Δωρεά εικόνας του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’ στο πλαίσιο του έργου του Συλλόγου Καλαβρυτινών Πειραιά
H Προσφορά ιεράς εικόνας Αγίου Γρηγορίου Ε΄στην ιερά μονή αγίας Λαύρας Καλαβρύτων
Ὁμιλία τοῦ προέδρου τοῦ Συλλόγου Καλαβρυτινῶν Πειραιᾶ Ἀθανασίου Χρονοπούλου, ἐπιτίμου γενικοῦ διευθυντοῦ τό Ὑπουργείου Ἀνάπτυξης.
Κατά τήν Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ τήν Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου τοῦ 2016, ὁ Σύλλογος Καλαβρυτινῶν Πειραιά, μέσα ἀπό τήν ἐθνικοθρησκευτική του δράση, προσέφερε στήν ἱστορική γιά τό γένος μας Μονή τῆς Ἁγίας Λαύρας Καλαβρύτων, περίτεχνη ἱερά εἰκόνα τοῦ ἐθνομάρτυρα Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε΄.
Ἡ ἱερά εἰκόνα ἀφιερώθηκε, σύμφωνα μέ τήν ἐγχάρακτη ἐπιγραφή της, στή μνήμη τοῦ ἱερέως Νικολάου Πέττα καί τῆς πρεσβυτέρας του Ἀνθῆς, πού νιώθουμε ὅτι νοητά παρίστανται αὐτή τήν στιγμή. Ἡ εἰκόνα κατασκευάσθηκε δι’ ἐξόδων τῶν οἰκείων του εὐλογημένου ὀσιομαρτυρικοῦ ἱερατικοῦ ζεύγους (ἔχω τήν ἔμφυτη εὐλάβεια νά τούς ἀποκαλῶ ὁσιομάρτυρες). Φέρει ἔνθετο ἐγκόλπιο, πού περικλείει, ὡς εὐλογία, λείψανο τοῦ πελοποννησιακῆς καταγωγῆς Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε΄, ὁ ὁποῖος διετέλεσε Οἰκουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
Ἡ εἰκόνα παραδόθηκε ἀπό μέλη τοῦ Συλλόγου μας στά τίμια χέρια τοῦ καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τοῦ πανοσιολογιωτάτου ἀρχιμ. κ. Εὐσεβίου Σπανοῦ, παρουσία τῆς ὁσιωτάτης συνοδείας του. Τοποθετήθηκε, ἀπό τούς Πατέρες τῆς Μονῆς στό Κειμηλιαρχεῖο της, πλησίον τῶν ἱερῶν σιγιλλίων τοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε΄, ὅπου ὑπάρχει καί τό σύμβολο τῆς φυλῆς μας, τό Ἱερό Λάβαρο τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.
Εὐχαριστοῦμε τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη, τόν Σεβασμιότατο Μητροπολίτη κ. Ἀμβρόσιο γιά τήν φιλοξενία, καθώς καί τούς παρευρεθέντες. Πρός καθιέρωση τῆς σεβάσμιας εἰκόνας ἀναφέρω τά ἑξῆς:
«Μέσα στήν πολυδιάστατη δράση καί προσφορά τοῦ Συλλόγου μας, συμπεριλαμβάνει τόν ἀγώνα μου ὡς προέδρου, νά κατασκευάσουμε καί νά προσφέρουμε στήν Μονή Ἁγίας Λαύρας τόν ἀνδριάντα τοῦ Ἐθνεγέρτη Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανοῦ, ὁ ὁποῖος κοσμεῖ τό προαύλιό της. Σήμερα, εὐλογία Θεοῦ καί μέ τίς εὐχές τῶν Ὁσιομαρτύρων, φέραμε τήν ἱερά αὐτή εἰκόνα στό φυσικό της χῶρο, ἀφοῦ ἡ Μονή Ἁγίας Λαύρας, πρωτοστάτησε στόν ἀγώνα τῆς Μεγάλης στιγμῆς τοῦ ξεσηκωμοῦ τῶν προγόνων μας τό ΄21, ἐνάντια στόν μακρόχρονο Ὀθωμανό κατακτητή.
