Του Μάριου Ευρυβιάδη,

Το σήριαλ του τουρκικού μαχητικού  Φάντομ, που κατέπεσε στα παράλια της Συρίας συνεχίζεται και είναι ενδεικτικό του αρπακολισμού (άρπαξε και κόλλησε) που κυριαρχεί στα υψηλά στρώματα της τουρκικής κυβέρνησης. Το ψέμα, οι παλικαρισμοί, ο φαρισαϊσμός, η ασταμάτητη προπαγάνδα, αλλά κυρίως, η προχειρότητα του τρόπου με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις είναι εξόχως αποκαλυπτικός και απομυθοποιεί μια κυρίαρχη αντίληψη ως προς την υποτιθέμενη μεθοδικότητα και τις οργανωτικές δομές του τουρκικού κράτους, δια του οποίου λαμβάνονται οι αποφάσεις.

Η όλη διαχείριση, από τις 22 Ιουνίου μέχρι σήμερα έχει εκθέσει την Τουρκίας εκεί που της κοστίζει περισσότερο – στις νατοϊκές συνάξεις και σε δυτικές πρωτεύουσες. Εάν ληφθεί υπόψη ότι λίγο πολύ η Τουρκία απαίτησε ανεπιτυχώς από το ΝΑΤΟ, να θεωρηθεί η πτώση του μαχητικού ως «πολεμική πράξη» κατά της Συμμαχίας από τη Συρία, ζητώντας μάλιστα να δημιουργηθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Συρία, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο βούλιαξε η τουρκική αξιοπιστία. Κοντολογίς, η Τουρκία έγινε περίγελος στους διαδρόμους και, τα περισσότερα, τουλάχιστον κέντρα εξουσίας της Δύσης. Και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για όσους μπορούν να αξιολογήσουν τα διεθνή δρώμενα.

Στην τελευταία φάση του σήριαλ η τουρκική κυβέρνηση τώρα λέει (13 Ιουλίου, επίσημη τοποθέτηση του τουρκικού στρατού) ότι το τουρκικό μαχητικό (α) δεν χτυπήθηκε από πύραυλο (β) δεν χτυπήθηκε από συμβατικά αεροπορικά πυρά αλλά (γ) εντούτοις καταρρίφθηκε από τη Συρία. Βγάλε τώρα άκρη! Έχω μια υποψία, για το που το πάει η Άγκυρα. Παραδέχεται ότι η Συρία το κατέρριψε αλλά με μη «συμβατικές μεθόδους», όπως π.χ «τυφλώνοντας» τον πιλότο και το σύστημα με προηγμένη τεχνολογία. Ποιος τους την έδωσε; Ποιος τους καθοδήγησε; Το βρήκατε. Οι κακοί  Ρώσοι. Αυτοί που βοηθούν τον Άσσαντ να σφαγιάζει αθώους. Οι Ρώσοι κατέρριψαν Νατοϊκό αεροπλάνο! Το διακύβευμα λοιπόν για το ΝΑΤΟ, την Ουάσιγκτον και τη Δύση, εάν γίνει αποδεκτή η «νέα» τουρκική θέση, θα είναι πολύ πιο σημαντικό  από μια επιδρομική ενέργεια μιας τριτο-κοσμικής χώρας. Κρατήστε αυτή την τουρκική εκδοχή.

Προς το παρόν η επίσημη εκδοχή αποκλείει τον πύραυλο και τα αντιαεροπορικά πυρά. Ως προς το τελευταίο ο ισχυρισμός είναι ότι στα συντρίμμια του μαχητικού δεν υπάρχουν εκείνα τα χημικά αποθέματα και ουσίες που να υποδηλώνουν βίαια επαφή βλημάτων  με το σώμα του αεροπλάνου.

Αναμένοντας λοιπόν το τελικό τουρκικό πόρισμα ως προς το πώς οι Σύριοι κατέρριψαν το τουρκικό μαχητικό χωρίς να το κτυπήσουν, ας δούμε την εξέλιξη της φανταστικής αυτής ιστορίας μέσα από το πρίσμα της τουρκικής λογικής και αξιοπιστίας.

Κατ’ αρχάς ας δούμε από τα γεγονότα τι επιδιώκουν οι Τούρκοι. Χρησιμοποιούν ένα παλιάς τεχνολογίας μαχητικό (δεκαετίας 1960) αλλά εκσυγχρονισμένο από το Ισραήλ, την περίοδο του μεγάλου τουρκο-ισραηλινού έρωτα, για να εντοπίσουν αδυναμίες και νεκρά σημεία της συριακής αεράμυνας. Τέτοια τεχνικά στοιχεία χρειάζονται οι Τούρκοι σε περίπτωση διμερούς πολέμου, ή μιας Νατοϊκής επέμβασης στην οποία θα ήταν, εκ των πραγμάτων, μπροστάρηδες. Ήταν μια προβοκάτσια που προφανώς οι Τούρκοι την είχαν ξανακάνει.

Με την πτώση άρχισε το σήριαλ της αναξιοπιστίας με κύριο πρωταγωνιστή τον γνωστό μας Υπουργό Εξωτερικών Νταβούτογλου. Στην  πρώτη επίσημη ενημέρωση που έκανε, σταμάτησε ολόκληρη η Τουρκία να τον ακούσει. Τον άκουσαν να λέει (για να ακούσει και ο υπόλοιπος κόσμος) ότι το τουρκικό πολεμικό πετούσε ειρηνικά έξω από τα 12 ναυτικά μίλια της Συρίας (μας είπε ήταν στα 13) όταν κτυπήθηκε απροειδοποίητα από τη Συρία. Πρέπει να εντυπωσίασε το τουρκικό ακροατήριο ο Μέγας Μάγιστρος της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, διότι ακόμα και ο πασίγνωστος μεγαλοδημοσιογράφος Μεχμέτ Αλί Μπιράντ πείστηκε. «Εντυπωσιάστηκα», έγραψε, από την επιχειρηματολογία Νταβούτογλου ότι οι Τούρκοι έχουν δίκαιο.

