Οι επιλεκτικές παραβιάσεις της Ε.Ε.

Ε.Ε: Πολυδιάστατος ο κατακερματισμός της

Γράφει ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης *

Η Ε.Ε. είναι πολυδιάστατα κατακερματισμένη. Η πιο πρόσφατη διάσταση του κατακερματισμού της είναι ο χωρισμός των μελών της σε δύο ομάδες σε σχέση με την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος.

Ορισμένα κράτη-μέλη της παραβιάζουν κατάφωρα τη Συνθήκη Σένγκεν και τη Συνθήκη της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων με το κλείσιμο των συνόρων τους· και κάποια από αυτά συμπεριφέρονται απάνθρωπα σ’ αυτούς που εισήλθαν στο έδαφός τους, με κατάσχεση των τιμαλφών και των χρημάτων τους.

Ταυτόχρονα τα κράτη αυτά δεν τηρούν τα όσα συμφώνησαν στο συμβούλιο της Ε.Ε. Τα υπόλοιπα μέλη της Ε.Ε. σέβονται (ή προσπαθούν να σεβαστούν) τις συνθήκες και τα συμφωνημένα.

Και θεσμικά, όμως, κατακερματισμένη είναι η Ε.Ε. Αυτό φαίνεται από τον τρόπο λειτουργίας και λήψης αποφάσεων στο συμβούλιο της Ε.Ε. και στο Eurogroup. Οι αποφάσεις των ανώτατων αυτών οργάνων επικυρώνουν, ουσιαστικά, τα όσα έχουν προαποφασιστεί από τα μεγάλα βόρεια κράτη σε βάρος των νότιων, μεγάλων και μικρών, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των τραπεζών και των επιχειρήσεών τους.

Η πιο πρόσφατη απόδειξη είναι από τη μια μεριά οι επαχθείς όροι του τρίτου Μνημονίου που επιβλήθηκαν στη χώρα μας τον περασμένο Αύγουστο και, από την άλλη, οι παραχωρήσεις τις οποίες έκαναν στο παρελθόν όσο και εντελώς πρόσφατα στη Βρετανία, προκειμένου να αποφευχθεί η έξοδός της από την Ε.Ε.

Κατακερματισμένη είναι η Ε.Ε. και στην εξωτερική και αμυντική πολιτική. Τα μεγάλα και ισχυρά κράτη του Βορρά -χωρίς να λαμβάνουν υπόψη κανένα από τα άλλα κράτη της Ε.Ε.- μετέχουν στις επιχειρήσεις που εξαπολύουν οι ΗΠΑ σε διάφορα κράτη (Ιράκ, Αφγανιστάν, Συρία, Λιβύη κ.λπ.) καταστρέφοντάς τα και δημιουργώντας, ανάμεσα στα άλλα, και το προσφυγικό πρόβλημα.

Συνοπτικά τα παραπάνω είναι μερικές από τις διαστάσεις του πολιτικού κατακερματισμού της Ε.Ε. Εκτός, όμως, από αυτόν υπάρχει και μεγάλος οικονομικός και νομισματικός κατακερματισμός της.

Από τη μία είναι τα 19 κράτη-μέλη της ευρωζώνης με κοινό νόμισμα το ευρώ, τα οποία μπορεί να χωριστούν σε τρεις ομάδες: τα 8 βόρεια-παλαιά μέλη της Ε.Ε. (Βέλγιο, Γερμανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Αυστρία), τα 4 νότια-παλαιά μέλη της (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία) και τα 7 νέα μέλη της (Εσθονία, Κύπρος, Μάλτα, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία και Σλοβακία).

Από την άλλη είναι τα 9 κράτη μη μέλη της ευρωζώνης με διαφορετικό νόμισμα το καθένα, τα οποία μπορεί να χωριστούν σε 2 ομάδες: τα 3 παλαιά μέλη της Ε.Ε. (Δανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο) και τα 6 νέα μέλη της (Τσεχία, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία και Ρουμανία).

Εκτός από τις διαφορές στον χρόνο ένταξης των 28 στην Ε.Ε. και των 19 στην ευρωζώνη και τα διαφορετικά νομίσματά τους, τα κράτη-μέλη των 5 ομάδων έχουν πολύ μεγάλες διαφορές τόσο στο ύψος του συνολικού ΑΕΠ τους σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) (από 2.795 δισεκατομμύρια ΜΑΔ στη Γερμανία το 2014 μέχρι μόλις 10 δισεκατομμύρια ΜΑΔ στη Μάλτα το 2014) όσο και στον πληθυσμό τους (από 80.893 χιλιάδες στη Γερμανία μέχρι 409 χιλιάδες στη Μάλτα).

Διαφορετικές είναι και οι ποσοστιαίες μεταβολές τόσο του συνολικού ΑΕΠ όσο και του πληθυσμού τους. Οι μεγάλες αυτές διαφορές αποτυπώνονται τόσο στο ύψος του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους σε ΜΑΔ των 5 ομάδων τα έτη 2008 και 2014 όσο και στις ποσοστιαίες μεταβολές του όπως φαίνεται στον Πίνακα. Στην τελευταία γραμμή του πρώτου μέρους του Πίνακα δίνονται τα στοιχεία για τη χώρα μας και στο τέλος του εκείνα της Ε.Ε.-28 ως συνόλου.