Η αρχή του τέλους για το περήφανο Μεσσολόγγι
8 Μαρτίου 1826. Διαπραγματεύσεις παραδόσεως τοῦ Μεσολογγίου
Ἀπὸ τὶς 26 Δεκεμβρίου τοῦ 1825 ὁ Ἰμπραὴμ πασσᾶς τῆς Αἰγύπτου, μὲ σημαντικὸ τμῆμα τῶν στρατευμάτων του, πέρασε στὴν Στερεὰ Ἑλλάδα, γιὰ νὰ ἐνισχύσῃ τὸν Μεχμὲτ Ῥεσὶτ πασσᾶ (Κιουταχῆ) στὴν πολιορκία τοῦ Μεσολογγίου.
(Ὁ Ἰμπραὴν εἶχε φθάση ἀπὸ τὶς 12 Δεκεμβρίου στὸ Μεσολόγγι ἀλλὰ στὶς 26 Δεκεμβρίου ὡλοκληρώθη ἡ διαβίβασις τῶν στρατευμάτων του.)
Ὁ τελευταῖος δὲ ἀνεφοδιασμὸς τῶν πολιορκημένων ἔγινε στὶς 25 Ἰανουαρίου τοῦ 1826, καθώς, ἀμέσως μετά, ὅλος ὁ στόλος τοῦ Ἰμπραῆμ ἀπέκλεισε τὴν λιμνοθάλασσα, ὅπως ἐπίσης συνεπληρώθη μὲ εἰδικὰ πλοιάρια γιὰ μετακίνησιν ἐντὸς τῆς λιμνοθαλάσσης.
Ἀποτέλεσμα αὐτοῦ τοῦ ὁλοκληρωτικοῦ ἀποκλεισμοῦ ἦταν ἡ πτῶσις τοῦ Βασιλαδίου, στὶς 25 Φεβρουαρίου τοῦ 1826, ἡ ἡρωϊκὴ πτῶσις τοῦ Ντολμᾶ, καθὼς καὶ ἡ νίκη τοῦ Τζαβέλλα κατὰ μεγάλου τμήματος τῆς στρατιᾶς τῶν Αἰγυπτίων, ποὺ ἐπεχείρουν κατὰ τοῦ Ντολμᾶ, στὶς 28 Φεβρουαρίου τοῦ 1826 καὶ ἡ …παράδοσις τοῦ Αἰτωλικοῦ, τὴν 1η Μαρτίου τοῦ 1826.
Ὁ κλοιὸς γιὰ τοὺς Μεσολογγίτες ἔσφιγγε ἀποπνικτικά, τὴν ἴδιαν στιγμὴ ποὺ χιλιάδες βόμβες, καθημερινῶς, κτυποῦσαν τὸ Μεσολόγγι. Ἡ στόχευσις καὶ ἡ ἐποπτεία τοῦ βομβαρδισμοὺ ἀπὸ τοὺς εἰδικούς!
Γάλλοι κανονιοβολιστὲς σάρωναν μαχίμους κι ἀμάχους.
Ἡ πείνα ἐθέριζε καὶ ἡ δυνατότης ἀντιστάσεως μειωνόταν καθημερινῶς. Μάλιστα, ὅπως σημειώνει ὁ Μῖχος, στὶς 10 Μαρτίου «ἐξέλειπον ὁλοτελῶς κι ἀπὸ τὴν φρουρά» τὰ τρόφιμα.
Ὅμως ἡ ἀπόφασις γιὰ ἀντίστασιν δὲν ἐκάμπτετο.
Στὶς 8 Μαρτίου τοῦ 1826 (13 Μαρτίου ἀναφέρει ὁ Μῖχος ὡς ἔναρξιν τῶν συνομιλιῶν ἀλλὰ τότε ἐπραγματοποιήθησαν οἱ ἐπόμενες συνομιλίες) ὁ Ἰμπραὴμ ἔστειλε τοὺς πρώτους ἀπεσταλμένους του γιὰ συζητήσεις παραδόσεως.
