Του ΧΑΡΗ ΣΑΒΒΙΔΗ

Όταν το 1861 το Μεξικό κήρυξε στάση πληρωμών στα δάνεια προς το εξωτερικό, Βρετανία, Ισπανία και Γαλλία του κήρυξαν πόλεμο! Αν και οι δύο πρώτες σύντομα σταμάτησαν τις εχθροπραξίες, αποδεχόμενες υποσχέσεις μελλοντικής αποπληρωμής, η τελευταία εισέβαλε στη χώρα και εγκατέστησε έναν Αυστριακό δοτό αυτοκράτορα επί 6 χρόνια. Ευτυχώς, έκτοτε μεσολάβησε η Διεθνής Σύμβαση της Χάγης (1907), όπου τα κράτη αποκήρυξαν τη χρήση βίας ως μέσο ανάκτησης χρέους. Σήμερα δεν χρειάζεται να γίνει πόλεμος για να επιβληθεί μια δοτή κυβέρνηση – αρκούν τα media και οι διεθνείς αγορές.

Αν  η Ελλάδα προχωρούσε σε ολική στάση πληρωμών, θα επρόκειτο για τη μεγαλύτερη κρατική χρεοκοπία στα χρονικά. Μπορεί τελευταία να πληθαίνουν οι δηλώσεις περί «διαχειρίσιμου γεγονότος», αλλά όλοι γνωρίζουν ότι οι συνέπειες μπορεί να αποδειχθούν απρόβλεπτες. Χαρακτηριστικό της ανησυχίας είναι το έγγραφο που διανεμήθηκε στην ομάδα εργασίας του Eurogroup (EWG) την προηγούμενη εβδομάδα, όπου, μεταξύ άλλων, ειδικοί σύμβουλοι (Lazard, Cleary Gottlieb Steen & Hamilton) εκτιμούν τις συνέπειες ενδεχόμενης αποτυχίας του PSI. Τι θα συμβεί, δηλαδή, εάν το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων ξεκινήσει, αλλά δεν ολοκληρωθεί. Κάτι που φαντάζει όλο και περισσότερο πιθανό, καθώς πλησιάζουν οι κρίσιμες ημερομηνίες του Μαρτίου, για την αποπληρωμή των ελληνικών ομολόγων που λήγουν.

Μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας αποτελούν τα εθνικά κοινοβούλια, που θα πρέπει να εγκρίνουν δάνεια συνολικού ύψους 93,7 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, ώστε αυτή στη συνέχεια να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει το PSI. Αν τα κεφάλαια δεν είναι διαθέσιμα στην Αθήνα περί τα μέσα Μαρτίου, το «κούρεμα» δεν θα μπορεί να προχωρήσει και θα προκύψει άμεσα ζήτημα ελληνικής χρεοκοπίας.

Οι ανησυχίες εστιάζονται στα κοινοβούλια Γερμανίας, Ολλανδίας και Φινλανδίας, με την τελευταία να έχει την πρόσθετη εκκρεμότητα επίλυσης του θέματος παροχής πρόσθετων εγγυήσεων που προέκυψε το περασμένο καλοκαίρι.

Υπάρχουν, όμως, και άλλες σημαντικές πηγές ανησυχίας για τους αναλυτές. Το βρετανικό think tank Open Europe κατέγραψε την Τετάρτη σε ένα σημείωμα τα 10 σημαντικότερα αναπάντητα ερωτήματα στην ελληνική κρίση. Σε 4 από αυτά προέβλεψε ότι μάλλον το πρόβλημα δεν θα ξεπεραστεί, σε 2 ότι δύσκολα θα ξεπεραστεί και μόλις σε 4 ότι πιθανότατα θα υπάρξει λύση. Η ειρωνεία είναι ότι μεταξύ των προβλημάτων, που αναμένεται να αντιμετωπιστούν σχετικά εύκολα, συγκαταλέγεται η έγκριση των δανείων από τα εθνικά κοινοβούλια και η παροχή πρόσθετων εγγυήσεων προς τη Φινλανδία.

Οι αναλυτές ανησυχούν περισσότερο για τους συσχετισμούς στο ελληνικό κοινοβούλιο. Αναφέρουν ότι στις τελευταίες δημοσκοπήσεις τα 3 κόμματα της Αριστεράς συγκεντρώνουν 42,5%, ενώ ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. μόλις 39%. Εκτιμούν ότι η δυναμική αυτών των ποσοστών είναι σε βάρος των μέχρι σήμερα κομμάτων εξουσίας και θεωρούν βέβαιο ότι τα κόμματα της Αριστεράς δεν θα προσυπογράψουν ποτέ τη λιτότητα. Ακόμα και ο Σαμαράς πιστεύουν ότι κάποια στιγμή θα επιχειρήσει να αναδιαπραγματευτεί το Μνημόνιο.

Προβλέπουν, άλλωστε, ότι οι στόχοι που συμφωνήθηκαν από την ελληνική πλευρά δύσκολα θα επιτευχθούν. Σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι οι 150.000 απολύσεις στο ελληνικό δημόσιο αντιστοιχούν σε 800.000 απολύσεις στη Βρετανία, ότι η ύφεση για το 2011 είχε εκτιμηθεί στο 6% και τελικά ήταν στο 7% και ό,τι τα φορολογικά έσοδα τον Ιανουάριο ήταν 7% χαμηλότερα από πέρσι, ενώ προβλεπόταν αύξηση 8,9%. Ακόμα και αν όλα εξελιχθούν βάσει σχεδίου, υπενθυμίζουν ότι η Ελλάδα θα έχει το 2020 μεγαλύτερο ποσοστό χρέους από εκείνο που έχει σήμερα η Ιταλία και ότι μέχρι τότε θα αναγκαστεί «να ζει από δόση, σε δόση».

Κρίνοντας, λοιπόν, ότι το πολιτικό περιβάλλον δεν θα «αντέξει» κάτι τέτοιο, αλλά και ότι το όλο σχέδιο δεν έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας, οι αναλυτές θεωρούν λογική την επιλογή της χρεοκοπίας. Καθιστούν έτσι ακόμα δυσκολότερη την αποφυγή της, καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις διαβάζουν αυτές τις αναλύσεις και γίνονται ακόμα πιο επιφυλακτικές να δεσμεύσουν χρήματα των φορολογουμένων τους. Το πιθανότερο, πάντως, συνεχίζει να είναι τελικά να το πράξουν και η χρεοκοπία να αποφευχθεί. Μέχρι την επόμενη δόση…

ΗΜΕΡΗΣΙΑ