Οι χώρες της περιφέρειας μπορεί να εμφανίζουν πρόοδο στα δημοσιονομικά μεγέθη τους (μείωση ελλειμμάτων), αλλά οι εξελίξεις στις επενδύσεις και στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών δεν είναι θετικές. Η Ελλάδα, ειδικότερα, υστερεί σε σχέση με τις άλλες χώρες της περιφέρειας. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεση της Deutsche Bank με τίτλο “Focus Europe – Peripheral Vision”.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι η καθαρή επένδυση (καθαρός σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) σε όλες τις χώρες της περιφέρειας μειώνεται και θα παραμείνει αρνητική σε σχέση με το ΑΕΠ τα επόμενα 5 χρόνια. Ο δείκτης αυτός είναι το βαρόμετρο για την παραγωγική διαδικασία και η πρόβλεψη αυτή προοιωνίζεται δύσκολη πορεία για την οικονομία.

Επιπλέον, τα ισοζύγια πληρωμών (σ.σ. η διαφορά των χρημάτων που μπαίνουν και βγαίνουν από κάθε χώρα) βελτιώνονται αλλά η Ελλάδα παραμένει σε αρνητική θέση.

Στη μελέτη γίνεται αναφορά στην πρόοδο που έχει αρχίσει να εμφανίζεται, αλλά επισημαίνεται ότι “θα είναι μακρύς ο δρόμος” και οριοθετείται το διάστημα 2013-2018 για την παρουσίαση μια καλύτερης εικόνας, ενώ τονίζεται ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης στο τέλος της πενταετίας θα είναι χαμηλότεροι για τις μεσογειακές χώρες.

Το ισοζύγιο πληρωμών

Στην έκθεσή επισημαίνεται ότι στις τέσσερις χώρες του Νότου (Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία) το ισοζύγιο πληρωμών εμφανίζει βελτίωση τους τελευταίους 12 μήνες, σε όλες τις χώρες, αλλά η Ελλάδα συνεχίζει να εμφανίζει έλλειμμα.

Επιπλέον, σωρευτικά από το 2008 έως το 2012 στην Ελλάδα οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. έχουν μειωθεί κατά 17,5%.

(Σ.σ. οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα ήταν 56,3 δισ. ευρώ το 2008, έπεσαν στα 44,5 δισ. ευρώ το 2009 και έκτοτε ανέβηκαν στα 52,3 δισ. ευρώ το 2012).

Επιπλέον, οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι μόνο η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν βελτιώσει το διαρθρωτικό ισοζύγιο πληρωμών τους, ενώ στην Ελλάδα το διαρθρωτικό ισοζύγιο πληρωμών είναι αρνητικό και κινείται μεταξύ -5% και -7% του ΑΕΠ και επισημαίνουν ότι η μεγάλη βελτίωση στα ισοζύγια πληρωμών οφείλεται κυρίως στην πτώση των εισαγωγών.

Στην ίδια έκθεση υπογραμμίζεται επίσης ότι η καθαρή εγχώρια επένδυση (καθαρός σχηματισμός παγίου κεφαλαίου – NIIP) περιορίζεται και στις τέσσερις χώρες, ενώ διατυπώνεται η πρόβλεψη ότι η καθαρή επένδυση θα παραμείνει αρνητική σε σχέση με το ΑΕΠ για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Τριπλό μέτωπο αβεβαιότητας στην Ευρωζώνη

Η ευρωζώνη βρίσκεται αντιμέτωπη με την αβεβαιότητα σε τρία μέτωπα, σημειώνει σε έκθεσή της η Deutsche Bank. Πρώτον, την αμφισβητούμενη πολιτική σταθερότητα που απαντάται ταυτόχρονα σε πολλά από τα κράτη της περιφέρειας, από την Πορτογαλία, μέχρι την Ιταλία. Δεύτερον, τη στάση που θα τηρήσει η ΕΚΤ σε ό,τι αφορά τη νομισματική της πολιτική και, τρίτον, τα στρες τεστ που θα πραγματοποιήσει η Ευρωπαϊκή Tραπεζική Aρχή (EBA).

Όπως σημειώνει η έκθεση, τα τρέχοντα στοιχεία σε όλες τις χώρες της περιφέρειας συνεχίζουν να βελτιώνονται και όλες οι νότιες χώρες έχουν βιώσει μια απότομη μεταστροφή στο εμπορικό τους ισοζύγιο, αλλά μόνον η Ισπανία και η Πορτογαλία παρουσιάζουν απτή δομική βελτίωση.

Η Πορτογαλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιρλανδία θα συνεχίσουν να έχουν αρνητική αναλογία μεταξύ καθαρού σχηματισμού παγίου κεφαλαίου (NIIP) και ΑΕΠ την επόμενη πενταετία, εκτιμά στην έκθεσή της η Deutsche Bank, ωστόσο αναφέρει ότι και οι τέσσερις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας θα αρχίσουν να βελτιώνονται σε αντίθεση με την απότομη πτώση που βίωσαν στην εποχή λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση. Η DB προβάλει την αναλογία NIIP/GDP μέχρι το 2018.

Οι τέσσερις χώρες της περιφέρειας, σύμφωνα με την έκθεση, θα συνεχίσουν να έχουν σημαντικά αρνητικές θέσεις, όμως θα σημειώσουν σημαντικές βελτιώσεις, με την Ιρλανδία πιθανότατα να ξεχωρίζει. Η Ιταλία παρουσιάζει τη μικρότερη διόρθωση, αλλά, σύμφωνα με τη DB, θα διατηρήσει τις λιγότερο αρνητικές καθαρές θέσεις σε ό,τι αφορά τις εσωτερικές επενδύσεις. Η Deutsche bank συστήνει στις συγκεκριμένες χώρες να επικεντρωθούν στη σπουδαιότητα των μεταρρυθμίσεων που θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα.
 
Αναφορικά με τη Γαλλία, η τράπεζα σημειώνει ότι η απόφαση της Fitch να την υποβαθμίσει κατά μια βαθμίδα ήταν πιο πολύ η “διόρθωση” μιας “ανωμαλίας”, παρά μια “τολμηρή” κίνηση. Το επόμενο κρίσιμο τεστ για τη Γαλλία θα είναι κατά την άποψη της γερμανικής τράπεζας η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.

Σε ό,τι αφορά τη στάση της ΕΚΤ, η Deutsche Bank εκτιμά ότι τα επιτόκια έχουν φτάσει στο χαμηλότερο σημείο τους και ότι αν οι οικονομικές προβλέψεις είναι σωστές, τότε η ΕΚΤ θα προσπαθήσει να ξεφύγει από την παλιά ρητορικλη παρά να εφαρμόσει νέες αντισυμβατικές πολιτικές. “Φοβούμαστε ότι η ΕΚΤ παραμένει κατά βάθος ένας βαθιά συντηρητικός θεσμός που απλώς επιδιώκει (επιτυχώς μέχρι τώρα) να μεγιστοποιήσει τη δυναμική της ρητορικής”, αναφέρει η έκθεση, υπενθυμίζοντας ότι πέρυσι είχαν ακουστεί φωνές ακόμα και για αρνητικό βασικό επιτόκιο, οι οποίες όμως σίγησαν.

Παράλληλα, η DB προσδοκά σε μια ελαφρά ανάπτυξη που θα είναι πιθανή από το β' τρίμηνο του 2013 και μετά. Υπάρχουν αβεβαιότητες και όχι μόνον από την Κίνα, σημειώνει, αλλά οι προβλέψεις μας συνεχίζουν να κάνουν λόγο για αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ με ακόμα ταχύτερους ρυθμούς από του χρόνου. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι η δυνατότητα επέκτασης αυτής της τάσης και στο 2014 θα εξαρτηθεί από τα στρες τεστ της EBA.