Αμήχανη η Ευρώπη μπροστά στις ορδές μεταναστών και προσφύγων
Γράφει ο Κώστας Μίχαλος
Η έξαρση της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης έχει αναδείξει για μια ακόμη φορά, μετά την κρίση χρέους, την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ενωσης να λειτουργήσει με συνοχή και να λάβει έγκαιρα τις γενναίες αποφάσεις που η πραγματικότητα επιβάλλει. Ο θρήνος για τις ζωές που χάνονται στη Μεσόγειο δεν έχει νόημα, όταν εδώ και μήνες οι ευρωπαϊκές ηγεσίες αδυνατούν να συμφωνήσουν σε μια κοινή κατεύθυνση για τη διαχείριση του προβλήματος.
Η στοχοποίηση και η ανέξοδη κριτική σε χώρες όπως η Ελλάδα, που αποτελούν επιλογή εισόδου λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, επίσης δεν βοηθά. Παρά την κρίση και την κριτική που δέχεται, η χώρα μας κατάφερε την προηγούμενη διετία να δημιουργήσει ένα βασικό σύστημα διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Σαφώς οφείλει να βελτιώσει τις διαδικασίες ελέγχου και χορήγησης ασύλου και κυρίως να δώσει έμφαση στη «μη προτροπή», με το μήνυμα ότι δεν προσφέρεται για ανεξέλεγκτο πέρασμα προς τον ευρωπαϊκό βορρά.
Κυρίαρχο ζητούμενο, όμως, είναι να υπάρξει μια νέα, κοινή ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης και του δίκαιου επιμερισμού της ευθύνης. Κύριο μέλημα πρέπει να είναι η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου του Δουβλίνου, ώστε να μην πέφτει όλο το βάρος της διαχείρισης στις χώρες εισόδου, αλλά να ισχύει μια δίκαιη κλείδα κατανομής των αιτούντων άσυλο μεταξύ των 28 κρατών – μελών. Γιατί δεν είναι μόνο άδικο αλλά και αντιπαραγωγικό να απαιτείται από μια χώρα μικρή και σε κρίση, όπως η Ελλάδα, να διαχειρίζεται το 90% των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.
Χρειάζεται, ωστόσο, και μια συνολική επανεξέταση της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, με έμφαση στην ενίσχυση της συνεργασίας για την εξάρθρωση των κυκλωμάτων διακίνησης, για τη διευκόλυνση της επιστροφής όσων δεν δικαιούνται άσυλο, αλλά και για την εξάλειψη των παραγόντων που δημιουργούν το κύμα της μετανάστευσης.
Σήμερα, η Ευρώπη οφείλει να κάνει αυτό που δεν κατάφερε σε σχέση με την κρίση χρέους. Να λειτουργήσει με κοινό όραμα, με συνοχή, με αποφασιστικότητα. Να προτάξει τις αρχές της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των προσφύγων και μεταναστών.
Οσο παραμένει διασπασμένη και αδρανής, το πρόβλημα θα γιγαντώνεται. Θα προκαλεί σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες στις χώρες υποδοχής. Κυρίως, όμως, θα λειαίνει το έδαφος για την ενίσχυση των ακραίων ρευμάτων εθνικισμού και ρατσισμού. Θα δίνει τροφή σε λόγους και πράξεις που πλήττουν ευθέως τις θεμελιώδεις αξίες αλλά και τις μεγάλες κατακτήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως είναι τα ανοικτά σύνορα και η ελεύθερη διακίνηση των πολιτών της.
Δημοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο
