Του Κωνσταντίνου Βλαχοδήμου
Μέσα στον κόρο των μηνυμάτων γύρω από τις δύσκολες στιγμές που περνάει το Έθνος κανείς αρχίζει να διστάζει αν αξίζει πια τον κόπο να εκφράζει μια γνώμη για τα γεγονότα. Διερωτάται πόσοι ενδιαφέρονται να την διαβάσουν καθώς ο φόβος για το μέλλον και η κατάθλιψη για την αδυναμία να αντιδράσουν έχουν πια γεμίσει τις ψυχές των απλών πολιτών. Το τέρας του πολιτικού κατεστημένου με τις παραφυάδες του είναι εκεί που ήταν στην αρχή της κρίσης και δεν αφήνει περιθώρια αναπνοής και ελπίδας. Οι ανεπιφύλακτες τοποθετήσεις ξένων υπευθύνων για έλλειψη συνεννόησης που οι πολίτες ζητούν απελπισμένα εδώ και δυο χρόνια είναι η απολυτή επιβεβαίωση. Θα πρέπει όμως ανεξάρτητα σκεπτόμενοι άνθρωποι να συνεχίσουν την προσπάθεια να περάσουν τα μηνύματά τους στην εγκαταλειμμένη κοινωνία έστω και αν οι “κατάλληλοι” άνθρωποι φροντίζουν να τους προβάλλουν σαν αιθεροβάμονες.
Με τον κατακλυσμό των εξελίξεων ορισμένα πράγματα είναι ποια ξεκάθαρα για εμάς τους απλούς πολίτες. Εκτός αν κάποια δραματική αλλαγή λάβει χώρα, έχουμε δύο πελώρια βαρίδια που μας βυθίζουν στην εξαθλίωση και που θα κληρονομήσουμε στα παιδιά μας, το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα. Η μοίρα του πρώτου εξαρτάται απολύτως από τον τρόπο που θα δράσουμε σαν χώρα για να διαχειριστούμε το δεύτερο που είναι και η μάνα της καταστροφής της Ελληνικής κοινωνίας.
Πέρα από πολιτικές και ιδεολογικές τοποθετήσεις, η Ευρωπαϊκή οικογένεια, που είμαστε μέλος, αλλά και γενικότερα αυτό που ονομάζουμε Δυτικό κόσμο έχουν δείξει ότι αν δραστηριοποιηθούμε θα μας βοηθήσουν. Η εσωτερική μας ιδεολογική κακοφωνία δεν μπορεί να στρεβλώσει τελείως την πραγματικότητα. Τα κράτη αυτά προστατεύουν τα συμφέροντα τους αλλά αυτά δεν είναι μόνον οικονομικά όπως σχεδόν όλα τα μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί μας προβάλλουν. Η παρουσία του Ελληνικού χώρου στην Ευρώπη είναι σημαντική στις κοινωνίες που λειτουργούν με Δυτικά πολιτισμικά πρότυπα, ιδίως καθώς τα ανταγωνιζόμενα από Ανατολάς ανδρώνονται. Και είναι ο κύριος λόγος, η όπως λέμε ο Θεός της Ελλάδας, για τον οποίο γίναμε μέλος της ΕΕ και του κοινού νομίσματος πολύ πριν της ώρας μας παίρνοντας μεγάλη υλική βοήθεια που κατασπαταλήσαμε.
Αλλά οι πολίτες των χωρών αυτών που γνωρίζουν την αρχαία ιστορία και μυθολογία μας καλλίτερα από εμάς πιστεύουν αληθινά και στο ρητό της εποχής εκείνης, το `συν Αθηνά και χείρα κίνει` και που αφορά το άτομο. Τα γεγονότα δείχνουν ότι θέλουν να βοηθήσουν τους απλούς πολίτες. Προοδευτικά πιέζουν όχι μόνον για δομικές αλλαγές αλλά και ανανέωση του πολιτικού κατεστημένου που εμείς οι πολλοί βλέπουμε ότι χρειάζονται. Αυτό φαίνεται από τις τάσεις για στενότερη επιτήρηση που είναι ο τρόμος του πολιτικού κατεστημένου.
Θα μπορούσε κανείς να παρομοιώσει την κοινωνία μας με έναν ασθενή στην εντατική εδώ και ένα χρόνο με μικρά σημάδια ανάκαμψης αλλά ανάγκη να μείνει διασωληνωμένος για καιρό. Τα φάρμακα και η τροφή του δύνονται απέξω, απολύτως απαραίτητα για να διατηρηθεί στη ζωή. Αλλά η μοίρα του παραμένει στα χέρια του. Πρέπει να αντιδράσει έγκαιρα, να αναγεννήσει το ανοσοποιητικό του σύστημα και να καταπολεμήσει την αρρώστια που τον έφερε στο κατώφλι του θανάτου. Ακόμη και η διασωλήνωση δεν τον κρατά στην ζωή αενάως.
Για την πραγματικότητα της κοινωνίας όμως αυτό δεν είναι λόγια και θεωρίες, είναι συγκεκριμένες προσπάθειες από τον καθένα για να αναρρώσει και να διαχειριστεί μέλλον της. Τέτοιες προσπάθειες είναι αναγκαίες και κυρίως παίρνουν χρόνο. Οι απλοί πολίτες πρέπει να κινητοποιηθούν για να αλλάξουν τον τρόπο που ζουν και δραστηριοποιούνται και το πολιτικό κατεστημένο που τους πρόδωσε και τους πνίγει.
Ο πυρήνας της αναγέννησης σε μια κοινωνία παραδοσιακά συντηρητικής είναι η οικογένεια. Βλέπει κανείς εύκολα την απαξίωση της σαν θεμέλιο για την συνοχή του κοινωνικού ιστού. Ψάχνει για φταίχτες στους φορείς του αδίστακτου καταναλωτισμού αλλά κυρίως τα κάθε μορφής μέσα ενημέρωσης που πρόβαλλαν ένα τρόπο ζωής πέρα από τις βιοποριστικές του δυνατότητες. Βλέπει το χειρίστης ποιότητας όραμα που κτίστηκε από τα ΜΜΕ και που έμαθε να προσδοκά και πόσο ο ίδιος είναι συνένοχος γιατί παρέσυρε την οικογένεια του. Ο σκοπός της προσπάθειας για το κάθε μέλος της οικογένειας δεν είναι να συμβάλλει στην αναδόμηση αυτού του πυρήνα στα μέτρα ενός κόσμου που έφυγε αλλά στις απαιτήσεις του μέλλοντος κρατώντας τις αξίες της που την έκαναν να αντέξει αιώνες. Η δομή της, η ιεραρχία της, τα θεμέλια της συνοχής της και ο τρόπος συνεισφοράς της στην ευρύτερη κοινωνία είναι πράγματι η κρισιμότερη πρόκληση για το άτομο. Είναι όμως η πρώτιστη προσπάθεια που θα τον βγάλει από την αναρρωτική και θα του επιτρέψει να σταθεί σταθερά στις ίδιες του τις δυνάμεις ελεύθερος από διασωληνώσεις. Είναι επίσης ο χώρος που θα εξερευνήσει για παραπεταμένους πόρους χρήσιμους στην επιβίωση όπως γεωργική γη, η έμφυτη τάση φιλοξενίας, η συνύπαρξή του με την θάλασσα και οι επιχειρηματικές ικανότητες παραμελημένων μελών της.
Ακολουθεί ένας θεσμός που έχει τόσο υποτιμηθεί γιατί παρεξηγείται από ένα μέρος του ρόλου του, η εκκλησία. Η εκκλησία πολύ προϋπήρχε του χριστιανισμού σαν συγκέντρωση πολιτών στις κλασσικές δημοκρατίες. Η ηθικοπλαστική πλευρά των δραστηριοτήτων της ήταν μέρος του ρόλου της αλλά η κύρια αποστολή της διαχρονικά ήταν η οικοδόμηση ισχυρής κοινωνικής συνοχής σε άμεση διασύνδεση με τους οικογενειακούς πυρήνες. Είναι μεγίστη πρόκληση της ιεραρχίας σήμερα να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων όπως το έκαναν οι πρόγονοι της σε δύσκολους καιρούς και να αναπτύξει αυτόν τον ακομμάτιστο αλλά κοινωνικοπολιτικό ρόλο για την αναδόμηση της καταρρακωμένης κοινωνικής συνοχής. Ένα ολοκληρωμένο δίκτυο τέτοιων εκκλησιών των πολιτών είναι η ραχοκοκαλιά που θα κάνει την κοινωνία να παραμείνει πάλι όρθια. Είναι το φυτώριο του μελλοντικού πολιτικού συστήματος. Είναι το εφαλτήριο που με την άμεση συμμέτοχη του ατόμου θα εκλέξει τους μέλλοντες πολιτικούς του και τους κομματικούς σχηματισμούς. Είναι ακόμη ο χώρους από τον οποίο θα ξεπεταχτούν οι μικρές αλλά βιώσιμες επιχειρήσεις του μέλλοντος αφού θα φέρει πολύ κοντά τα άτομα. Και η δομή αυτή απαιτεί τεραστία συμβολή από τους πολίτες και είναι άκρως επείγουσα καθώς φαίνεται ότι θα την χρειαστούμε σύντομα.
