Του Δημήτρη Λακαφώση Αντιστρατήγου ε.α.
Κερδίζει τις εκλογές το 2002. Στην άσκηση της πολιτικής εξουσίας δε δείχνει να τον κατευθύνουν οι θρησκευτικές ιδέες. Σε αντίθεση από ότι είχε συνηθίσει όταν ακόμη ήταν δήμαρχος στην Κωνσταντινούπολη από το 1990, με τις γνωστές καυστικές προκλητικές θρησκευτικές δηλώσεις του.
Περιορισμένα μόνο θρησκευτικά θέματα μπορεί κανείς να διακρίνει, αλλά και αυτά χωρίς αποτέλεσμα. Αποτυγχάνει το 2002 να ποινικοποιήσει τη μοιχεία και το 2004 να φορούν οι φοιτήτριες μανδήλα στο πανεπιστήμιο. Αλλά και το σημαντικό επίσης, δεν κατόρθωσε να στερήσει το Συνταγματικό Δικαστήριο της εξουσίας να αποβάλλει από τη βουλή κόμμα. Πράγμα που μόλις διέφυγε και το κόμμα του.
Πολιτικές Επιδιώξεις
Τώρα, βλέπει την πολιτική περισσότερον προσωπική. Μειώνει τους περιορισμούς των δικαιωμάτων της κουρδικής μειονότητας. Επισκέπτεται μέσα σε πέντε μήνες από την άνοιξη 2010 δύο φορές την Ελλάδα και υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας. Υπογράφεται πρωτόκολλο ειρήνης με την Αρμενία, του οποίου πρωτόκολλου καθυστερεί η επικύρωση λόγω δυσκολίας αποδοχής από τη βάση.
Επιτρέπεται η τέλεση θείας λειτουργίας στη Μονή της Παναγίας της Σουμελάς, στις 15 Αυγούστου 2010, ως και σε παλαιά αρμενική εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στην Αν. Τουρκία, στις 19 Σεπ. 2010. Μη δούμε στη συνέχεια οι εκκλησίες να χρησιμοποιούνται ως μουσεία, όπως μέχρι τώρα. Επιστρέφεται στο Πατριαρχείο το ορφανοτροφείο της Πριγκηπονήσου, μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Δίδεται η τουρκική υπηκοότητα στους 12 μητροπολίτες της Ιεράς Συνόδου για έγκαιρη διαδοχή του Πατριάρχη και να μην προκύπτει το επείγον την τελευταία στιγμή.
Η δήλωση του Ερντογκάν, “Κοιτάξτε για να μη βρεθούμε στην κατάσταση της Ελλάδας που ξόδεψε τα λεφτά της στους εξοπλισμούς”, μπορεί να εκληφθεί μάλλον περισσότερον υποκριτική παρά διάθεση για στροφή της πολιτικής εξοπλισμού της Τουρκίας. Πάντως, προς το παρόν φαίνεται να αποδίδονται οι διερευνητικές επαφές για το Αιγαίο αφού έχουν φθάσει σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, με – κατά δημοσιογραφικό σενάριο – αυξομείωση των 12 ν.μ. ανάλογα με την περιοχή και τις νήσους. Για όλα αυτά θα δείξει ο χρόνος.
Αισθάνεται υπερήφανος για την επι της θητείας του άνοδο της οικονομίας της Τουρκίας. Στηρίζεται γι’ αυτό περισσότερον στις χώρες της Μ. Ανατολής, του Κόλπου, της Κ. Ασίας και στη Ρωσία, ως επί το πλείστον όχι με θρησκευτική προσέγγιση, παρά προς την Ευρώπη. Εκλαμβάνει ως προσωπική αποδοκιμασία την άρνηση της Mercel και του Sarkozy για πλήρη ευρωπαϊκή ένταξη της Τουρκίας. Παρά ταύτα, εμμένει στη δυτική προσέγγιση, όχι όμως ως υποτελής αλλά ως ισότιμος εταίρος.
