Σκληρή κριτική για τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύθηκαν στις Βρυξέλλες άσκησαν στη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ και στον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε Γερμανοί πολιτικοί τόσο από την αντιπολίτευση, όσο και τους Σοσιαλδημοκράτες που ανήκουν στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Η στάση της γερμανικής κυβέρνησης στην έκτακτη σύνοδο κορυφής των χωρών της ευρωζώνης, που πραγματοποιήθηκε χθες Δευτέρα στις Βρυξέλλες, έχει προκαλέσει την οργή της γερμανικής αντιπολίτευσης.
Ο πρόεδρος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Κρίστιαν Λίντνερ επέκρινε την καγκελάριο ότι δεν έχει ξεκάθαρη τακτική αναφορικά με την ελληνική κρίση.
Το FPD, που συμμετείχε στην προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού με το CDU, συμφωνούσε με την πολιτική που ακολουθούσε το Βερολίνο για την αντιμετώπιση της κρίσης. «Όμως το προηγούμενο Σαββατοκύριακο άλλαξαν θεμελιωδώς οι όροι και οι προϋποθέσεις», επεσήμανε ο Λίντνερ.
Η Μέρκελ τώρα επιθυμεί τώρα η γερμανική βουλή να εγκρίνει ένα τρίτο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα, αν και η γερμανική κυβέρνηση «πριν από μερικές ημέρες είχε δηλώσει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για την ευρωζώνη στο σύνολό της από την ελληνική κρίση», πρόσθεσε.
«Αυτή η αλλαγή πορείας της γερμανικής κυβέρνησης είναι πολιτικά προκλητική, ενώ προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες για το αν είναι νομικά σωστή», τόνισε ο Λίντνερ.
Αλλά και ο Σόιμπλε δέχεται επικρίσεις. Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD Κάρστεν Σνάιντερ δήλωσε στην εφημερίδα Stuttgarter Zeitung ότι η πρόταση του Σόιμπλε για μια πρόσκαιρη έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη ήταν ένα «μεγάλο λάθος», το οποίο «έβλαψε την εμπιστοσύνη».
Σύμφωνα με τον Σνάιντερ, η γερμανική κυβέρνηση διαπραγματευόταν στις Βρυξέλλες βάσει των εντολών που είχε λάβει από το γερμανικό κοινοβούλιο. «Και δεν υπήρχε εντολή από το SPD για να ζητηθεί έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ», υπογράμμισε.
Μένει να ξεκαθαριστεί, συνέχισε ο Σνάιντερ, αν ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών αγνόησε το δικαίωμα της Μπούντεσταγκ να γνωρίζει τη στρατηγική της κυβέρνησης. Χειρότερο όμως θα ήταν αν η Γερμανία χρησιμοποίησε την πρόταση του Σόιμπλε ως «μέσο διχασμού» για να «ωθήσει την Ελλάδα εκτός ευρώ».
Ανάλογη ήταν η στάση και του ειδικού σε θέματα οικονομίας των Πρασίνων Γκέρχαρτ Σικ.
«Ο Σόιμπλε με το σχέδιό του για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη προκάλεσε τον κίνδυνο διχασμού της Ευρώπης», είπε ο Σικ μιλώντας στην εφημερίδα Mannheimer Morgen.
Η συμπεριφορά του Γερμανού υπουργού ήταν «εξαιρετικά επικίνδυνη». Ο Σόιμπλε χωρίς να συνεννοηθεί με το γερμανικό κοινοβούλιο υιοθέτησε μια εντελώς νέα στρατηγική διαπραγμάτευσης, εξήγησε ο ίδιος.
Εξαιτίας αυτού «η Γερμανία υπέστη σοβαρή ζημιά», σύμφωνα με τον Σικ.
Ο αναπληρωτής πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Die Linke Ντίτμαρ Μπάρτς επεσήμανε μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή: «Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων είναι μια γερμανική διαταγή και τίποτε διαφορετικό από εκβιασμός».
Κυρίως ο Σόιμπλε με τη συμπεριφορά του «έσπασε πολλές πορσελάνες». Το έγγραφό του περί grexit «άσκησε πίεση στην Ευρώπη. Ήταν άσχημο αυτό που έκανε και οι άλλες χώρες το εξέλαβαν ως απειλή», τόνισε ο Μπαρτς.
Παρόλα αυτά η πλειονότητα των Γερμανών εμφανίζεται ικανοποιημένη από τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύθηκε η γερμανική κυβέρνηση. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για το τηλεοπτικό δίκτυο ARD, το 64% των ερωτηθέντων εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη διαπραγματευτική στρατηγική του Σόιμπλε, ενώ το 62% έχει την ίδια άποψη για την στρατηγική της Μέρκελ.
Γενικότερες αντιδράσεις για την συμφωνία
Αν και το Βερολίνο δείχνει ότι επέβαλε το μεγαλύτερο μέρος των απαιτήσεών του στην Ελλάδα, πληθύνονται στη Γερμανία οι φωνές που χαρακτηρίζουν αυτήν την επιτυχία διπλωματικό “όλεθρο”, που απειλεί να αμαυρώσει την εικόνα που με τόσο κόπο έκτισε η χώρα.
“Μέσα σε ένα σαββατοκύριακο, η γερμανική κυβέρνηση κατέστρεψε πολλές δεκαετίες διπλωματίας”, έγραφε χθες η ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Der Spiegel αναφερόμενο σε μία λίστα “φρικαλεοτήτων” που είχαν ως στόχο την “ταπείνωση” της Ελλάδας.
