ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ
Ο Ιωάννης Θ. Μάζης προειδοποιεί Κύπρο και Ελλάδα για το αέριο…
Η μεταφορά του φυσικού αερίου Κύπρου-Ισραήλ προς την Ευρώπη δεν πρέπει να περάσει μέσα από την Τουρκία ή με ανάμειξη του αραβομουσουλμανικού στοιχείου
Οι εξελίξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η αραβική άνοιξη, που ήδη μετατράπηκε σε αραβικό χειμώνα, οι θρησκευτικές και διακρατικές αντιπαλότητες, οι βλέψεις του Ιράν και η δύναμη της Σαουδικής Αραβίας, τα σχέδια των ΗΠΑ και οι πολιτικές ονειρώξεις και μεγαλοϊδεατισμοί της Τουρκίας επιτάσσουν όπως: Το φυσικό αέριο της Κύπρου -και φυσικά και του Ισραήλ- δεν πρέπει να περάσει με αγωγό μέσω της Τουρκίας ή με ανάμειξη του αραβομουσουλμανικού στοιχείου.
Τη θέση αυτή αναλύει στη «Σ», στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του, ο Ιωάννης Θ. Μάζης, καθηγητής Γεωπολιτικής και Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Και επιμένει ότι η Λευκωσία οφείλει να σταματήσει τα παρακάλια προς την Τουρκία, ενώ δεν πρέπει να στείλει λάθος μηνύματα προς το Ισραήλ.
Νεο-οθωμανισμός
-Η ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο και πιθανώς σύντομα και από την Ελλάδα αναδιατάσσει τη γεωπολιτική της περιοχής της Αν. Μεσογείου και γιατί; Τι θα σήμαινε αυτή η αλλαγή; Γιατί ένας ενεργειακός και άλλος άξονας Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας θα ήταν πολλαπλώς επωφελής για όλους και ειδικά για την Κύπρο;
Η Ζώνη του Αρκτικού κύκλου, λόγω της γεωκλιματικής αλλαγής και της οσημέραι και περισσότερον επιταχυνομένης τήξεως των πάγων, αρχίζει πλέον να δημιουργεί έναν νέον δίαυλον διεξόδου διά την εμπορευματικήν κυκλοφορίαν των ρωσικών αγαθών και μάλιστα διά της συντομοτέρας, γεωγραφικώς και χρονικώς, τροχιάς. Το γεγονός αυτό απελευθερώνει την Ρωσία από την «δουλείαν του Rimland», δηλαδή του αναχωματικού δακτυλίου του Spykman, ο οποίος την εμπόδιζε να εξέλθει διά την διεξαγωγήν του εμπορίου της, στα «θερμά ύδατα» της Μεσογείου. Τώρα η Ρωσία είναι ελευθέρα από πλευράς εμπορευματικών διαύλων και θα είναι όλο και περισσότερον προϊόντος του χρόνου.
Με αυτό ως δεδομένο, αντιλαμβανόμεθα ότι η Τουρκία δεν διαθέτει πλέον την ιδίαν στρατηγική σημασία διά την «Ειδικήν Σχέσιν/special relationship» Λονδίνου-Ουάσιγκτον και φυσικά, διά το ΝΑΤΟ, ως αποτελούσα μέρος του αναχωματικού αυτού δακτυλίου εναντίον των καθοδικών τάσεων και επιδιώξεων της Ρωσίας. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία οφείλει να εφεύρει, να δημιουργήσει και να διεκδικήσει μίαν νέα «γεωπολιτικήν μοναδικότητα», η οποία να της προσφέρει και την συνεπαγωμένην αντίστοιχον «γεωστρατηγικήν μοναδικότητα».
Και προς τούτο η Τουρκία ανακάλυψε τον νεο-οθωμανισμό, προσπαθώντας να ποδηγετήσει τον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο αλλά και τον περσο-μουσουλμανικό σιιτικό κόσμο. Είναι ο μόνος τρόπος να αναδειχθεί ως η απολύτως «απαραίτητος» σύμμαχος της Ειδικής Σχέσεως, αλλά και εις το μέλλον να ελπίζει ότι θα καταστεί η νέα ηγεμονική δύναμις της περιοχής των πετρελαίων και του φυσικού αερίου της Μέσης Ανατολής.