Το προς Ανατολάς Άνοιγμα
Ο Ερντογκάν επιχειρεί δύσκολο και επικίνδυνο προς ανατολάς διακύβευμα, χωρίς να παραλείπονται και οι επικρίσεις. Αγκαλιάζει τον Ahmadineyad και τον αποκαλεί φίλο. Μαζί με τον Lula της Βραζιλίας υπογράφει συμφωνία με το Ιράν για το επίμαχο θέμα του εμπλουτισμού ουρανίου να γίνεται στην Τουρκία. Πράγμα, που η Δύση βλέπει με επιφυλακτικότητα και ως προσπάθεια να εμποδισθούν οι περαιτέρω κυρώσεις για τις συνεχιζόμενες ιρανικές πυρηνικές φιλοδοξίες. Πράγματι, η Τουρκία και η Βραζιλία – ως μη μόνιμα μέλη του Σ.Α. των Η.Ε., αυτή την περίοδο – ψήφισαν αρνητικά για περαιτέρω κυρώσεις κατά του Ιράν.
Κατηγορεί το Ισραήλ ότι εξάγει κρατική τρομοκρατία και ότι έχει μετατρέψει τη Γάζα σε φυλακή. Διακόπτει την στρατιωτική συνεργασία μετά την ισραηλινή επιδρομή κατά του τουρκικού στολίσκου βοήθειας προς τη Γάζα. Υποστηρίζει εμφανώς τη Hamas – που η Δύση εκλαμβάνει ως τρομοκρατική οργάνωση – και πολλοί Άραβες τον θεωρούν ήρωα γι΄αυτό.
Όλα αυτά, είναι αντίθετα προς τη δυτική διπλωματία για την περιοχή. Η Δύση δε φαίνεται διατιθεμένη να δεχθεί πυρηνική δύναμη στην περιοχή όπου ο Ahmadineyad απειλεί να εξαφανίσει από το χάρτη το Ισραήλ και απορρίπτει το εβραϊκό ολοκαύτωμα.
Το Δημοψήφισμα στην Τουρκία
Στο δημοψήφισμα, στις 12 Σεπ. 10, ο Ερντογκάν πήρε την έγκριση του λαού για περιορισμό της δικαστικής εξουσίας και του στρατού. Επιπλέον, φαίνεται να εξασφαλίζει και την τρίτη θητεία στις επόμενες βουλευτικές εκλογές την άνοιξη 2011 αλλά και την επόμενη προεδρεία.
Μάλλον στοχεύεται προεδρεία, όπου ο πρόεδρος μοιράζει την εξουσία με τη βουλή. Να προκύπτει ισχυρότερη αλλά λιγότερη συνεκτική Τουρκία, με δυτικού τύπου στοιχείο στα δυτικά παράλια και με ενισχυμένο αυτόνομο κουρδικό στοιχείο στην Αν. Τουρκία – την ψήφο του οποίου έχει ανάγκη, αλλά και με το ελάχιστο τίμημα του μεριδίου της ειρήνης για το σταμάτημα της επί 10ετίας αιμοτοχυσίας στην περιοχή. Πάντως, αυτοί που υποστηρίζουν ότι η ενίσχυση του κουρδικού στοιχείου διαμελίζει το κράτος, όπως ο στρατός, αρχίζουν να χάνουν έδαφος.
Διαπιστώσεις
Με χαμένη τη δικαστική εξουσία και το στρατό, αίρονται τα εμπόδια και παρέχονται τώρα νέες προοπτικές στην Τουρκία. Να ενισχύσει τις εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες. Να εναρμονισθεί προς τα ευρωπαϊκά κεκτημένα καλής γειτονίας και να υποστηρίξει την επίλυση του κυπριακού. Η διάθεση φαίνεται ότι υπάρχει. Η αρνητική εμπειρία, όμως, του παρελθόντος φρονεί επιφυλακτικότητα. Ωστόσο, η ειλικρίνεια φαίνεται στην πράξη.