Καθώς μπαίνει κάνεις στον πολιτικό χώρο, ο ρόλος της δημοτικής αρχή προβάλλει τα εντονότερα συμπτώματα αποσύνθεσης. Η προκλητικά περιφρονητική συμπεριφορά των δημοσίων αρχόντων, ενώ έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια που η χώρα είναι στο χείλος του γκρεμού, προκαλεί αηδία και κατάθλιψη. Αλλά και το συναίσθημα προσωπικής ευθύνης βαρύνει το άτομο. Αντιλαμβάνεται ότι από αυτό το μικροκλίμα της πολιτικής ζωής άρχισε να προδίδει την ηθική του ακεραιότητα πουλώντας την ψήφο του για υλικά ανταλλάγματα και έτσι βρέθηκε απομονωμένος. Ήταν εκεί που γονάτισε για πρώτη φορά. Έχοντας όμως χτίσει συνοχή με τις εκκλησίες και τον οικογενειακό πυρήνα θα βρει την δύναμη να αλλάξει τις δομές και τους ανθρώπους της.
Παράλληλα, με μια συγκροτημένη οικογένεια και εκκλησία ο πολίτης θα μπορεί να επέμβει στην εκπαίδευση από την μεριά πολίτικης κατεύθυνσης αλλά κυρίως σαν γονιός που ενδιαφέρεται και απαιτεί τις υπηρεσίες που χρειάζονται για το μέλλον των παιδιών του. Στο χώρο του σχολείου και της μόρφωσης ανακαλύπτει με τρόμο τις συνέπειες των αλλεπάλληλων πειραματισμών μιας γενεάς αριστερόστροφων εξτρεμιστικών ιδεολογιών πάνω στο σώμα μιας σχετικά ανώριμης και παραδοσιακά συντηρητικής κοινωνίας με αποτέλεσμα γενιές νέων με γνώσεις και ηθική μόρφωση άσχετες προς τις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου και τραγική απώλεια της εθνικής ταυτότητας. Ξέρει έτσι τους χώρους που πρέπει να δρασει και στηριζόμενος σε γερές βάσεις μπορεί.
Τέλος στο εθνικό επίπεδο ο πολίτης αισθάνεται ότι τα πράγματα είναι πολύ άσχημα αλλά μέσα σε έναν επικοινωνιακό κατακλυσμό και κόρο δεν εμπιστεύεται κανέναν από το πολιτικό κατεστημένο και τα πλοκάμια του. Ο ρόλος των άκρων στην πρόκληση βίας και η χρησιμοποίηση των αλλοδαπών ανεβάζει το δυναμικό για απερίσκεπτη δράση η οποία θα αποβεί σε βάρος του. Βλέπει τη χώρα να βαίνει προς εξαθλίωση με σχεδόν μαθηματικά ακρίβεια. Βλέπει δυο χρόνια τώρα σε τέτοιες συνθήκες τους πολιτικούς, χωρίς εξαιρέσεις να επιχειρούν διαπληκτιζόμενοι σαν να μην συμβαίνει τίποτα ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πόσο αποκομμένοι είναι από το εκλογικό σώμα. Σχετίζει αυτή την κατάσταση με την στάση του στο παρελθόν να στηρίξει αυτό το κατεστημένο πουλώντας την ψυχή του για πενιχρά και ως επί το πλείστον άχρηστα ανταλλάγματα ενός ξέφρενου καταναλωτισμού. Έτσι ξέρει που πρέπει να επέμβει και μπορεί να το κάνει αν θελήσει στηριζόμενος στις ισχυρές δομές της βάσης, την οικογένεια και τις εκκλησίες που πρέπει να ξαναχτίσει επειγόντως.
Δεν είναι λοιπόν ανήμπορος ο πολίτης αλλά χρειάζεται κουράγιο και δουλειά. Δουλειά πέρα από τον σκληρό αγώνα της επιβίωσης στις παρούσες συνθήκες. Πραγματική συμμέτοχη με παρουσία σε ομάδες δράσης και πέρα από τα ηλεκτρονικά μηνύματα για να αισθανθεί πολιτικά μέτοχος και να δείξει την δύναμή του. Χρειάζεται μία προσπάθεια σχεδόν υπεράνθρωπη. Αλλά τόσο δύσκολη είναι η πρόκληση, δεν υπάρχουν τρόποι υπεκφυγής. Τα πράγματα είναι εξόχως επείγοντα και απαιτούν άμεση αφύπνιση. Ευτυχώς η κοινωνία έχει ακόμα, λόγω του χαρακτήρα του Έλληνα, αποθέματα πατριωτικού εθελοντισμού και πρέπει να τα διαθέσει όλα. Πρέπει μόνος του να γεννήσει την ελπίδα που δεν του εμπνέει κανείς άλλος.
