Βαρύ & ιδιαιτέρως δεσμευτικό

Από τον Νίκο Φραντζή

 Η συζήτηση για το τρίτο ελληνικό πακέτο στήριξης έχει ανοίξει και ανεξαρτήτως του ποια μορφή θα πάρει τελικά, είναι βέβαιο ότι το σκέλος των υποχρεώσεων θα υπάρχει και μάλιστα θα είναι -σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις- ιδιαίτερα βαρύ και δεσμευτικό.

Η κυβέρνηση έχει φροντίσει να διαβεβαιώσει ότι στην περίπτωση που τελικά υλοποιηθεί ένα πακέτο στήριξης, αυτό δεν θα περιλαμβάνει δημοσιονομικά μέτρα περικοπών, αλλά μόνο μεταρρυθμίσεις, πιστεύοντας ότι έτσι θα ξεπεράσει εύκολα και άκοπα το σκόπελο, δεδομένου ότι οι ποσοτικοί δημοσιονομικοί στόχοι δεν είναι εύκολο να παραποιηθούν, ενώ σε ό,τι αφορά το πακέτο των μεταρρυθμίσεων, μπορούμε εύκολα να το σέρνουμε για αρκετά χρόνια, όπως έχει ήδη γίνει από την αρχή της κρίσης.

Είναι προφανές πως κάποιοι πιστεύουν ότι το κυβερνητικό καθήκον απέναντι στην κρίση εξαντλήθηκε με την υπερφορολόγηση, τη διάλυση του ιδιωτικού τομέα, την εργασιακή απορρύθμιση, την κατάρρευση του προνοιακού συστήματος. Ας αναρωτηθούμε τι ακριβώς έχει γίνει με την κρατική γραφειοκρατία και πόσο έχει αυτή πληγεί;

Η κρατική συμπεριφορά απέναντι στην επιχειρηματική δραστηριότητα εμφανίζει ένα διπλό πρόσωπο. Στα φώτα των συνεντεύξεων και των εξαγγελιών περισσεύουν οι φράσεις αποφασιστικότητας κατά όλου του πλέγματος νόμων, θεσμών, διαδικασιών και προσώπων, που αναγκάζει όποιον προσπαθεί να αναπτύξει επιχειρηματική δραστηριότητα να κινείται με την ικανότητα ενός άλτη εμποδίων.

Ωστόσο, όταν αποσύρονται τα φώτα της δημοσιότητας είναι το ίδιο το κράτος που, κινούμενο στο γραφειοκρατικό σκοτάδι, νομοθετεί αντικρουόμενες διατάξεις, ενισχύει πολυδαίδαλες διαδικασίες, διατηρεί καταστάσεις και πρόσωπα καταπώς βολεύει την πολιτική εξουσία που το διαχειρίζεται και τον κομματικό στρατό της.

Κι αν περίμενε κανείς ότι στα χρόνια της κρίσης κάτι θα άλλαζε, θα κινδύνευε να μείνει με δεκάδες αιτήσεις, γνωμοδοτήσεις και αδειοδοτήσεις στο χέρι, παραμένοντας πάντα σε απόσταση «γραφειοκρατικής ασφαλείας» από το στόχο του, που προφανώς είναι να κάνει τη δουλειά του. Πώς και σε ποια έκταση υπάρχει διαφοροποίηση αυτής της εικόνας;

Σε ποιο βαθμό η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης έχει εκσυγχρονιστεί; Τι έχει γίνει με εκείνη την περίφημη αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων, που θα αποκαθιστούσε την αξιοκρατία και θα βελτίωνε την παραγωγικότητα του Δημοσίου;

Ενδεχομένως να είναι κομματικά βολική η ελληνική πολιτική προσέγγιση που υιοθετεί την άποψη της ετεροβαρούς αντιμετώπισης της κρίσης, αλλά δεν είναι δυνατόν οι κρατικοί μηχανισμοί που προκάλεσαν την κρίση να διατηρούνται αλώβητοι και μάλιστα να επαίρονται για την επιτυχή αντιμετώπισή της.