Του Δημήτρη Παπαγεωργίου

Προφυλακιστέοι κρίθηκαν μετά τις απολογίες τους, ενώπιον του 7ου Τακτικού Ανακριτή, οι δύο υπάλληλοι του υπουργείου Ανάπτυξης που συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω να χρηματίζονται, από επιχειρηματία, ο οποίος ανέμενε την έγκριση επιδότησης για επένδυση.
Τόσο ο πρώτος υπάλληλος, ο οποίος συνελήφθη μόλις του παρέδωσε ο επιχειρηματίας προσημειωμένα 120.000 ευρώ, όσο και ο συνάδελφός του αρνήθηκαν τις κατηγορίες της παθητικής δωροδοκίας και της εκβίασης από κοινού και κατ’ εξακολούθηση που τους αποδίδονται.

Το ζήτημα απέκτησε μεγάλες διαστάσεις, καθώς στην υπόθεση παρενέβη τόσο ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος που ζήτησε διαλεύκανση της υπόθεσης, όσο και η υπουργός Ανάπτυξης (κάθε φορά που αναφέρω αυτό το υπουργείο με πιάνει γέλιο) Άννα Διαμαντοπούλου, η οποία υποσχέθηκε … προστασία στους καταγγέλλοντες και τιμωρία των διεφθαρμένων.

Φυσικά όλοι γνωρίζουν ότι στην περίπτωση που οι … διεφθαρμένοι δεν πιαστούν επ’ αυτοφώρο δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση να τιμωρηθούν, ειδικά εάν πρόκειται για δημοσίους υπαλλήλους. Μιλώντας πρόσφατα με στέλεχος υπουργείου μου είπε συγκεκριμένα ότι είναι γνωστό σε κάθε υπουργείο, ποίοι “τα παίρνουν”, “ποίοι λαδώνονται” και ούτω καθ’ εξής. Δεν μπορεί να γίνει όμως τίποτε, διότι για την τιμωρία τους θα πρέπει να συγκαλεστούν πειθαρχικά συμβούλια. Κάτι που πολύ δύσκολα γίνεται.

Αλλά ακόμη και όταν γίνεται, οι ποινές είναι … χάδια. Πρόσφατα μάλιστα δημοσιεύθηκαν στον τύπο δεκάδες περιπτώσεις “δημοσίων λειτουργών” με καταθέσεις εκατομμυρίων ευρώ. Οι οποίοι είτε τιμωρήθηκαν με … ποινές ύψους κάποιων μηνών, ενώ άλλοι πήραν κανονικά την συνταξούλα τους και χαιρέτησαν! Στην χώρα μας υπάρχει διαφθορά και ατιμωρησία. Κάτι το οποίο επιτείνει ακόμη περισσότερο την διαφθορά.

Ελλάδα η πιο διεφθαρμένη χώρα της Ευρώπης

Πρόκειται για κάτι το οποίο αποτυπώνεται στους διεθνείς δείκτες. Ούτε η… Διαύγεια, ούτε το opengov και πολύ περισσότερο η λεγόμενη ηλεκτρονική διακυβέρνηση (που τόσο πολύ διαφημίσθηκε) φαίνεται πως λειτούργησαν. Η Ελλάδα κατρακύλησε μέσα σε ένα χρόνο στην 80ή θέση σε θέματα διαφθοράς από την 78η που κατείχε πέρυσι.

Επιπλέον μειώθηκε κατά 0,1 μονάδες η βαθμολογία της και έφθασε στο 3,4. Έτσι ανάμεσα σε 182 χώρες, όπως καταγράφεται από την Διεθνή Διαφάνεια (Τransparency International), η Ελλάδα καταλαμβάνει την 80ή θέση και την 29η ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης. Η διαφθορά φαίνεται πως έχει ριζώσει στην χώρα μας κάτι που το αποδεικνύουν και τα στοιχεία των διεθνών οργανισμών.

Τι είναι όμως αυτό το τέρας που λέγεται διαφθορά και για το οποία τόσα ακούμε; Ο ορισμός είναι πολύ εύκολος. Γενικά, διαφθορά είναι η κατάχρηση της εξουσίας από τους κυβερνητικούς ανώτερους υπαλλήλους κυβερνητικών δυνάμεων. Συνήθως η κατάχρηση έγκειται στην παράνομη, συνήθως μυστική, απόκτηση ιδιωτικής περιουσίας ή αποκόμιση κάποιου άλλου ιδιωτικού οφέλους.

Οι μορφές της διαφθοράς (τις οποίες συναντούμε όλες στην χώρα μας)

Δωροδοκία

Χρειάζονται δύο πρόσωπα για την προσφορά και την αποδοχή δωροδοκιών. Στην χώρα μας, ο πολιτισμός της δωροδοκίας επεκτείνεται σε κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την λειτουργία των επιχειρήσεων χωρίς την δωροδόκηση (που τα προσχήματα την παρουσιάζουν ως φιλοδωρήματα).

Οι δωροδοκίες μπορούν να απαιτηθούν από έναν ανώτερο υπάλληλο ώστε να κάνει κάτι που πληρώνεται ήδη για να το κάνει. Μπορούν επίσης να απαιτηθούν φιλοδωρήματα προκειμένου να παρακαμφθούν οι νόμοι και οι κανονισμοί.

