Νέα προειδοποίηση ότι το σχέδιο για μετακύλιση (rollover) των ελληνικών ομολόγων ενδέχεται να οδηγήσει την Ελλάδα σε επιλεκτική χρεοκοπία (selective default) απηύθυνε ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s.
Σύμφωνα με την Standard & Poor’s η πρόσφατη μείωση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής διαβάθμισης της Ελληνικής Δημοκρατίας σε «CCC» από «Β» οφείλεται εν μέρει στην άποψή ότι με το νέο πακέτο χρηματοδότησης της Ελλάδας για την περίοδο 2011-2014 αυξάνεται ο κίνδυνος συμμετοχής των ιδιωτών σε αναδιάρθρωση του χρέους.
Αναφερόμενος στην πρόταση της γαλλικής τραπεζικής ομοσπονδίας (Federation Bacaire Francaise -FBF) για την μετακύλιση του χρέους που ωριμάζει την προσεχή τριετία ο οίκος σημειώνει πως δεν θεωρεί καμία από τις προωθούμενες επιλογές αυστηρά ως ανταλλαγή χρέους, σημειώνοντας πως δύνανται να θεωρηθούν ως αναδιάρθρωση.
«Τις τελευταίες εβδομάδες, ορισμένες προτάσεις σχετικά με αυτό το θέμα έχουν έρθει στην επιφάνεια, και τα στοιχεία καταδεικνύουν πως η κατάσταση είναι ακόμη ρευστή. Η άποψή μας είναι ότι κάθε μία από τις δύο επιλογές χρηματοδότησης που περιγράφονται στην πρόταση του γαλλικού σχεδίου θα ήταν πιθανόν να προκαλέσει πτώχευση, όπως αυτή ορίζεται από τα κριτήρια μας», αναφέρει η Standard & Poor’s σε ανακοίνωσή της.
Μάλιστα, η Standard & Poor’s παραπέμπει σε έκθεση που είχε δημοσιεύσει στις 12 Μαΐου 2009, σύμφωνα με την οποία ορισμένοι τύποι ανταλλαγής χρέους εξομοιώνονται με αθέτηση πληρωμών, αφενός διότι η συναλλαγή θεωρείται «προβληματική», αφετέρου διότι η ανταλλαγή χρέους έχει ως αποτέλεσμα οι επενδυτές να λαμβάνουν μικρότερη αξία από την αρχικά υποσχόμενη απόδοση (των πρωτοτύπων τίτλων).
Στο πλαίσιο αυτό η Standard & Poor’s σημειώνει πως και οι δύο προτάσεις του γαλλικού σχεδίου θα ισοδυναμούσαν με την πώληση χρέους, ενώ και οι δύο θα επέστρεφαν χαμηλότερη αξία στους ομολογιούχους από ό,τι θα είχαν σύμφωνα με τους αρχικούς όρους της επένδυσής τους.
Όπως σημειώνεται, σκοπός του γαλλικού σχεδίου για την μετακύλιση του ελληνικού χρέους είναι να μειώσει το ρίσκο μιας βραχυπρόθεσμης χρεοκοπίας ή μιας αναδιάρθρωσης χρέους με «κούρεμα» και να δώσει στην ελληνική κυβέρνηση περισσότερο χρόνο να προχωρήσει στη δημοσιονομική προσαρμογή και τις μεταρρυθμίσεις.
Από τους τρεις μεγάλους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, η S&P έχει κρατήσει την αυστηρότερη στάση απέναντι στην Ελλάδα. Τον προηγούμενο μήνα ο οίκος υποβάθμισε την αξιολόγησή του για την Ελλάδα σε «CCC», την χαμηλότερη βαθμίδα από κάθε άλλη χώρα στον κόσμο.
Ωστόσο η Fitch, άλλος ένας μεγάλος οίκος αξιολόγησης, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να μην είναι τόσο αυστηρή και ίσως να μην κηρύξει την Ελλάδα σε χρεωκοπία.
Κάτι τέτοιο θα επέτρεπε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να συνεχίζει να χρηματοδοτεί τις ελληνικές τράπεζες, αποδεχόμενη ως εξασφάλιση ελληνικά κρατικά ομόλογα. Βάσει των κανόνων της ΕΚΤ, η κεντρική τράπεζα λαμβάνει υπόψη της την υψηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση που δίνει ένας από τους τρεις μεγάλους οίκους.
Η S&P διευκρίνισε ότι «σύντομα» μετά τη μετακύλιση, θα προχωρήσει σε νέα αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας. Η νέα αυτή αξιολόγηση θα «κοιτά προς τα μπρός», λάμβανοντας υπόψη της τη νέα κατάσταση του χρέους της Ελλάδας.
Παρόλ’ αυτά, η S&P δεν θέλησε να πει ρητά ότι η νέα αξιολόγηση θα βγάζει την Ελλάδα από το καθεστώς χρεοκοπίας, κάτι για το οποίο έχει δώσει διαβεβαιώσεις η Fitch.
Tραπεζίτες και αξιωματούχοι δηλώνουν ότι οι συζητήσεις για το σχέδιο μετακύλισης του χρέους συνεχίζονται. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι αρχές της Γερμανίας επιδιώκουν κάποιες αλλαγές στο γαλλικό σχέδιο. Μπορεί, ωστόσο, να περάσουν εβδομάδες πριν βρεθεί οριστική λύση.
Η S&P διευκρίνισε ότι ενδέχεται να μεταβάλει τη στάση της, ανάλογα με τις αλλαγές που θα γίνουν στο σχέδιο.
«Η γρήγορη αντίδραση της S&P στο γαλλικό μοντέλο είναι θετική, γιατί δίνει μια ιδέα στις γερμανικές τράπεζες, ποιά κομμάτια του θα πρέπει να τροποποιηθούν για να αποφευχθεί οποιαδήποτε χρεοκοπία», είπε η ένωση των τραπεζών του γερμανικού δημοσίου.
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης προβλέπεται να συμφωνήσουν σύντομα πάνω στις βασικές αρχές μιας δεύτερης συμφωνίας διάσωσης για την Ελλάδα. Οι λεπτομέρειες δεν πρόκειται, ωστόσο, να οριστικοποιηθούν πριν το Σεπτέμβριο.
Υψηλόβαθμο στέλεχος ελληνικής τράπεζες δήλωσε ότι η δήλωση της S&P δεν είναι τόσο σημαντική.
«Εάν είναι σύντομη η περίοδος της “επιλεκτικής χρεωκοπίας”, καλύπτοντας μόνο την περίοδο διακανονισμού της ανταλλαγής των ομολόγων, τότε δεν θα υπάρχει πρόβλημα χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών», είπε στο Reuters ο αξιωματούχος που δεν θέλησε να κατονομαστεί.