Τοποθετήσαμε αὐτόν τόν πνευματικό θησαυρό καί νοητά ταξιδέψαμε στό κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας, στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο στό μαρτυρικό Φανάρι, ὅπου ἐδῶ καί 195 χρόνια εἶναι σφραγισμένη ἡ κεντρική πύλη σέ ἔνδειξη θρήνου γιά τόν ἀπαγχονισμό τοῦ ἁγίου Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε΄. Στοιχοῦντες στό κήρυγμα τοῦ π. Νικολάου Πέττα: «Ἀναπολοῦμε στήν Πόλη τῶν Πόλεων, τήν Κωνσταντινούπολη, ἡ ὁποία παραμένει ἡ πρωτεύουσα τῆς καρδιᾶς μας. Τήν μορφή τῆς ὁποίας ἀτενίζουμε στό σεπτό πρόσωπο τοῦ ἐσταυρωμένου γενάρχη μας, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου!». Αὐτές τίς ἱερές πεποιθήσεις μαζί μέ τήν πρεσβυτέρα τοῦ Ἀνθή, τίς μεταλαμπάδευσαν ὄχι μόνο στά πολλά κατά σάρκα τέκνα τους, ἀλλά καί σέ ὅσους συναναστρέφονταν ὅσο ζοῦσαν.
Ὁ Γρηγόριος Ε’, ὁ φλογερός ἐκεῖνος Ἱεράρχης, ἀκολούθησε τόν δρόμο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέα Χριστοῦ. Σάρκωσε ὁλόκληρο τό ὑπόδουλο Γένος. Ἐπωμίσθηκε τό σταυρό του, ἀνέβηκε τό Γολγοθά του. Δέχθηκε ραπίσματα, χλευασμούς, ἐμπτυσμούς καί τέλος τόν θάνατο μέ ἀπαγχονισμό ἀπό Ὀθωμανούς καί Ἰουδαίους στήν πύλη τοῦ Πατριαρχείου, τήν 10η Ἀπριλίου τοῦ 1821, ἀνήμερά του Πάσχα. Εἴκοσι ἡμέρες μετά τήν ἔκρηξη τῆς Ἐπαναστάσεως ἐδῶ, στό Μέγα Μοναστήρι, ἀπό τόν ἀνηψιό του Δεσπότη Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό. Ἀδιάψευστα στοιχεῖα γιά τήν ἀποφασιστική συμμετοχή τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν δύο προαναφερθέντων στήν ἔναρξη τοῦ ἀγώνα ἐδῶ, στήν Ἁγία Λαύρα.
Στό ἔγγραφό της καταδίκης του (τουρκιστί «γιαφτᾶς») ἀναφέρεται ἡ αἰτία τοῦ ἀπαγχονισμοῦ τοῦ Ἁγίου Πατριάρχη: «Ἀλλ’ ὁ ἄπιστος πατριάρχης τῶν Ἑλλήνων…, ἐξ αἰτίας τῆς διαφθορᾶς τῆς καρδίας του, ὄχι μόνον δέν εἰδοποίησεν οὐδ’ ἐπαίδευσε τούς ἀπατηθέντας, ἀλλά καθ’ ὅλα τά φαινόμενα ἦτο καί αὐτός, ὡς ἀρχηγός, μυστικός συμμέτοχος τῆς Ἐπαναστάσεως…, ἀντί νά δαμάσῃ τούς ἀποστάτας καί δώση πρῶτος τό παράδειγμα τῆς εἰς τά καθήκοντα ἐπιστροφῆς των, ὁ ἄπιστος οὗτος ἔγινεν ὁ πρωταίτιος ὅλων τῶν ἀναφυεισῶν ταραχῶν. Εἴμεθα πληροφορημένοι ὅτι ἐγεννήθη ἐν Πελοποννήσῳ καί ὅτι εἶναι συνένοχος ὅλων τῶν ἀταξιῶν, ὅσας οἱ ἀποπλανηθέντες ραγιάδες ἔπραξαν κατά τήν ἐπαρχίαν Καλαβρύτων… Ἐπειδή πανταχόθεν ἐβεβαιώθημεν περί τῆς προδοσίας του ὄχι μόνον εἰς βλάβην τῆς Ὑψηλῆς Πύλης, ἀλλά καί εἰς ὄλεθρον αὐτοῦ τοῦ ἔθνους του, ἀνάγκη ἦτο νά λείψῃ ὁ ἄνθρωπος οὗτος ἀπό τοῦ προσώπου τῆς γῆς καί διά τοῦτο ἐκρεμάσθη πρός σωφρονισμόν τῶν ἄλλων».