Αυτά τότε. Τώρα ο Μπιράντ γράφει άλλα. Η στήλη του της 15ης Ιουλίου στην Χουριέτ, αρχίζει ως εξής: «Αγαπητοί επίσημοι, έχετε θολώσει τόσο πολύ το επεισόδιο με το αεροπλάνο, το έχετε εκτιμήσει τόσο λάθος, που τώρα ακόμα και όλοι εμείς είμαστε πλέον σκεπτικοί».  Συνέχισε λέγοντας ότι «η επίσημη Τουρκία δημιούργησε μια μυστηριώδη ατμόσφαιρα», μέχρι που άρχισαν να κυκλοφορούν πληροφορίες στην Ουάσινγκτον και αλλού που συγκρούονταν με την τουρκική εκδοχή. Ίσως το αεροπλάνο να έπεσε και από μόνο του, γράφει, ο Μπιράντ. Μας παραπλανήσατε, συνεχίζει και ερωτά: τι αποκρύπτουν οι αξιωματούχοι από τον λαό;

Με την πραγματικότητα να τους κτυπά κατακούτελα και με τη διεθνή αξιοπιστία τους στο μηδέν, οι Τούρκοι αξιωματούχοι δεν το βάζουν κάτω. Και σίγουρα δεν θέλουν να παραδεχθούν την απλή ίσως εξήγηση. Ότι ο Τούρκος πιλότος έχοντας εγκλωβιστεί από τα συριακά ραντάρ και άρχισε να βάλλεται (αφού το μαχητικό πετούσε πάνω από τις ακτές και ήταν ορατό με γυμνό οφθαλμό), είτε πανικοβλήθηκε  (κοινώς «κατουρήθηκε» πάνω του), ή έπαθε σκοτοδίνη (black out) αποπροσανατολίστηκε και έπεσε μόνος του.

Ωστόσο, μια τέτοια παραδοχή συνεχίζει να αφήνει τους Τούρκους εκτεθειμένους ως διεθνείς ψεύτες και προβοκάτορες. Επεξεργάζονται λοιπόν μια άλλη εξήγηση ή άλλες εξηγήσεις για να διασώσουν το γόητρο και τη χαμένη τους αξιοπιστία, κυρίως ο Νταβούτογλου, που τα ξέρει όλα και μιλά ασταμάτητα, με ύφος ενάρετου χότζα, κυρίως όταν απευθύνεται σε δυτικά ακροατήρια.

Εάν τελικά οι Τούρκοι αποφανθούν, αφού υποτίθεται ότι θα εξετάσουν τα συντρίμμια, ότι του τούρκικο κατασκοπευτικό κατερρίφθη μεν από τη Συρία,αλλά χωρίς να κτυπηθεί  από πύραυλο ή αντιαεροπορικά πυρά, τότε το σενάριο του ηλεκτρονικού πολέμου κατά της Τουρκίας με δυο εκδοχές, είναι το πιο πιθανό.  Αναφέρθηκα ήδη στο πρώτο – το ρωσικό. Αυτό βέβαια βολεύει αφάνταστα διότι θα παίξει στα δυτικά κέντρα αποφάσεων, ενισχυμένο από τις γνωστές παθολογίες και τη ρωσοφοβία.

Υπάρχει όμως και ένα άλλο σενάριο, το ισραηλινό. Κατά την εκδοχή αυτή, οι Ισραηλινοί μαχαίρωσαν τους Τούρκους πισώπλατα. Πως; Εκσυγχρονίζοντας τούρκικα κατασκοπευτικά Φάντομ με «παρακατιανή» τεχνολογία, ή με λογισμικά που περιείχαν ισραηλινούς ιούς, ώστε οι Ισραηλινοί να διατηρούν τον έλεγχο ανά πάσα στιγμή. Μια επαναλαμβανόμενη στον τουρκικό τύπο ιστορία, υπό μορφή ερωτήματος, είναι γιατί ισραηλινά αεροπλάνα που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της Συρίας κατά το δοκούν, δεν καταρρίπτονται ενώ το τούρκικο καταρρίφθηκε; Το πιάσατε το υπονοούμενο όπως αρέσκεται να λέει ο Έλληνας πολιτικός Καρατζαφέρης; Φταίνε οι τσίφτηδες οι Εβραίοι και η τεχνολογία τους.

Και τα δυο σενάρια έχουν τα πλεονεκτήματά τους. Το ένα παίζει με τους Δυτικούς, το άλλο με τους μουσουλμάνους. Ωστόσο, μην περιμένετε τους Τούρκους να πούν ευθέως ότι πίσω από την πτώση βρίσκονται Ρώσοι ή Ισραηλινοί. Θα φωτογραφίζουν όμως τον έναν ή τον άλλο ή και τους δύο ανάλογα με το ακροατήριο. Και όποιος αγοράσει.

Με τους εαυτούς τους δεν έχουν πρόβλημα. Οι Τούρκοι έχουν πάντα δίκαιο.

Μια καινούρια στήλη του Μπιράντ θα εκλογικεύσει, όπως πάντα, την τούρκικη θέση. Ούτε με τους μουσουλμάνους θα έχουν πρόβλημα αφού θα φταίνε οι Εβραίοι. Ωστόσο, το όλο σήριαλ με το φάντομ έχει πλήξει σημαντικά τη διεθνή αξιοπιστία της Άγκυρας. Αυτό εμείς πρέπει να υπερεκμεταλλευθούμε. Μπορούμε;