Του Θοδωρή Γιάνναρου, μοριακού – πυρηνικού βιολόγου
'Οσο προχωρά η έρευνα, τόσο εκπληκτικά πράγματα έρχονται στην επιφάνεια και μας κάνουν να ανακαλύπτουμε τα μυστικά του σώματός μας και να μπορούμε να ελπίζουμε σε κάτι καλύτερο. Τα τελευταία χρόνια, οι παχύσαρκοι έχουν σοβαρούς λόγους να ελπίζουν, μιας και τα νέα είναι καλά. Η δύο μαγικές λέξεις που θα ακουστούν, πλέον, πάρα πολύ, στα επιστημονικά forums είναι «καφέ λίπος».
Το καφέ λίπος είναι ένα είδος λίπους στο ανθρώπινο σώμα που όχι μόνο δεν αυξάνει το βάρος, αλλά αντίθετα, συμβάλλει σημαντικά στην καύση θερμίδων. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι επιστήμονες νόμιζαν ότι υπάρχει μόνο στα ζώα και τα μωρά.
Πρόσφατα, όμως, χάρη στην αλματώδη πρόοδο της μοριακής βιολογίας και της ιατρικής τεχνολογίας, ανακαλύφθηκε πως το καφέ λίπος παραμένει και στους ενηλίκους, αν και όχι σε όλους. Η έρευνα, αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στους τρόπους και της μεθόδους για να αυξηθεί η ποσότητά του σε όσους το έχουν και να το δημιουργήσουν εξαρχής σε όσους δεν το έχουν. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί είτε με νέα φάρμακα ή μέσω της μετατροπής του λευκού συμβατικού λίπους σε καφέ λίπος. Αν αναλογιστούμε πως 100 γραμμάρια καφέ λίπους είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν και να κάψουν περί τις 900 θερμίδες την ημέρα, χωρίς άσκηση, χωρίς κόπο, χωρίς, ουσιαστικά, να κάνουμε τίποτα απολύτως, γίνεται αντιληπτό πόσο σπουδαίο ρόλο παίζει.
Κάθε φορά που καταναλώνεται τροφή, προστίθενται μεν στον οργανισμό θερμίδες, αλλά συγχρόνως αποβάλλεται ένα μέρος αυτών των προσληφθέντων θερμίδων. Αυτό γίνεται διότι η κατανάλωση τροφής αυξάνει τις ενεργειακές απαιτήσεις του μεταβολισμού και ο οργανισμός υποχρεώνεται να πραγματοποιήσει αυξημένες καύσεις. Οι περισσότερες, όμως, καύσεις διεγείρουν τη θερμογένεση, την δημιουργία, δηλαδή θερμότητας από το σώμα, και έτσι, προκαλούν αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, κατάσταση την οποία ο εγκέφαλος εκλαμβάνει ως «απειλή ». Για να επαναφέρει τη θερμοκρασία στα φυσιολογικά της επίπεδα, ενεργοποιεί τον αντισταθμιστικό μηχανισμό της θερμόλυσης και αποβάλλει θερμότητα μέσω της καύσης θερμίδων από το σώμα προς το περιβάλλον.
Μία πρωτεΐνη των μιτοχονδρίων, που υπάρχει άφθονη στο καφέ λίπος, και η οποία ονομάζεται θερμογενίνη, κάνει ακριβώς αυτήν την εργασία. Μετατρέπει, δηλαδή, την ενέργεια που παράγεται από τις τροφές σε θερμότητα. Έτσι, προκαλεί άνοδο της σωματικής θερμοκρασίας και «υποχρεώνει» τον εγκέφαλο να κινήσει τη διαδικασία απώλειας θερμίδων. Ένας από τους λόγους που το καφέ λίπος δεν εμφανίζεται σε όλους, φαίνεται πως είναι η ηλικία. Όσο αυξάνεται η ηλικία, τόσο μειώνεται το καφέ λίπος. Σε μία έρευνα, ο καφέ λιπώδης ιστός βρέθηκε στο 50% των ατόμων ηλικίας 20- 35 και μόνο σε δύο άτομα, από τα 25 άτομα, ηλικίας 38- 65 ετών που εξετάστηκαν. Επίσης, βρέθηκε πως, όσοι είχαν λιγότερο καφέ λίπος, είχαν μεγαλύτερο σωματικό βάρος. Είναι δεδομένο πιά πως πολλοί ενήλικοι διαθέτουν καφέ λίπος. Πώς μπορεί, όμως, να χρησιμοποιηθεί για να υποστηριχθεί η προσπάθεια των παχύσαρκων για απώλεια περιττών κιλών; Αυτό θα ήταν δυνατόν να συμβεί με δύο τρόπους:
Πρώτα να αυξήσουν την ποσότητα καφέ λίπους ,και κατόπιν να προκαλέσουν την ενεργοποίησή του σε κανονικές θερμοκρασίες και όχι μόνο σε συνθήκες ψύχους. Πρέπει, όμως, πρωτίστως, να βρεθεί, ένας τρόπος που να μην επιτρέπει τη μείωση του θαυματουργού καφέ λίπους στους ενήλικες. Αν, για παράδειγμα, η αιτία της μείωσης είναι η απώλεια μίας ορμόνης, πρέπει να αντικατασταθεί αυτή η ορμόνη.
Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πως:
* Τα αδύνατα άτομα έχουν περισσότερες αποθέσεις καφέ λίπους από τα παχύσαρκα άτομα, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικιακες ομάδες.
* Οι γυναίκες είναι πιθανότερο να διαθέτουν μεταβολικά ενεργές αποθέσεις από το μαγικό καφέ λίπος.
* Το καφέ λίπος γίνεται μεταβολικά ενεργό σε χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος και αντιδρά εκλύοντας μεγάλες ποσότητες θερμότητας.
* Η τελευταία αυτή διαπίστωση, σίγουρα θα αποδειχθεί χρήσιμη για όλους όσους θέλουν να χάσουν το περιττό τους βάρος και ίσως θα μπορούσαν να επιταχύνουν και να αυξήσουν τις καύσεις τους, απλά και μόνον, με το να χαμηλώνουν το θερμοστάτη του σπιτιού τους.
