Την ώρα που οι αρχηγοί των κρατών-μελών της Ε.Ε. συζητούν με την Τουρκία για το μεταναστευτικό – που εκτός του ανθρωπιστικού του χαρακτήρα, κρύβει και τον κίνδυνο της διακίνησης ριζοσπαστικών ισλαμιστικών στοιχείων- στην Ειδομένη θα συγκεντρώνονται χιλιάδες μετανάστες με την απαίτηση να περάσουν τα σύνορα για να μοιραστούν σε αναπτυγμένα οικονομικά ευρωπαϊκά κράτη.
Οφείλουμε λοιπόν να δώσουμε τη δέουσα σημασία όχι μόνο στη μετακίνηση αυτών των ανθρώπων από την Τουρκία προς την ελληνική επικράτεια, αλλά και στη μετακίνησή τους εντός της Βαλκανικής Χερσονήσου, κάτι που θα αποτελέσει θέμα και στις εν λόγω συζήτησεις.
Η τελευταία εμφάνιση στο «youtube» μέλους του DAESH που απειλούσε να «αποκεφαλίσει», μέχρι την 1η Μαρτίου, τον Μεγάλο Μουφτή της Ισλαμικής κοινότητας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (Islamska zajednica – IZ), Husein KAVAZOVIC, φέρνει ξανά στη δημοσιότητα το μέγεθος του προβλήματος του μουσουλμανικού εξτρεμισμού για την περιοχή. Εκπρόσωποι των παράνομων ομάδων σαλαφιστών δημοσίευσαν επιστολή, όπου αρνούνται οποιαδήποτε σχέση με τον τζιχαντιστή που εξαπέλυε τις απειλές.
Για να γίνει αντιληπτή ποια είναι η κατάσταση στην περιοχή θα πρέπει να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει στο μουσουλμανικό κόσμο που βρίσκεται βορείως ημών. Στη Βοσνία, εκτός από τα επίσημα μουσουλμανικά όργανα, δραστηριοποιούνται παράνομες ομάδες σαλαφιστών τζιχαντιστών (Salafi Juma’ats in BiH). Οι ομάδες αυτές αποτελούνται από ριζοσπαστικά στοιχεία, που υποστηρίζουν τις δραστηριότητες των τζιχαντιστών παγκοσμίως. Τα μιντιακά προϊόντα του DAESH αποτελούν σαφώς πηγή έμπνευσης για τα μέλη των εν λόγω ομάδων, αλλά και έναν εκ των βασικότερων λόγων που η στρατολόγηση μελών από τα δυτικά Βαλκάνια αυξάνεται. Όπως είναι λογικό τα νέα μέλη θα δημιουργήσουν και θα αναπαράγουν νέο οπτικοακουστικό υλικό, μεγεθύνοντας ακόμα περισσότερο τη φονταμεταλιστική προπαγάνδα εξτρεμισμού. Το σημαντικό στοιχείο φυσικά είναι το γεγονός πως τα νέα μιντιακά προϊόντα διατίθενται σε όλες τις τοπικές γλώσσες (αλβανικά, σερβικά κλπ), κάνοντας εκκλήσεις σε «εν υπνώσει» εξτρεμιστές να ξεκινήσουν τη λεγόμενη «μεμονωμένη τζιχάντ» εναντίον των απίστων.
Η προπαγάνδα του DAESH στηρίζεται μεταξύ άλλων στην επαγγελματική παραγωγή υψηλής ποιότητας οπτικοακουστικού υλικού, όπως αυτά που δημοσιεύτηκαν το 2015 στο portal του DAESH, «Al-Hayat», με τον τίτλο «HONOUR IS IN JIHAD» και «WE ARE THE ISLAMIC CALIPHATE», στα οποία τζιχαντιστές από τη Συρία απειλούν ευθέως με επιθέσεις συγκεκριμένες χώρες των δυτικών Βαλκανίων. Αυτά τα βίντεο είναι ενδεικτικά των προθέσεων του DAESH να αναπτύξει γραμμή υποστήριξης και υποδομές εξυπηρέτησής του στην περιοχή, για την περαιτέρω επέκταση του χαλιφάτου στη Βαλκανική Χερσόνησο.
Επανερχόμενοι στην ημερομηνία της 1ης Μαρτίου, σημειώνουμε πως ο KAVAZOVIC την έχει θέσει ως την τελική προθεσμία, κατά την οποία οι επικεφαλείς των παρανόμων μουσουλμανικών ομάδων όφειλαν να σταματήσουν να δραστηριοποιούνται, αν δεν τίθεντο υπό την ομπρέλα-επιτήρηση της μουφτείας (ΙΖ).
Στην πραγματικότητα όμως, η πλειοψηφία των παράνομων ομάδων σαλαφιστών δημιουργήθηκαν, προκειμένου να επιτύχουν τη ριζοσπαστικοποίηση και στρατολόγηση μουσουλμάνων προς όφελος της ιδέας του «ιερού πολέμου» (τζιχάντ), καθώς και για να διευκολύνουν τις διαδικασίες αναχώρησης εθελοντών προς τη Συρία και το Ιράκ. Κάποιοι δε, από τα μέλη των ομάδων, δε δίστασαν να επιδοκιμάσουν ανοικτά τις τρομοκρατικές ενέργειες που έγιναν στο Παρίσι, εκφράζοντας την επιθυμία τους για παρόμοιες επιθέσεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Τέτοιες ομάδες βρίσκονται σε μεγάλες πόλεις, όπως το Σαράγεβο, η Dubnica και η Gorna Maoca της Βοσνίας ή όπως η Sandjak, πόλη διαιρεμένη ανάμεσα σε Σερβία και Μαυροβούνιο, με κάποιες από αυτές να υποστηρίζουν την Al Nusra και όχι το DAESH.
Χαρακτηριστική είναι η οργάνωση «El Bejan» που δημιουργήθηκε από Κοσσοβάρους, Βόσνιους και Αλβανούς εξτρεμιστές. Αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της εξέλιξης του εξτρεμισμού μέσω της πολιτιστικής επέκτασης της Αλβανίας στις περιοχές Βοσνίας, Κοσσόβου και Σκοπίων. Η οργάνωση αυτή ιδεολογικά πρόσκειται στον Nusret IMAMOVIC ακόλουθο της Al Nusra και καθοδηγείται από τον Idriz BILIBANI, ο οποίος έχει φροντίσει για τη μετακίνηση αρκετών μουσουλμάνων από την ευρύτερη περιοχή για την ένταξή τους στην AL Nusra που πολεμά στο πλευρό της συριακής αντιπολίτευσης. Η χρηματοδότηση της εν λόγω οργάνωσης προέρχεται από την “Association de l’Ouest multiculturelle” (AMCO), η οποία εδρεύει στο Λουξεμβούργο. Σημειώνεται ότι στο Λουξεμβούργο, η διασπορά των Δυτικών Βαλκανίων σημειώνει μεγάλη δραστηριοποίηση.
Έχοντας διαπιστώσει τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό εθελοντών που έφευγαν για να πολεμήσουν στη Συρία και το Ιράκ, η κυβέρνηση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ήταν η πρώτη χώρα των Δ. Βαλκανίων που επέβαλε με νόμο, τον Ιούλιο του 2014, την απαγόρευση στους πολίτες της, να ενσωματώνονται σε ξένες ένοπλες δυνάμεις. Σε αντίθετη περίπτωση οι παραβάτες θα υπόκεινται σε βαρύτατες ποινές έως και δεκαετούς κάθειρξης, χωρίς δικαίωμα έφεσης.
Επιπλέον, έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές επιχειρήσεις των τοπικών Αρχών Επιβολής Τάξεως, όπου και συνελήφθησαν ύποπτοι για υποστηρικτική δραστηριότητα προς το DAESH, όπως ο Bilal BOSNIC, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και ο ιμάμης REXHEP MEMISHI, στην πΓΔΜ, οι οποίοι κατηγορούνται για χρηματοδότηση και στρατολόγηση ατόμων για τρομοκρατικές ενέργειες στα Δ. Βαλκάνια. Από πλευράς χωρών, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Σερβία και σε μικρότερο βαθμό το Κόσσοβο και η πΓΔΜ, καταδικάζουν ανοικτά τους «SALAFI JEMA’AT», που υποστηρίζουν τη τζιχάντ.
Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών είναι ο αριθμός των καταγεγραμμένων αναχωρήσεων τζιχαντιστών από την περιοχή, να έχει παραμείνει σχεδόν σταθερός από το 2015 έως και σήμερα, εν αντιθέσει με την αυξανόμενη τάση που είχε το 2014.
Στις αριθμητικές αυτές τάσεις, σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι διαφωνίες μεταξύ διαφόρων ομάδων Σαλαφιστών και Takfιr (σέχτα σουνιτών μουσουλμάνων που θεωρούν κάθε άλλο δόγμα, πέραν των ιδίων, δόγμα απίστων ή αποστατών), τις οποίες ακολούθησαν σειρά συλλήψεων κάποιων ηγετικών στελεχών εκατέρωθεν, ενώ οι διάδοχοί τους δεν φαίνεται να ασκούν τόση επιρροή και δεν χαίρουν τόσης δημοτικότητας, όσο οι προκάτοχοί τους.
Παρόλα αυτά, ελλοχεύει ακόμη η απειλή από τους μαχητές του DAESH που επιστρέφουν και οι οποίοι έχοντας ριζοσπαστικοποιηθεί, πλέον, και έχοντας την τεχνογνωσία διεξαγωγής επιθέσεων, μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πείρα τους και τις διασυνδέσεις τους, ώστε να διευκολύνουν την οργάνωση και την εκτέλεση τρομοκρατικών επιθέσεων. Ιδιαίτερα δε, οι εξτρεμιστές που εκπαιδεύτηκαν ώστε να ενταχθούν στο DAESH, αλλά δεν κατάφεραν να φτάσουν στη Συρία, είναι οι πρώτοι πυρήνες της οργάνωσης για την πραγματοποίηση τρομοκρατικών χτυπημάτων τύπου «μοναχικών λύκων», και εντοπίζονται πολύ δύσκολα, με αποτέλεσμα να αποτελούν εξαιρετικά σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Βαλκανίων.
Επίσης, μια πιο ρεαλιστική απειλή είναι ότι συγκεκριμένες ΜΚΟ με σαλαφιστικό υπόβαθρο, θα συνεχίσουν να ασκούν επιρροή, βοηθώντας παράνομους μετανάστες, εφόσον αυτοί παραμείνουν για αρκετό χρονικό διάστημα σε ένα σημείο. Προσφέροντας βοήθεια σε άτομα που πλέον βρίσκονται σε απόγνωση, αυτές οι ΜΚΟ ενδυναμώνουν την παρουσία τους και ασκούν προσηλυτισμό, ριζοσπαστικοποιώντας κάποια άτομα, υπό την κάλυψη της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως έχει γίνει και σε άλλες περιοχές στο παρελθόν.
Οι ισλαμικές ΜΚΟ, ιδιαίτερα στην πΓΔΜ, είναι από τους πρωταγωνιστές στις προσπάθειες επίλυσης της μεταναστευτικής κρίσης. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά τους είναι οι υποδομές, αλλά και τα μέλη στα οποία περιλαμβάνονται και ομιλώντες την αραβική γλώσσα. Μία από τις πιο χαρακτηριστικές ΜΚΟ είναι η «LEGIS», που δραστηριοποιείται στην πΓΔΜ και έχει ιδρυθεί το 2009, από τον JASMIN REDZEPI. Ο REDZEPI είναι και εκπρόσωπος της τουρκικής ΜΚΟ «INSAN HAK VE HURRIYETLERI VE INSANI YARDINM VAKFI» (IHH) («Οργάνωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ελευθερίες και Ανθρωπιστική Βοήθεια»), που επίσης δραστηριοποιείται στην πΓΔΜ και είχε εμπλακεί στο περιστατικό μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας, στη Γάζα το 2010 (MAVI MARMARA).
H «IHH» σχετιζόταν στο παρελθόν με εξτρεμιστικά στοιχεία στη Συρία, γεγονός που εγείρει υποψίες για την εμπλοκή της στη μεταφορά μαχητών από τα Δυτικά Βαλκάνια προς το DAESH.
Η «LEGIS» διαθέτει αριθμό ακτιβιστών για τους οποίους έχουν εκδοθεί ειδικές άδειες από το Υπουργείο Εσωτερικών της πΓΔΜ, προκειμένου να εισέρχονται σε χώρους φιλοξενίας μεταναστών. Αυτό τους επιτρέπει να δραστηριοποιούνται και να εργάζονται με τεράστια ελευθερία κινήσεων, ενώ για τη διευκόλυνσή τους στην επικοινωνία με τους μετανάστες συνεργάζονται με τη ΜΚΟ «ALB ISLAM».
Με δεδομένο ότι η θρησκεία έχει παίξει σημαντικό ρόλο στο παρελθόν στις τοπικές διαμάχες στην περιοχή, όπως στην περίπτωση της διάσπασης της Γιουγκοσλαβίας, η ενίσχυση του μουσουλμανικού στοιχείου στα Βαλκάνια αποτελεί το φυτίλι σε μία ωρολογιακή βόμβα με απρόβλεπτου μεγέθους συνέπειες. Οι ροές μεταναστών αυτή τη στιγμή ξεπερνούν τους 30.000 εβδομαδιαίως, επομένως με έναν απλό υπολογισμό αντιλαμβανόμαστε ότι σε δύο μήνες θα έχουν εισαχθεί στη χώρα μας άνω των 250.000 μεταναστών. Οι δυνατότητες παροχής βοήθειας δεν είναι πεπερασμένες και σίγουρα η αύξηση των διαμενόντων μεταναστών στην Ελλάδα δοκιμάζει τις υποδομές ενός ήδη προβληματικού κράτους, εν μέσω οικονομικής κρίσης. Τούτο δύναται να οδηγήσει σε έντονες αντιδράσεις των ατόμων που συμμετέχουν στις μεταναστευτικές αυτές ροές, όπως οργανωμένες διαδηλώσεις σε συγκεκριμένα σημεία και εν συνεχεία να οδηγήσουν ακόμη και σε βίαιες ενέργειες.
Στις 27-04-15 στην πόλη Zvornik της Βοσνίας «μοναχικός λύκος» άνοιξε πυρ εναντίον αστυνομικού τμήματος σκοτώνοντας έναν αξιωματικό και τραυματίζοντας άλλους δύο. Στις 18-11-15 στο Rajlovac του Σαράγεβο ανάλογη επίθεση οδήγησε στο θάνατο δύο Βόσνιων στρατιωτών και στον τραυματισμό πέντε πολιτών. Στις 24-11-15 εξερράγη εκρηκτικός μηχανισμός σε αστυνομικό τμήμα στο Zavidovici της Βοσνίας. Αυτά τα περιστατικά σημειώθηκαν σε χώρες, χωρίς καμία συμμετοχή στην καταπολέμηση του DAESH σε Συρία και Λιβύη, μη νατοϊκές και σίγουρα χωρίς την προπαγανδιστική αξία που θα μπορούσε να έχει ένα τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι, στο Λονδίνο ή τη Ρώμη. Πόσο μακριά λοιπόν ή πόσο κοντά βρίσκεται μία τρομοκρατική επίθεση στην Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ και λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού;
Η Δύση δείχνει τρομερά ανοργάνωτη και προβαίνει σε σπασμωδικές ενέργειες αντιμετώπισης ενός προβλήματος άνευ σχεδίου. Η εγκατάσταση άνω των 1000 μουτζαχεντίν στην Αλβανία, η οποία επηρεάζει σαφώς τα δρώμενα τόσο στα ασταθή –πολιτικά- Σκόπια, όσο και στο Κόσσοβο, η μετατροπή της Ελλάδας σε ένα απέραντο hot spot, η πολιτική και ουσιαστική εγκατάλειψη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης από τη διεθνή κοινότητα, είναι μερικά από τα δείγματα της ασαφούς πολιτικής που ακολουθείται στο ζήτημα. Η μεταναστευτική κρίση είναι ανάλογο μέγεθος με την έξαρση του μουσουλμανικού εξτρεμισμού και η αντιμετώπισή της θα πρέπει να είναι δραστική και να μην περιορίζεται σε Συνόδους της Ε.Ε. με την Τουρκία. Η άποψη ότι το πρόβλημα μπορεί να περιοριστεί σε ένα hot spot θα οδηγήσει σε μία απλή χρονική μετατόπιση και όχι στην οριστική επίλυσή του.