Χρηματισμός

Ο χρηματισμός είναι η αθέμιτη εκμετάλλευση ενός αξιώματος για προσπορισμό κερδών. Ενώ η «φιλοδώρηση» βασίζεται σε προσχήματα τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα το προσωπικό κέρδος, το οποίο με τη σειρά είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι πρόκειται για αθέμιτο κέρδος, ο χρηματισμός καθορίζει ότι ο ανώτερος υπάλληλος κερδίζει κάποιο αγαθό αξίας κατά την διάρκεια της εργασίας του.

Τα μεγάλα «δώρα» είναι κατάλληλα ως χρηματισμός, και οι περισσότερες χώρες έχουν νόμους εναντίον τους. Παραδείγματος χάριν, οποιοδήποτε δώρο μεγαλύτερης αξίας από $200 στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, θεωρείται δώρο στο αξίωμα της προεδρίας και στο γραφείο του προέδρου, και όχι στον Πρόεδρο αυτόν καθεαυτόν.

Ο αποχωρών Πρόεδρος πρέπει να το αγοράσει, εάν θέλει να το πάρει μαζί του. Ένα άλλο παράδειγμα χρηματισμού είναι όταν ένας πολιτικός χρησιμοποιεί γνώση χωροταξίας για να αγοράσει έδαφος που ξέρει ότι προγραμματίζεται για ανάπτυξη, προτού γίνει γνωστό δημοσίως, και πωλώντας το έπειτα με σημαντικό κέρδος. Αυτό νομικά είναι συγκρίσιμο με τις εμπορικές συναλλαγές μελών στην επιχείρηση. Σχετική έννοια είναι το λεγόμενο φακελάκι.

Προτίμηση πελατών

Η προτίμηση πελατών αναφέρεται σε αυτούς που υποστηρίζονται, παραδείγματος χάριν με την κυβερνητική απασχόληση. Αυτό μπορεί να είναι νόμιμο, όπως παραδείγματος χάριν όταν αλλάζει μια πρόσφατα εκλεγμένη κυβέρνηση τους κορυφαίους ανώτερους υπαλλήλους στη διοίκηση, προκειμένου να εφαρμοστεί αποτελεσματικότερα η πολιτική της. Αυτό όμως μπορεί να θεωρηθεί ως διαφθορά, εάν αναρμόδια πρόσωπα επιλέγονται πριν από ικανότερα ως πληρωμή για την υποστήριξη του καθεστώτος. 

Σε μη δημοκρατικές χώρες πολλοί κυβερνητικοί ανώτεροι υπάλληλοι επιλέγονται συχνά για τη δυνατότητα πίστης των κυβερνώντων, παρά των ικανοτήτων τους.

Σχετική έννοια είναι το ρουσφέτι.

Νεποτισμός

Η εύνοια των συγγενών (νεποτισμός) ή των προσωπικών φίλων, εις βάρος των υπολοίπων, είναι διαφθορά. Αυτό μπορεί να συνδυαστεί με τη δωροδοκία, παραδείγματος χάριν όταν μια επιχείρηση απαιτεί την πρόσληψη ενός συγγενή, ο οποίος δεν ειδικεύεται πουθενά και δεν είναι χρήσιμος, με αποτέλεσμα η πρόσληψή του να έχει επιπτώσεις στην επιχείρηση, αλλά παρόλα αυτά να προσλαμβάνεται.

Στην ελληνική Δημόσια διοίκηση θα πρέπει κανείς να παραδεχτεί ότι όλα τα παραπάνω δεν είναι καν … εξαίρεση. Είναι σχεδόν κανόνες. Σε κάποιες μάλιστα “αμαρτωλές” υπηρεσίες, όπως η πολεοδομία είναι σχεδόν κανόνας ότι πρέπει … κάτι να δώσεις για να προχωρήσει οιαδήποτε υπόθεσή σου. 

Η περιβόητη ανάπτυξη, την οποία όλοι ευαγγελίζονται είναι γνωστό ότι σε έναν μεγάλο βαθμό δεν προχωρά ακριβώς λόγω αυτής της διαφθοράς, η οποία κάνει την οποιαδήποτε επιχειρηματική κίνηση από πλευράς ενός πολίτη … πανάκριβη, καθώς στο οποιοδήποτε κόστος του, θα πρέπει να προσθέσει και αυτό των “μιζών” που πρέπει να δώσει. Πρόκειται για μία διαδικασία η οποία έχει μετατραπεί σε έθιμο στην χώρα μας. Άνθρωποι με έναν απλό μισθό έχουν καταθέσεις εκατομμυρίων ευρώ.

Η λύση είναι απλή. Αλλά δεν είναι ευχάριστη. Οι διεφθαρμένοι δεν αρκεί να λογοδοτήσουν. Πρέπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Όσοι τους καλύπτουν το ίδιο. Όσοι τους διόριζαν το ίδιο. Το κακό δεν μπορεί να μετριαστεί. Πρέπει να ξεριζωθεί.
Υπάρχουν όμως οι δυνάμεις που μπορούν να το κάνουν αυτό; Που θα συγκρουστούν με τα οργανωμένα συνδικάτα των διεφθαρμένων. Που θα πιέσουν το μαχαίρι ως το κόκκαλο; Μου φαίνεται απίθανο.

Πηγή : www.elora.gr