Από το Stratfor/Ειδική Συνεργασία με τον Επενδυτή

Οι συμφωνίες για το πετρέλαιο μέχρι στιγμής έχουν κυριαρχήσει στις ρωσοκινεζικές ενεργειακές σχέσεις, με το ενδιαφέρον τώρα να μεταφέρεται στον περίπλοκο τομέα του φυσικού αερίου. Η Ρωσία επιθυμεί να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της εξαγωγές, μακριά από την Ευρώπη, κάτι που έχει ήδη καταφέρει με το πετρέλαιο. Στο μεταξύ, αυξάνεται η κινεζική ζήτηση για φυσικό αέριο και το Πεκίνο επιζητά να αυξήσει τις εισαγωγές από διάφορους προμηθευτές και με τη  βοήθεια πολλαπλών διαδρόμων.     

Ανάλυση

Οι τελευταίες δυο εβδομάδες Ρωσία και Κίνα είχαν αλλεπάλληλες συζητήσεις για τις μεταξύ τους ενεργειακές συμφωνίες. Την περασμένη εβδομάδα, ο ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός IgorSechinταξίδεψε στην Κίνα και έκλεισε μια σειρά από συμφωνίες εκ μέρους του ρωσικού πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft, του οποίου είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Τον Ιούνιο, οι δυο πλευρές έκλεισαν συμφωνία ύψους 270 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την οποία η Ρωσία από το 2015 θα εξάγει καθημερινά 300.000 βαρέλια πετρελαίου στην Κίνα, εκτός από τα 400.000 βαρέλια που ήδη μεταφέρει ημερησίως εκτός συμφωνίας. Επιπλέον, ο Sechinκαι η Rosneftσυμφώνησαν με την κρατική εταιρία πετρελαίου της Κίνας την κατασκευή ενός νέου διυλιστηρίου στην κινεζική πόλη Tianjin, ξεκινώντας παράλληλα μια κοινή προσπάθεια για την δημιουργία πρατηρίων καυσίμων σε όλη την Κινεζική επικράτεια, τα οποία και θα τροφοδοτούνται από το ρωσικό πετρέλαιο.

Για τις ρωσικές πετρελαϊκές εταιρίες, και ειδικότερα για την Rosneft, η Ανατολική Ασία αποτελεί στόχο των προσπαθειών για την διαφοροποίηση των εξαγωγών τους, οι οποίες μέχρι τώρα κατευθύνονται κυρίως προς τις πρώην Σοβιετικές χώρες και την Ευρώπη. Σήμερα οι εξαγωγές του ρωσικού πετρελαίου προς την περιοχή της Ανατολικής Ασίας αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 17%  των συνολικών εξαγωγών, 4% περισσότερο από το ποσοστό των εξαγωγών του 2005. Με τον νέο αγωγό Ανατολικής Σιβηρίας-Ειρηνικού Ωκεανού που άνοιξε τον Δεκέμβριο του 2012, η Ρωσία έχει την δυνατότητα να εξάγει περισσότερα από 1 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως προς την Ανατολή.

Και ενώ οι συμφωνίες για το πετρέλαιο μεταξύ Κίνας και Ρωσίας ήταν αρκετά εύκολο να γίνουν, πρόσφατα το Πεκίνο άρχισε να στρέφει το ενδιαφέρον του προς το φυσικό αέριο. Η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Κίνα αυξάνεται σταθερά την τελευταία δεκαετία, και το Πεκίνο εξετάζει διάφορες πηγές παροχής και διαδρόμους, μέσω των οποίων θα εισάγει το φυσικό αέριο. Το 2012, η Κίνα εισήγαγε περίπου 42,5 δισεκατομμύρια κυβικών μέτρων φυσικού αερίου -σχεδόν 30% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης των 143,8 δισ. κ.μ. Το Πεκίνο έχει προβλέψει ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου θα συνεχίσει να αυξάνεται ταχέως, υπολογίζοντας ότι θα φτάσει μέχρι το 2020 μεταξύ 200 και 250 δισ. κ.μ.    Τα νούμερα αυτά  αποτελούν συντηρητικούς υπολογισμούς, συγκριτικά με τις προβλέψεις του Διεθνούς οργανισμού Ενέργειας, οι οποίοι δίνουν ότι η αύξηση της κατανάλωσης μέχρι το 2020 θα φτάσει πάνω από τα 300 δισ. κ.μ., κάτι το οποίο, αν αληθευτεί, θα σημαίνει ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Κίνα θα έχει σχεδόν τριπλασιαστεί μέσα σε μια δεκαετία.

Η Κίνα επιζητά να διευρύνει τάχιστα την εγχώρια παραγωγή του φυσικού αερίου, με ιδιαίτερη έμφαση στην σφιχτή παραγωγή (φυσικού αερίου) -50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι το 2015- και στην παραγωγή σχιστολιθικού αερίου -60 με 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι το 2020-. Δεδομένου ότι είναι απίθανο το Πεκίνο να πετύχει τον στόχο που έχει θέσει για το σχιστολιθικό αέριο, βασίζεται στις εισαγωγές για να καλύψει την διαφορά. Επί του παρόντος, περίπου το μισό των εισαγωγών του φυσικού αερίου της Κίνας είναι υγροποιημένο, κυρίως από την Αυστραλία, την Ινδονησία, την Μαλαισία, το Κατάρ και αλλού. Το 2012, η Κίνα εισήγαγε 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενώ η μόνη εισαγωγή μέσω αγωγού έγινε από το Τουρκμενιστάν, ύψους περίπου 21.3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Για τους ασιάτες καταναλωτές το υγροποιημένο φυσικό αέριο είναι πιο ακριβό από το αέριο μέσω αγωγών, διαφορά που ξεπερνά τα 200 δολάρια ανά 1000 κυβικά μέτρα. Ωστόσο, η Κίνα περιμένει ότι οι τιμές του υγροποιημένου αερίου θα πέσουν μακροπρόθεσμα, με την προοπτική είτε να κατασκευάσει, είτε να προγραμματίσει την κατασκευή εγκαταστάσεων για την εισαγωγή του.  Ιστορικά, η αγορά φυσικού αερίου στην Ασία καθορίζεται από τα πολυετή συμβόλαια -που συχνά καλύπτουν μια περίοδο 20 χρόνων και πλέον-, στα οποία η τιμή του φυσικού αερίου που πωλείται προσαρμόζεται στην παγκόσμια τιμή του αργού πετρελαίου. Αυτό, όμως, αλλάζει, όσο κάνουν συνεχώς την εμφάνισή τους στην επόμενη δεκαετία νέες πηγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Βόρειο Αμερική, Ανατολική Αφρική, και πιθανότατα σε άλλες περιοχές,.

Ως αποτέλεσμα, οι τιμές φυσικού αερίου μεταβάλλονται με μηχανισμούς τιμολόγησης βάση του φ.α., ενώ περισσότερα συμβόλαια θα βασίζονται σε αυτούς τους μηχανισμούς. Για παράδειγμα, τον Ιούνιο η κορεατική κρατική εταιρία φυσικού αερίου υπέγραψε εικοσαετή συμφωνία με την αμερικανική CheniereEnergy, Inc, καθορίζοντας 15% Premiumτης αρχικής τιμής του φυσικού αερίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, και επιπρόσθετα 106 δολάρια ανά 1000 κυβικά μέτρα. Αυτή η αλλαγή θα κυριαρχήσει για τις δυο επόμενες δεκαετίες, με την Κίνα να σκέφτεται πιο μακριά.

Βραχυπρόθεσμα, το Πεκίνο έχει στρέψει το βλέμμα του κυρίως στο φυσικό αέριο μέσω αγωγών, εξαιτίας και της χαμηλότερης τιμής, αλλά και της μεγαλύτερης ασφάλειας που παρέχει. Ανησυχεί ωστόσο για τον περιορισμό των ενεργειακών της εισαγωγών που μεταφέρονται μέσω θαλάσσης, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, από τότε που ο ανταγωνισμός τόσο για τις πηγές ενέργειας όσο και για την ασφάλεια έχει ενταθεί. ToΠεκίνο, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι διαθέτει ασφαλέστερη δίοδο για τις εισαγωγές φυσικού αερίου έχει στρέψει το βλέμμα του προς τα δυτικά και στους χερσαίους διαδρόμους μεταφοράς.

Δημοισεύτηκε στον Επενδυτή στις 14 Σεπτεμβρίου

*Η παρούσα ανάλυση αποτελεί το πρώτο από τα δυο μέρη για τις ρωσικές προσπάθειες, στοχεύοντας στην επίτευξη μιας πολύ σημαντικής συμφωνίας φυσικού αερίου με την Κίνα