Aπό τον Πάνο Χαρίτο
Από τη στιγμή της εκλογής της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία μπήκαν σε μια νέα φάση. Σε κάθε ευκαιρία η Aγκυρα ανέβαζε τους τόνους απέναντι στο Τελ Αβιβ και αξίωνε από την εκάστοτε κυβέρνηση να εγκαταλείψει την πολιτική απομόνωσης και κυρώσεων έναντι της Γάζας.
Μια σειρά αναλύσεων και προσεγγίσεων των σχέσεων Τουρκίας και Αραβικού κόσμου ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 από αξιωματούχους του υπουργείου των Εξωτερικών του Ισραήλ προέβλεπε κάποιες από τις εξελίξεις που σήμερα αποτελούν δεδομένα.
Η Τουρκία μπορεί να είχε βάλει πλώρη για την Ευρωπαική Ένωση ωστόσο οι αξιώσεις της Γερμανίας και οι διαφορές με την Ελλάδα δεν θα έκαναν εύκολη υπόθεση την Ευρωπαική προοπτική της της Aγκυρας.
Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας, ο σταδιακός παραγκωνισμός της Αιγύπτου από ρυθμιστικό παράγοντα στα ζητήματα Μέσης Ανατολής και κυρίως στο Παλαιστινιακό, δημιουργεί πρόσφορο έδαφος το οποίο και σπεύδει να εκμεταλευτεί από τη στιγμή που έρχεται στην εξουσία ο Ταγίπ Ερντογάν.
Οι εξαιρετικά καλές σχέσεις της Τουρκίας με τις όποιες κυβερνήσεις προέκυπταν στο Ισραήλ οφείλονταν κυρίως στο διαμορφωμένο κλίμα που υπήρχε μεταξύ της στρατιωτικής ηγεσίας της γείτονος και του Τελ Αβίβ.
Σήμερα ο Ταγίπ Ερντογάν απαλλαγμένος από βαρίδια του παρελθόντος και δείχνοντας να ελέγχει το υπουργείο Αμυνας της χώρας – αν όχι απόλυτα, τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό – μπορεί να διαχειριστεί τις σχέσεις με το Ισραήλ σε μια νέα βάση.
Στην ειλικρίνεια προσέγγισης της ειρηνευτικής διαδικασίας από πλευράς ισραηλινών και κυρίως στην αντιμετώπιση των παλαιστινίων και στην αντιμετώπιση του πάγιου αιτήματος της ʼγκυρας από το 2007 εως και σήμερα για άρση του αποκλεισμού της περιοχής της Γάζας.
Ο αριθμός των νεκρών και τραυματιών στην επιχείρηση κατάληψης των πλοίων του Free Gaza από το Ισραήλ σόκαρε τη Διεθνή κοινότητα και την κοινή γνώμη. Όχι όμως και η ίδια η επιχείρηση. Αυτή ήταν αναμενόμενη.
Απλά στο Ισραήλ ψάχνουν να βρούν τι πήγε στραβά και βρέθηκαν επικοινωνιακά στη χειρότερη θέση που έφτασε ποτέ η χώρα, από το 2003 και την επιχείρηση στον προσφυγγικό καταυλισμό της Τζενίν.
Ισραηλινοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η χώρα τους ηττήθηκε στρατιωτικά και διπλωματικά.
Μιλούν για μια παγίδα που στήθηκε από την Αγκυρα με τον πιο απλό τρόπο και αυτοί έπεσαν μέσα δίχως καν να το υποψιαστούν. Μλούν για τη σχέση της οργάνωσης (IHH)-που σχεδίασε το εγχείρημα- με τον Ταγίπ Ερντογάν και την άμμεση χρηματοδότησή της από το κόμμα του.
Όπως και να έχει το Ισραήλ σε μικρό χρονικό διάστημα βρίσκεται να “απολογείται” για δεύτερη φορά. Μια, η δολοφονία Μαμπχούχ από τη Mossad στο Dubai, δεύτερη, η αποτυχημένη και παράνομη σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, επιχείρηση κατάληψης του στολίσκου με ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα.
Με τη σημερινή στάση της Ουάσιγκτον έναντι του Ισραήλ θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να δούμε μια σκληρή καταδικαστική απόφαση – αποτέλεσμα της όποιας έρευνας.
Ήδη ο Λευκός Οίκος ξεκίνησε τις εκπτώσεις κι επιχειρεί να πείσει για τη σύσταση μιας επιτροπής έρευνας αποτελούμενης από ισραηλινούς αξιωματούχους με αμερικανική εποπτεία.
Χαρακτηριστική είναι επίσης η αμηχανία του Μπαράκ Ομπάμα απέναντι στην ʼγκυρα και στον παίκτη που βγαίνει δυναμικά στο προσκήνιο.
Ο Ταγίπ Ερντογάν δίνει μια νέα δυναμική στο ρόλο που η χώρα του μπορεί να διαδραματίσει στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Νοτιο-Κεντρικής Ασίας. Από τη Γάζα, μέχρι το Ιράν κι από την Αίγυπτο μέχρι το Αφγανιστάν, η Τουρκία ανοίγεται.
Όσοι ασχολούνται ακόμα με την Ευρωπαική προοπτική της Τουρκίας απλά κοιτάζουν σε λάθος κατεύθυνση κι όσοι περιμένουν από την Αίγυπτο να ανακτήσει τη χαμένη της αίγλη στη Μέση Ανατολή, αρέσκονται στα παραμύθια της Χαλιμάς.
Η Τουρκία ως πύλη της εισόδου στη Μέση Ανατολή επιχειρεί να προσδώσει ένα θεσμικό χαρακτήρα στον επιδιωκώμενο για αυτήν ρόλο. Μέχρι στιγμής το Ισραήλ τη στηρίζει άθελά του.
Το αν θα της δώσει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση θα κριθεί απο τη στάση του, απέναντι στο Rachel Corrie καθώς και στα άλλα πλοία που θα ακολουθήσουν. Η Rachel Corrie ως ακτιβίστρια σκοτώθηκε πρώτη φορά από το στρατό κατοχής στη Γάζα στις 16 Μαίου 2003 και συνελήφθη μετά θάνατον σήμερα στις 12:39 το μεσημέρι στα 23 μίλια, ανοιχτά της Γάζας όπου εξακολουθεί να περιφέρεται.
Πλεόν το όνομά της έγινε συνώνυμο του κινήματος Free Gaza. Το Ισραήλ θα είχε την ευκαιρία να επανορθώσει, επιτρέποντας της να φτάσει στον προορισμό της. ‘Εστω κι αν αυτό συνέβαινε μεταφορικά. Με το όνομά της, χαραγμένο σε «ένα καράβι για τη Γάζα».