Η καγκελάριος Αγγελα Μέρκελ, η επονομαζόμενη “Βασίλισσα της Ευρώπης” και ο υπουργός της των Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ενσάρκωσαν καθ΄όλη τη διάρκεια του σαββατοκύριακού μία σκληρη γραμμή, η οποία επικρίθηκε τόσο διεθνώς, όσο και στο εσωτερικό της Γερμανίας.
“Το όριο ανάμεσα στη διάσωση και την τιμωρία της Ελλάδας είναι στενό. Αυτή τη νύκτα, το όριο αυτό εξαφανίσθηκε”, έγραψε στο Twitter ο Ματίας Μύλερ φον Μπλύμενκρον της Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Για την Suddeutsche Zeitung, “Η Μέρκελ κατάφερε να αναβιώσει την εικόνα μίας δυσάρεστης, τσιγγούνας και μικρόψυχης Γερμανίας, η οποία μόλις που άρχιζε να σβήνει”.
“Κάθε σεντ βοήθειας προς την Ελλάδα που προσπάθησαν να εξοικονομήσουν οι Γερμανοί θα δαπανηθεί επί δύο ή τρία στα επόμενα χρόνια για την επιδιόρθωση της εικόνας αυτής”, προειδοποιεί η εφημερίδα του Μονάχου.
Πριν ακόμη κυκλοφορήσει η ιδέα του προσωρινού Grexit που εξέταζε το Σάββατο το Βερολίνο, δύο γερμανοί ηθοποιοί λοιδωρούσαν τον γερμανικό εθνικό εγωισμό σε βίντεο με τίτλο “Τα πολύτιμα γερμανικά μας ευρώ”. Δύο Γερμανοί, βουτηγμένοι στην πολυτέλεια ανταλλάσσουν τηλεφωνικά τις απόψεις τους για την Ελλάδα, συνδυάζοντας φράσεις-κλισέ που έχουν κατά κόρον χρησιμοποιηθεί από τον γερμανικό Τύπο: “Εμείς, οι Γερμανοί θα πούμε αν θέλουμε να συνεχίσουμε να πληρώνουμε!”, έλεγε ο ένας “Πουλήστε τα νησιά σας, χρεοκοποημένοι Ελληνες…και την Ακρόπολη, κι αυτήν!”, απαντούσε ο άλλος. “Αυτό το καλοκαίρι, εμείς οι Γερμανοί έχουμε μία ιστορική ευκαιρία: να μην συμπεριφερθούμε σαν μ….ες για μία φορά”, κατέληγε το βίντεο, που αναρτήθηκε στο YouTube και συγκέντρωσε πάνω ένα εκατομύριο “χτυπήματα”.
Ωστόσο, πριν από δύο χρόνια, δημοσκόπηση του BBC αναδείκνυε τη Γερμανία πλέον δημοφιλή χώρα του κόσμου (59% των ερωτηθέντων) , με μία θετική εικόνα που συνδύαζε την οικονομική επιτυχία, την κοινωνική συνειδητοποίηση και τη διπλωματία.
Ομως, κατά την άποψη του Γιόσκα Φίσερ, πρώην υπυοργού Εξωτερικών της Γερμανίας, η ελληνική κρίση πυροδότησε τον εθνικισμό και η κα. Μέρκελ δεν κατόρθωσε να πείσει τους Γερμανούς να δουν πιο μακριά από το πορτοφόλι τους.
Η συντηρητική καγκελάριος, η οποία τον Νοέμβριο θα γιορτάσει δέκα χρόνια στην εξουσία και απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του 70% των Γερμανών, “δεν επιχειρηματολόγησε, ούτε συμπεριφέρθηκε σαν πολιτικός, αλλά σαν λογιστής”, σύμφωνα με τον Γιόσκα Φίσερ.
“Σπαταλήσαμε τεράστιο κεφάλαιο συμπάθειας σε έναν επικοικωνιακό όλεθρο”, εκτιμά η Κοστάντσε Στέλτσενμύλερ, γερμανίδα αναλύτρια του Brookings Institution της Ουάσινγκτον. Η γερμανική γραμμή δείχνει έλλειψη ενσυναίσθησης και η Γερμανία θα είχε καλύτερη εικόνα εάν είχε αναγνωρίσει ότι “οι απλοί Ελληνες έχονυ πραγματικά υποφέρει περισσότερο από άλλους την Ευρώπη”.
“Εάν κάποιος είχε επικοινωνήσει τη γερμανική θέση με επαγγελματισμό, δεν θα είχαμε αυτήν την τόσο δυσάρεστη εικόνα”, έγραψε στο Twitter ο Νιλς Μίνκμαρ, γερμανός ιστορικός και δημοσιογράφος.
Σύμφωνα με την Στέλτσενμύλερ, οι διαπραγματεύσεις των Βρυξελλών προκάλεσαν σημαντικές ζημίες, κυρίως στην εικόνα της “άκακης μεγάλης δύναμης” που προσπαθούσε να οικοδομήσει η Γερμανία. Στις “απίστευτα δυσάρεστες” συνομιλίες αυτές, η Αγγελα Μέρκελ προτίμησε να απευθυνθεί στην δική της πλειοψηφία, απευθύνοντας στην υπόλοιπη Ευρώπη τελεσίγραφο “take it or leave it”. Αλλά ακόμη και με μία περισσότερο επιδέξια διπλωματία, λέει η αναλύτρια, το ίδιο το “στάτους” της Γερμανίας αφήνει τη χώρα εκτεθειμένη σε μομφές. “Αυτό είναι το τίμημα της ισχύος”, λέει.