Ο ρόλος της Σ. Αραβίας και οι τουρκικές ονειρώξεις
Συνεπώς, αν αυτό μπορούσε να πραγματοποιηθεί, η Τουρκία θα ήτο η ηγεμών του ελέγχου των μεσανατολικών υδρογοναθράκων, και άρα διεθνής ηγεμονική δύναμις. Πρόκειται, όμως, το ολιγότερον περί… ονειρώξεως, η οποία εμπεριέχει σημαντικά θεωρητικά και πρακτικά σφάλματα εις την σύλληψίν της:
1) Γιατί άραγε η Σαουδική Αραβία, η κάτοχος των Ιερών Τόπων του Ισλάμ, της Μέκας και της Μεδίνης, αλλά και κάτοχος των σημαντικοτέρων διεθνώς πετρελαϊκών αποθεμάτων, δηλαδή περί το 40% των διεθνών αποθεμάτων αργού πετρελαίου (Σ.Σ.: Δηλαδή της τάξεως των 267 Gbbl [: δισ. βαρελιών], συμπεριλαμβανομένων και των 2.5 Gbbl στο υπέδαφος της Σαουδο-κουβεϊτιανής Ουδετέρας Ζώνης), να παραχωρήσει την ηγεμονία του αραβομουσουλμανικού κόσμου σε ένα κράτος μη αραβικό, το οποίο δεν έχει μάλιστα και κανένα θεολογικό ή οικονομικό προβάδισμα;
2) Γιατί άραγε ο αραβομουσουλμανικός σουνιτικός κόσμος να δεχθεί να γίνει υποχείριο των «Τούρκων καταστροφέων του ιστορικού Χαλιφάτου»;
3) Γιατί άραγε το Ιράν, το σιιτικό θρησκευτικο-πολιτικό κέντρο της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, να παραχωρήσει μια τέτοιου είδους ηγεμονία στους «σουνίτες της Άγκυρας»; Και μάλιστα όταν τα αποθέματά του σε υδρογονάνθρακες ανέρχονται στο ύψος των 137.6 Gbbl, δηλ. τέταρτο διεθνώς σε αποδεδειγμένα αποθέματα αργού πετρελαίου, δηλ. σε ποσοστό του 10,3% των διεθνών αποδεδειγμένων κοιτασμάτων πετρελαίου και είναι επίσης δεύτερο τη τάξει ως παραγωγός πετρελαίου στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ, μετά την Σαουδική Αραβία; Επίσης, όταν διαθέτει αποθέματα φυσικού αερίου της τάξεως των 1,045.7 τρις κυβικών ποδών ή 29.61 τρις κυβικών μέτρων (δηλ. περίπου το 15,8% των διεθνών αποθεμάτων φυσικού αερίου. Συνεπώς, είναι ο δεύτερος διεθνώς μεγαλύτερος κάτοχος αποθεμάτων φυσικού αερίου μετά τη Ρωσία.
4) Γιατί άραγε το Κάιρο, λαμπρή έδρα του Αραβικού Χαλιφάτου με τους Άραβες Φατιμίδες Χαλίφες από το 909 έως το 1171 και τους Αβασίδες Χαλίφες από το 1261 έως το 1517, δηλαδή εν συνόλω πεντακόσια δέκα οκτώ έτη, ενώ οι οθωμανική δυναστεία κράτησε την έδρα αυτή εκατό χρόνια λιγότερο και όλοι οι Άραβες ιστορικοί θρηνούν μέχρι σήμερα για το έτος 1517, όπου θεωρούν ότι κατελύθη το Χαλιφάτο, όταν ο τελευταίος Αβασίδης Χαλίφης εν Καΐρω, παρέδωσε την εξουσία του αναγκαστικώς στον Οθωμανό Τούρκο Σελήμ τον Α’;
5) Και εάν η Άγκυρα ενεθυμήθη οψίμως την ισλαμική διακυβέρνηση και το Χαλιφάτο τι να πουν δηλαδή, τότε, οι Αιγύπτιοι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, κατ’ εξοχήν υποστηρικτές και πρώτοι θεωρητικοί στην νεότερη ιστορία του θεσμού αυτού, όπως και γεννήτορες του διεθνούς ισλαμιστικού κινήματος από το 1928, στην Ισμαηλία της Αιγύπτου, υπό τον Χάσαν αλ-Μπάνα; Και μάλιστα σήμερα, όπου η δύναμις της Αδελφότητός των εκφράζεται ιδιαιτέρως αυξημένη στην, μετά Μουμπάρακ, Αίγυπτο;
Η απεξάρτηση της Ευρώπης
ΤΟΥΤΩΝ δεδομένων, όμως, σημειώνουμε ότι ο δυτικός κόσμος αλλά και οι ΗΠΑ, ειδικότερον, θα έβλεπαν με πολύ θετικόν όμμα την απεξάρτησιν της ενεργειοβόρου ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τους αραβομουσουλμανικούς και ιρανικούς υδρογονάνθρακες. Λαμπρόν παράδειγμα αποτελεί το, μόλις προχθές (4 Ιανουαρίου 2012), αποφασισθέν από την ΕΕ και τις ΗΠΑ εμπάργκο κατά των ιρανικών υδρογονανθράκων, του οποίου η εφαρμογή θα καθορισθεί εντός των προσεχών ημερών. Η στρατηγική σημασία ενός λειτουργούντος ήδη διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη υπ’ αυτήν την συγκυρία, είναι περισσότερον από προφανής.
Και ακριβώς επ’ αυτού έρχεται να συμβάλει η δημιουργία ενός μεταφορικού άξονος φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, αρχομένου από το Ισραήλ και μεσολαβούσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Κρήτης και του Ιονίου Πελάγους, με κατάληξιν τους ιταλικούς λιμένες. Ο άξων αυτός αποφεύγει κάθε ανάμειξη αραβομουσουλμανικού στοιχείου, όπως επίσης και κάθε ανάμειξη της Τουρκίας, η οποία θα ενοχλούσε τα μέγιστα το Ισραήλ, ιδιαιτέρως την περίοδον αυτήν, δηλαδή των άκρως τεταμένων τουρκο-ισραηλινών σχέσεων και της αμφιλεγομένης στάσεως της Αγκύρας ως προς τις σχέσεις της με την Τεχεράνη, προς την οποία δεν εγκρίνει το επιβληθέν από την Δύσιν εμπάργκο, παρά την πρόοδον της Τεχεράνης στο ζήτημα της αποκτήσεως πυρηνικού όπλου.
Η Τουρκία θέλει τον έλεγχο όλης της Κύπρου
-Πού αποδίδετε τη συχνή πρόσκληση του Προέδρου Χριστόφια προς την Τουρκία και τους Τ/κυπρίους για επίλυση του Κυπριακού, με την υπόδειξη ότι και αυτοί θα επωφεληθούν από την ανακάλυψη του φυσικού αερίου;
Κατ’ αρχήν δύναμαι να αντιληφθώ το κίνητρο του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας: επιθυμεί, αναδεικνύοντας τις ευκαιρίες που δημιουργούνται και για την τουρκοκυπριακή και τουρκική πλευρά από την εκμετάλλευσιν τού εις την ελληνοκυπριακή ΑΟΖ φυσικού αερίου, να εκμαιεύσει κάποιον ορθολογισμόν εκ μέρους τους, ώστε να οδηγήσει σε βιώσιμη και δίκαιη λύση το κυπριακόν ζήτημα.
Ο κ. Χριστόφιας, ως καλός μαρξιστής, οφείλει να είναι και ορθολογιστής. Κινούμενος, συνεπώς, εις τα πλαίσια του ιστορικού υλισμού και πιστεύοντας ακραδάντως ότι «σε τελευταία ανάλυση η οικονομική βάσις καθορίζει το ιδεολογικό εποικοδόμημα», θεωρεί ότι τα ενεργειακά κέρδη και η παρεπόμενη οικονομική και κοινωνική ευημερία, η οποία θεωρείται (κακώς) ως φυσικόν επακόλουθον ότι θα προκύψει, θα είναι αρκετά πειστικά και ισχυρά επιχειρήματα για την Άγκυρα, ώστε ορθολογιζομένη και εκείνη να καταλήξει να συμφωνήσει σε αντίστοιχη δημοκρατική και βιώσιμη λύση του ζητήματος.
Στο ίδιο όμως πλαίσιο του ιστορικού υλισμού, ο ομολογουμένως πραγματιστής Κύπριος Πρόεδρος οφείλει να ενθυμηθεί τον μέγα Βλαδίμηρον Ίλιτς Ουλιάνωφ, τον Λένιν δηλαδή, και την θεωρία του περί «Ιμπεριαλισμού, ως ανωτάτου σταδίου του Καπιταλισμού», ώστε να πεισθεί ότι η Τουρκία, κράτος σαφέστατα καπιταλιστικό και κατ’ εξοχήν ιμπεριαλιστικό (νομίζω ότι τα υπο κατοχήν, των 43.000 Τούρκων στρατιωτών και 180.000 Τούρκων εποίκων, κυπριακά εδάφη καθιστούν σαφές το γεγονός αυτό, εις τον οιονδήποτε) δεν αντιλαμβάνεται αναλόγου, υψηλής ορθολογικής ποιότητος, επιχειρήματα ως «καλήν πρόθεσιν», αλλά τουναντίον ως δειλία (!) και ότι ορθολογιζομένη με τους κανόνες της ωμής ισχύος, επιθυμεί την επέκτασιν της κυριαρχίας της εφ’ ολοκλήρου της Νήσου. Ιδιαιτέρως τώρα, όπου αντιλαμβάνεται τα ανωτέρω εκτεθέντα μειονεκτήματά της ως προς την Τεχεράνη, το Κάιρον και το Ριάντ, στη διεκδίκηση της ηγεμονίας του σουνιτικού και σιιτικού ισλαμικού κόσμου.
Όχι λάθος μηνύματα στο Ισραήλ
-Γιατί η Τουρκία απειλεί την Κυπριακή Δημοκρατία για το θέμα των υδρογονανθράκων και τι προσδοκά;
Για την Τουρκία, όπως και τον κ. Νταβούτογλου, η επίτευξις της προαναφερθείσης ηγεμονίας της Αγκύρας επί του αραβο- και περσο-μουσουλμανικού κόσμου είναι ζήτημα υπαρξιακόν. Και το υπαρξιακόν αυτό ζήτημα δεν δύναται να διευκολυνθεί στην επίτευξή του παρά μόνον εάν η Τουρκία καταφέρει να ανταγωνισθεί τις προαναφερθείσες πρωτεύουσες, στο θέμα των υδρογονανθράκων και της διεθνούς οικονομικής και πολιτικής επιρροής που δύνανται αυτοί να προσφέρουν στην Άγκυρα, ιδιαιτέρως εις περίοδον διεθνούς και βαθυτάτης οικονομικής κρίσεως.
Συνεπώς, δεν πρόκειται η Άγκυρα, όσα «τσίπουρα ή καφέδες ή φυσικούς χυμούς» και να καταναλώσει ο Κύπριος Πρόεδρος «κάνοντας παρέα» με τον -υποδεέστερό του κατά την πολιτικήν ιεραρχία- «εξοχώτατον κύριο Νταβούτογλου» να καταφέρει το οτιδήποτε! Θα πικραθεί, θα χάσει χρόνο και κυρίως θα στείλει τα λάθος μηνύματα στην ισραηλινή πλευρά, η οποία θα προτιμήσει να μεταφέρει την συνέχεια των γεωτρήσεών της στο προαναφερθέν και πλουσιότατο κοίτασμα της Κρήτης, και θα τον αφήσει να κάμει «μοιρασιές με την Τουρκία», αναγκάζοντάς τον επίσης να αναλάβει και τις συνεπακόλουθες ευθύνες, αναφορικώς με την ασφάλεια, την προστασία και την κατανομή των φυσικών αυτών πόρων της ελεύθερης Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού Ελληνισμού στην Μεγαλόνησο.
-Συμφωνείτε ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα Ειδικό Ταμείο για να κατατίθεται το κατ’ ισχυρισμόν μερίδιο των Τούρκων είτε λυθεί είτε όχι το Κυπριακό;
Το ερώτημα που τίθεται μπορεί να επαναδιατυπωθεί επί το ουσιαστικότερον: Εάν δημιουργηθεί ένα τέτοιο Ταμείο, τότε ποιος ο λόγος να λυθεί το Κυπριακό;
Ενίσχυση με τεχνοκράτες
-Η πενταμελής ομάδα εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει την κυβέρνηση Χριστόφια και τρεις υπουργοί, που επιβλέπουν, θεωρείτε ότι είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν σε διαπραγματεύσεις με εταιρείες-κολοσσούς και να αντιμετωπίσουν τρομακτικά συμφέροντα αρκετών χωρών;
Αναφορικώς με την εν λόγω Επιτροπή, θεωρώ ότι ασφαλώς θα πρόκειται για υψηλού κύρους επιστήμονες και τεχνοκράτες, τους οποίους εγώ δεν γνωρίζω και συνεπώς δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη. Το βέβαιον, όμως, είναι ότι εάν υιοθετούνται από αυτήν ιδέες του τύπου «μεταφοράς των κοιτασμάτων της Κυπριακής ΑΟΖ υποθαλασσίως μέσω Τουρκίας», θα κάμουν το Ισραήλ να εγκαταλείψει κάθε συνέχεια συνεργασίας του με την Κυπριακή Δημοκρατία. Συνεπώς, η υιοθέτησή τους δεν προσφέρει τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες στην Κύπρο και αδικεί καταφανώς τον, οπωσδήποτε καλόπιστο και αξιόλογο, εκφραστή τους αλλά και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Από την άλλη πλευρά, είναι βέβαιον ότι η ενίσχυσις αυτής της Επιτροπής από εμπείρους σε ενεργειακές διεθνείς διαπραγματεύσεις τεχνοκράτες, οι οποίοι να προέρχονται από την ελληνικήν ομογένεια των ΗΠΑ, με σαφή διαπιστευτήρια ήθους και επαγγελματικής εμπειρίας, είναι απαραίτητη.