Στὶς 9:00 περίπου τὸ πρωΐ ἕνας Τοῦρκος, κρατώντας ἕνα ξύλο ποὺ ἐπάνω του εἶχε δέση λευκὸ μαντῆλι, βγῆκε ἀπὸ τὸ στρατόπεδων τῶν ὀθωμανῶν καὶ πλησίασε τὰ τείχη, ἀναζητώντας κάποιον ἀπὸ τὴν φρουρὰ γιὰ νὰ μιλήσουν.
Ὁ Γεώργιος Βάγιας ἐστάλη γιὰ τὶς συζητήσεις καὶ ὁ Τοῦρκος τοῦ λέει: «ὡσὰν πονόψυχος ποὺ εἶναι (ὁ Ἰμπραὴμ πασσᾶς) ζητᾶ νὰ παραδοθοῦν, ἐμπιστευόμενοι στὴν τιμή του…».
Ὁ Βάγιας ἐρωτᾶ: «Τί προσκύνημα ζητᾶ; Διότι ἐτοῦτο τὸ ἀσκέρι δὲν εἶναι ἐκεῖνο τοῦ Νεοκάστρου, οὔτε καὶ τοῦ Αἰτωλικοῦ ῥαγιάδες»…
Τὸ προσκύνημα ἦταν ἡ παράδοσις τῆς πόλεως καὶ ὁ ἀφοπλισμὸς τῆς φρουρᾶς, κάτι ποὺ δὲν ἔγινε δεκτό.
Ὁ δὲ Στορνάρης, ἄν καὶ ἀσθενὴς ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες, ὅταν ἔμαθε τὸν διάλογο, εἶπε: «Τόλμησε ὁ κερατᾶς νά γυρέψῃ τά ἅρματα; Καλλίτερα ἐδῶ νὰ θαφτοῦμε! Δέν ξέρει πώς τά ἅρματα τά ἔχουμε, ὅλοι ὅσοι εἴμαστε ἐδῶ, τριακόσια χρόνια στό ζωνάρι μας;»
Παρ΄ ὅλα αὐτά, ἄν καὶ οὐδέποτε οἱ πολιορκημένοι ἐσκέπτοντο νὰ παραδοθοῦν, διετήρησαν τὴν ἐπικοινωνία γιὰ νὰ κερδίσουν χρόνο. Ἄλλως τὲ εἶχαν ἀποσταλῆ στὴν κυβέρνησιν ἀντιπρόσωποι γιὰ νὰ ζητήσουν βοήθεια, ποὺ ὅμως δὲν θὰ ἐρχόταν.
Μὰ γιὰ ὅσο ἤλπιζαν ἀνέμεναν.
Ὅταν καὶ ἡ τελευταία ἐλπὶς κατέπεσε, ἡ Ἔξοδος ἦταν ἡ μόνη λύσις.
Σημείωσις
Βέβαια ἡ πρώτη προσπάθεια τοῦ Ἰμπραῆμ πασσᾶ νὰ πείσῃ τοὺς Μεσολογγίτες νὰ παραδοθοῦν ἔγινε στὶς 15 Ἰανουαρίου τοῦ 1826, ἀπὸ κάποιον Ἄγγλο (Ἄμπατ τὸ ὄνομά του) πλοίαρχο τῆς κορβέτας «Ῥόζα», ἀπεσταλμένο του, ὁ ὁποῖος, ἐπὶ πλέον, ἀδυνατοῦσε νὰ ἐγγυηθῇ τοῦ …λόγου τοῦ Ἰμπραῆμ!
πληροφορίες ἀπό:
«Ἀπομνημονεύματα τῆς Δευτέρας Πολιορκίας τοῦ Μεσολογγίου»Σπυρομίλιος
«Ἀπομνημονεύματα τῆς Δευτέρας Πολιορκίας τοῦ Μεσολογγίου», Ἀρτέμιος Μῖχος
«Ἐνθυμήματα Στρατιωτικά», Νικόλαος Κασομούλης
«Ἡ Ἐπανάστασις τοῦ ’21», Φωτιάδης Δημήτριος
«Ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάστασις», Κόκκινος Διονύσιος
