Η επίσκεψη του Kerry στη Μόσχα: Αλλαγή παιχνιδιού ή απλά ένα παιχνίδι;
Απόδοση-Επιμέλεια: Αριστέα Τσαμαδιά
Η νέα επίσκεψη του Υπουργού των ΗΠΑ John Kerry στη Μόσχα δεν είναι αλλαγή παιχνιδιού, είναι απλά ένα παιχνίδι που αποκαλύπτει την πραγματική στρατηγική του προέδρου Barack Obama να διαχειριστεί παρά να επιλύσει τις συγκρούσεις.
Αυτήν την εβδομάδα ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ John Kerry συναντάται με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin στη Μόσχα δήθεν για να συζητήσει την αποχώρηση της Ρωσίας από τη Συρία, τη διαδικασία πολιτικής μετάβασης της καταστραμμένης από τον πόλεμο χώρα και τη σύρραξη στην Ουκρανία. Χωρίς αμφιβολία, οι φρικιαστικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες είναι επίσης ένα ζήτημα που χρειάζεται να συζητηθεί ανάμεσα στις δύο χώρες οι οποίες προσπαθούν να οικοδομήσουν κοινά συμφέροντα. Ας μην ξεχάσουμε ότι η Ρωσία βρέθηκε αντιμέτωπη με την ισλαμική τρομοκρατία πολύ πριν αυτή ταράξει την Αμερική.
Συνεπώς, φαίνεται η κατάλληλη στιγμή για συνομιλίες οι οποίες θα μπορούσαν «να αλλάξουν το παιχνίδι» αναφορικά με τις σχέσεις των δύο χωρών, σχέσεις που βρίσκονται ίσως στη χειρότερή τους φάση από τότε που τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος.
Πράγματι, η Ουάσιγκτον έχει καλωσορίσει την δήλωση του προέδρου Putin πριν από περίπου μια εβδομάδα σύμφωνα με την οποία η Ρωσία θα απέσυρε τις στρατιωτικές της δυνάμεις της από τη Συρία, ακόμα κι αν η κυβέρνηση του Obama εξεπλάγη. Επιπλέον, η κατάπαυση του πυρός στη Συρία φαίνεται να επιτυγχάνεται τη στιγμή που η μάστιγα της Ισλαμικής Τρομοκρατίας αποδεικνύεται ως μια παγκόσμια απειλή τόσο για τη Μόσχα όσο και για την Ουάσιγκτον.
Επιπλέον, η προτίμηση της κυβέρνησης του Obama να απεμπλακεί και η προτίμησή της να «κατευθύνει παρασκηνιακά» ακόμα κι αν πιεστεί, σημαίνει ότι είναι βέβαιο ότι βρίσκει κάποιες ρωσικές δράσει χρήσιμες ακόμα κι αν αποτάσσει κάποιες άλλες.
Από την πλευρά του, ο Putin χρειάζεται την άρση ή τουλάχιστον μια ελάφρυνση των κυρώσεων στη ρωσική οικονομία η οποία είναι αντιμέτωπη με σοβαρές δυσκολίες και η τιμή της ενέργειας (από την οποία η Ρωσία εξαρτάται τόσο πολύ για τις εξαγωγές) παραμένει εν πολλοίς στάσιμη.
Δυστυχώς, οι ανωτέρω κινητήριοι παράγοντες έρχονται αντιμέτωποι με κάποιες ισχυρές εξισορροπητικές δυνάμεις οι οποίες καθιστούν μάλλον απίθανο αυτές οι συνομιλίες να αποτελέσουν πραγματική «αλλαγή του παιχνιδιού». Από την οπτική της Ρωσίας, η εσωτερική νομιμοποίηση του Putin εξαρτάται από τις συνεχιζόμενες επιτυχίες του στην εξωτερική πολιτική, όπου όχι μόνο η Ρωσία κερδίσει αλλά δείχνει ότι κερδίσει.
Για αυτόν τον λόγο, είναι μάλλον απίθανο ότι η Ρωσία θα ήταν έτοιμη να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση στην Ουκρανία η οποία θα ικανοποιούσε τα αμερικανικά ή εν γένει δυτικά αιτήματα και είναι σίγουρα δύσκολο να ιδωθεί μια οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής του Κρεμλίνο αναφορικά με την προσάρτηση της Κριμαίας. Η Μόσχα είναι απίθανο να αλλάξει την πολιτικής της η οποία στοχεύει στην κυριαρχία του μετα-σοβιετικού χώρου και που είναι πιθανό να εξακολουθήσει να αποτελεί εμπόδιο στις σχέσεις Ρωσίας και ΝΑΤΟ.
Από την αμερικανική οπτική, υπάρχουν πολλά εμπόδια. Πρώτον η κυβέρνηση Obama είναι μάλλον απίθανο να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε διευθέτηση που να δημιουργεί την εντύπωση κάποιου είδους ρωσικής νίκης στη Συρία ή την Ουκρανία. Στο πρώτο έτος της εκλογής, αυτό θα αποτελούσε τροφή για τους Ρεπουμπλικάνους, σε μια εποχή όπου οι Δημοκρατικοί θα στόχευαν όχι μόνο στο Λευκό Οίκο αλλά και στην απόκτηση κερδών στο Κογκρέσο. Δεύτερον, ο πρόεδρος Obama βλέπει την πρώην Υπουργό Εξωτερικών Hillary Clinton ως το πρόσωπο που θα συνεχίσει την κληρονομιά του, και το να κάνει μεγάλες παραχωρήσεις προς τη Ρωσία θα την αφήσει εξαιρετικά ευάλωτη.
Στις προκριματικές εκλογές (και σε περίπτωση που κερδίσει τις γενικές εκλογές), η Clinton ευθυγραμμίζεται τόσο πολύ με τις πολιτικές του προέδρου Obama ώστε να θέσει τον εαυτό της σε πολύ σημαντικό κίνδυνο αν ο πρόεδρος Obama κάνει σημαντικέ παρατηρήσεις στη Ρωσία.
Τρίτον, ο πρόεδρος Obama αντιπαθεί βαθιά τον Putin, του φέρεται με ανοιχτή περιφρόνηση, αγανακτεί για το οποιαδήποτε κέρδος επιτυγχάνεται από τον Ρώσο ηγέτη, κι έχει επανειλημμένα προσπαθήσει να αρνηθεί στον Putin οποιαδήποτε επιτυχία στην εξωτερική πολιτική.
Η δουλειά του Kerry, λοιπόν, φαίνεται να είναι η προσπάθεια να εξομαλύνει τη σχέση σε μια περίοδο όπου φαίνεται να υπάρχουν επιτακτικοί λόγοι συνεργασίας πάνω σε κάποια ζητήματα-κλειδί. Μια τέτοια εξομάλυνση, ωστόσο είναι απίθανο να επιφέρει οποιαδήποτε βασική αλλαγή. Επιπλέον, ακόμα κι αν επιτευχθούν ορισμένες συμφωνίες που φαίνεται ότι μπορούν να «αλλάξουν το παιχνίδι», είναι περισσότερο πιθανό να γίνει «παιχνίδι» με τα βασικά προβλήματα. Συμπερασματικά, αυτή τη στιγμή, στην καλύτερη περίπτωση είναι περισσότερο θέμα διαχείρισης παρά επίλυσης των διαφορών και των συγκρούσεων ανάμεσα στα δύο μέρη.
Η άποψη του συγγραφέα δεν αντικατοπτρίζει κατ’ ανάγκη τη θέση της Russia Direct ή του προσωπικού της.