Ἡ Ἱερά Εἰκόνα τοῦ Μεγάλου αὐτοῦ Ρωμιοῦ θά παραμείνει διά παντός στήν Ἱερά Μονή πρός ἁγιασμῶν τῶν ἐνθάδε ἀσκουμένων Πατέρων. Ἐμεῖς μέ τίς εὐλογίες τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας θά τοποθετοῦμε εἰκόνες τοῦ Ἐθνομάρτυρος Ἱεράρχου Γρηγορίου εἰς πεῖσμα ὁρισμένων, πού ἐνοχλοῦνται, ὅπως ὅταν τοποθετήθηκε ἡ εἰκόνα του στήν κλειστή Πύλη τό 1907 ἐπί σουλτάνου Ἀβδούλ Χαμίτ, ὁ ὁποῖος ἀπαίτησε ἐκνευρισμένος νά τήν κατεβάσουν.
Τό εἰκονιζόμενο πρόσωπο, ὁ Πατριάρχης μας, θά βροντοφωνάζει μαζί μέ τόν Βαλαωρίτη σέ ἐμᾶς τούς νεοέλληνες ἐπιλήσμονες: «Χτυπᾶτε, πολέμαρχοι! Μή λησμονεῖτε τό σχοινί, παιδιά, τοῦ πατριάρχη!». Μᾶς ἔρχεται στήν σκέψη αὐτό, πού διαλαλοῦσε ὁ ὁσιομάρτυς π. Νικόλαος Πέττας: «Καί νά μᾶς ἀφανίσουν τούς ρωμιούς, καί μία μπουκιά νά μᾶς ἀφήσουν, αὐτή ἡ μαγιά εἶναι ἱκανή νά ξαναδημιουργήσει τό ἀθάνατο χριστιανικό γένος μας». Ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος μαζί μέ τόν κατά σάρκα ἀνηψιό τοῦ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό, ὡς Ἐθνεγέρτες τῆς φυλῆς μας θά μᾶς δείχνουν τόν δρόμο τῆς κατά Θεόν ἐλευθερίας!
«Ἐπικαλούμενοι δὲ τὸν Κύριον τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ἵνα διὰ τῶν ἱκεσιῶν καὶ τῶν πρεσβειῶν τοῦ ἱερομάρτυρος Γρηγορίου, οὗ τὸ ἱερὸν λείψανον ἀπήλαυσεν ἤδη ἡ Ἑλλάς, σκέπῃ καὶ διαφυλάττῃ ἅπαν τὸ ἑλληνικὸν γένος, ὅπως δυνηθῇ ἐκπληρῶσαι τὴν ὑπὸ τῆς Θείας Προνοίας ἐπιβεβλημένην αὐτῇ ἀποστολήν, διατελοῦμεν εὐπειθέστατοι».
Τήν εὐχή σας ἅγιοι πατέρες καί καλό καί εὐλογημένο ἐκκλησιαστικό ἔτος, αὐτός ὁ μήνας Σεπτέμβριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἑορτολογίου!».
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Δημητσάνης τόν γόνον, Βυζαντίου τόν πρόεδρον, καί τῆς Ἐκκλησίας ἁπάσης, γέρας θεῖον καί καύχημα. Γρηγόριον τιμήσωμεν πιστοί, ὡς Μάρτυρα Χριστοῦ πανευκλεῆ, ἵνα λάβωμεν πταισμάτων τόν ἱλασμόν, παρά Θεοῦ κραυγάζοντες. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐν εὐκλείᾳ οὐρανῶν, δοξάσαντά σε Ἅγιε.
Ἀπομαγνητοφωνημένη ἀντιφώνηση Καθηγουμένου π. Εὐσεβίου Σπανοῦ στήν ὁμιλία τοῦ προέδρου τοῦ συλλόγου Καλαβρυτινῶν Πειραιῶς κ. Ἀθανασίου Χρονόπουλου:
«Εἶναι πολύ σημαντικό τό ὅτι σήμερα ἔχουμε κοντά μας μία πολύ μεγάλη εὐλογία. Αὐτή ἡ εὐλογία δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τό λείψανο τοῦ ἱερομάρτυρος Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε΄. Ἄλλωστε ὑπάρχει μία στενή σχέση, πού συνδέει αὐτόν τόν ἐθνομάρτυρα Πατριάρχη μέ τόν ἀνιψιό του, τόν Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό, ὁ ὁποῖος πρωταγωνίστησε κατά τήν διάρκεια τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Ἦταν αὐτός, πού ὅρκισε τούς Ἕλληνες ἐπαναστάτες πάνω στό ἱερό Λάβαρο, τό ὁποῖο βρίσκεται ἐντός τῆς Ἱερᾶς Μονῆς μας.
Εἶναι μεγάλη εὐλογία καί ταυτόχρονα τιμή, ἀλλά καί καθῆκον καί ὑποχρέωση, αὐτή ἡ εὐλογία, πού σήμερα δωρίθηκε στήν Μονή μας, νά μεταλαμπαδευτεῖ καί στίς ἑπόμενες γενιές, οἱ ὁποῖες θά ἔχουν στό μυαλό τούς αὐτό ἀκριβῶς τό ἱστορικό συμβάν διότι, καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος E’, ὁ ἐθνομάρτυρας Πατριάρχης, καί ὁ ἀνιψιός του, ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός, ξέρουμε ὅτι ἦταν μυημένοι στά μυστικά τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας. Ἄρα καί οἱ δύο γνώριζαν πότε θά κηρυχτεῖ ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση.
Εἶναι πολύ σημαντικό λοιπόν ὅτι τό μοναστήρι πλέον ἀποκτάει ἄμεση σχέση καί μέ τούς δύο αὐτούς ἅγιους ἄνδρες. Μέχρι πρότινος εἴχαμε αὐτήν τήν ἄμεση σχέση μέ τόν ἀοίδιμο Μητροπολίτη Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό ὅμως, ἀπό σήμερα καί στό διηνεκές, ἔχουμε πλέον σχέση καί μέ τόν ἅγιο ἐθνομάρτυρα Οἰκουμενικό Πατριάρχη, τόν Γρηγόριο Ε’.
Σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν εὐλογία, πού μᾶς παραχωρήσατε, π. Νεκτάριε Πέττα καί κ. Ἀθανάσιε Χρονόπουλε, καί εὐχαριστῶ ὅλους τούς παρευρισκόμενους, πού μᾶς τιμήσατε μέ τήν παρουσία σας αὐτό τό ἀπόγευμα. Εὔχομαι οἱ εὐλογίες τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε’ νά σκέπουν ὄχι μόνο ὅλους ἐμᾶς, πού σήμερα βρισκόμαστε ἐδῶ, ἀλλά καί ὅλη μας τήν πατρίδα σέ αὐτές τίς δύσκολες στιγμές, πού βιώνουμε.
Εὔχομαι ὁ π. Νικόλαος Πέττας καί ἡ πρεσβυτέρα τοῦ Ἀνθή νά ἔχουν καλή ἀνάπαυση καί νά ξέρετε, π. Νεκτάριε, ὅτι, ἀπό ἐκεῖ πού βρίσκονται, μεσιτεύουν καί πρεσβεύουν ὑπέρ ὅλων ἡμῶν. Εἶχαν τήν φήμη ἁγίων ἀνθρώπων, πού προσεύχονταν στήν ζωή τους ἀδιαλείπτως καί ἀγωνίζονταν πνευματικά, γιά νά κατακτήσουν τόν παράδεισο. Ὑπῆρξαν καί οἱ δύο προσκυνητές τῆν Μονής μας. Εἶναι μεγάλη τιμή πού σήμερα ἔγινε αὐτή ἡ εὐλογημένη δωρεά στήν ἱστορική Μονή μας».
