Δεν διορθώνονται τα λάθη στην εξωτερικά θέματα
Σκέψεις για την εξωτερική πολιτική σε περιβάλλον αβεβαιότητας
Του Γιώργου Κουμουτσάκου
Οι αποφάσεις του σήμερα διαμορφώνουν τον κόσμο του αύριο. Μπορεί να ακούγεται τετριμμένο. Ωστόσο, η συνειδητοποίηση της ευθύνης και των επιπτώσεων είναι καταλυτική για έναν επιτυχή σχεδιασμό και άσκηση της εξωτερικής πολιτικής.
Για το λόγο αυτό δεν έχουμε την πολυτέλεια να παραγνωρίζουμε ή να υποβαθμίζουμε τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Ειδικά στη χώρα μας και ειδικά στην παρούσα συγκυρία. Τα μέτωπα ήταν και παραμένουν πολλά και κρίσιμα.
Το ζούμε άλλωστε τον τελευταίο καιρό. Έξαρση αναθεωρητισμού και αμφισβητήσεων από την Τουρκία και Βαλκάνιους γείτονες μας. Κρίσιμες αποφάσεις εν όψει στο Κυπριακό. Σοβαρή διάβρωση της κοινοτικής αλληλεγγύης με παράλληλη ενίσχυση των εθνικών ανταγωνισμών. Προσφυγικό και μεταναστευτικό κυριολεκτικά ante portas. Συνεχείς, τραγικές επιβεβαιώσεις ότι η τρομοκρατία παραμένει στο προσκήνιο.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα δυνητικά εκρηκτικό μείγμα στον άμεσο περίγυρό μας. Για να τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά με επιτυχία χρειάζεται εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός, εκμετάλλευση των μοναδικών συντελεστών ισχύος που διαθέτουμε και πάνω απ’ όλα εθνική ομοψυχία.
Αναφορικά με το σχεδιασμό, υπάρχουν κάποιες σταθερές που δύσκολα αλλάζουν. Στη μεταπολιτευτική Ελλάδα τρία είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το “δόγμα” εξωτερικής πολιτικής:
-Είμαστε χώρα του status quo. Σεβόμαστε το Διεθνές Δίκαιο. Δεν ακολουθούμε αναθεωρητική πολιτική
-Ανήκωμεν εις τη δύσιν, αλλά ταυτόχρονα ακολουθούμε πολιτική “ανοικτών οριζόντων”.
-Είμαστε χώρα ειρήνης, σταθερότητας και σχέσεων καλή γειτονίας
Αυτά δεν έχουν αλλάξει, ούτε φαίνεται ότι μπορούν να αλλάξουν. Σήμερα, καλούμαστε να υπηρετήσουμε τους ίδιους στόχους αλλά με νέες πολιτικές. Και οι πολιτικές αυτές οφείλουν να υλοποιηθούν με ψυχραιμία, εγρήγορση καθώς και προσαρμοστικότητα μέσα σε ένα διεθνές σύστημα το οποίο είναι υπό συνεχή αναδιαμόρφωση. Με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο θα μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις, αλλά να δούμε και τις ευκαιρίες που είναι βέβαιο ότι υπάρχουν.
Τις ευκαιρίες -όπως η αναβάθμιση των σχέσεων με στρατηγικούς εταίρους σαν το Ισραήλ και την Αίγυπτο, ή η ανάδειξη της ενεργειακής και διαμετακομιστικής ισχύος της χώρας- θα μπορέσουμε να τις εκμεταλλευτούμε εάν αξιοποιήσουμε ταυτόχρονα το σύνολο του διπλωματικού μας κεφαλαίου: ανάδειξη του κεφαλαίου της ομογένειας, ανάπτυξη οικονομικής διπλωματίας, πολιτισμικής διπλωματίας και δημόσιας διπλωματίας για την ενίσχυση της εικόνας της χώρας.
Τέλος, μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι αδήριτη ανάγκη να ενισχύσουμε την εθνική μας ομοψυχία, όπως έχει κάνει πράξη στο παρελθόν η Νέα Δημοκρατία. Η αποτυχία να εμπνεύσουμε εθνικής ενότητας και ομοψυχίας, θα είναι πλήγμα στην αποτελεσματική προβολή ισχύος της χώρας.
Και αυτό οφείλει να γίνει με σοβαρότητα και όχι με επιπόλαια, ανούσια επικοινωνιακά παιγνίδια. Με την εξωτερική πολιτική δεν παίζεις. Οι επιπτώσεις από λάθη και επιπολαιότητες στην οικονομία, κάποτε διορθώνονται. Στα εθνικά θέματα όχι. Η εξωτερική μας πολιτική είναι θεμελιώδους σημασίας για το διεθνές κύρος της χώρας.
* O κ. Γιώργος Κουμουτσάκος είναι τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών
