Του Μαργαριτη Σχοινα, Aναπληρωτή διευθυντή του Σώματος Συμβούλων Ευρωπαϊκής Πολιτικής (ΒΕΡΑ) του προέδρου της Κομισιόν.
Σήμερα το μεσημέρι στο Οσλο, οι εκπρόσωποι της επίσημης Ευρώπης θα παραλάβουν το βραβείο Νομπέλ Ειρήνης. Παρόλο που ο κάθε βραβευόμενος θα συνοδεύεται στην τελετή μόνο από τριάντα προσκεκλημένους, οι πραγματικοί νομπελίστες δεν θα χωρέσουν στην αίθουσα.
Οι τελικοί και αποκλειστικοί δικαιούχοι του βραβείου θα είναι οι πεντακόσια εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες.
Παρόλο που πολλοί Ευρωπαίοι δεν βρίσκονται ακριβώς σε εορταστική διάθεση, υπομένοντας την πρωτοφανή οικονομική καταιγίδα που πλήττει την Ευρώπη από το 2008, οι συμβολισμοί του Νομπέλ Ειρήνης για την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι σήμερα πιο ισχυροί από ποτέ.
Πρώτον, υπερηφάνεια γιατί μέσα από τις στάχτες και την καταστροφή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η ενωμένη Ευρώπη συμφιλίωσε προαιώνιους εχθρούς που πολέμησαν επί αιώνες σε κάθε γωνιά της ηπείρου. Αλλά και γιατί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση όρθωσε τείχη απόρθητα στον αυταρχισμό, κατοχυρώνοντας τη δημοκρατία σε χώρες που τη στερήθηκαν για δεκαετίες.
Δεύτερον, ευθύνη γιατί όσα πετύχαμε μαζί όλοι οι Ευρωπαίοι δεν πρέπει να θεωρούνται αυτονόητα, ιδιαίτερα από τις νέες γενιές που γεννήθηκαν σε μια γαληνεμένη ήπειρο που δεν γνώρισε σύνορα, πόλεμο και αίμα, αλλά τις κοινοτικές επιδοτήσεις και τα προγράμματα Erasmus. Ευθύνη στην κοινωνία για να μην ανατραπούν κατακτήσεις δεκαετιών, ευθύνη και για τους ηγέτες της που -ειδικά στη σημερινή συγκυρία- αναμετρούνται με το ιστορικό μέγεθος των επιτευγμάτων των προκατόχων τους.
Τρίτον, ανατροπή του μύθου ότι η Ευρώπη δεν δικαιούται βραβεία και επαίνους γιατί τάχα προκάλεσε την οικονομική κρίση. Η αλήθεια είναι ότι την κρίση τη γέννησε ένα αχαλίνωτο πάρτι ρευστότητας στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού σε συνδυασμό με την έλλειψη εποπτείας του τραπεζικού τομέα. Η Ευρώπη είναι κομμάτι της λύσης όχι η αιτία του προβλήματος.Δουλεύει εδώ και τέσσερα χρόνια για να σβήσει τη φωτιά στην περιφέρεια της Ε. Ε. και να κτίσει νέους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης που θα θωρακίσουν την Ευρώπη απέναντι σε κάθε παρόμοια μελλοντική απειλή.
Πουθενά αλλού δεν αισθάνεται κανείς εντονότερα την ταύτιση της Ευρώπης με την ειρήνη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα όσο εκτός Ευρώπης, σε χώρες που θεωρούν την Ε. Ε. αξιακό πρότυπο προς μίμηση:
«Θέλουμε να ζήσουμε ελεύθεροι, θέλουμε να ζούμε όπως ζουν στην Ευρώπη» κραύγαζε στην κάμερα του CNN η νεαρή Αιγύπτια από τη πλατεία Ταχρίρ. Ως «τη μόνη νησίδα λογικής σε έναν ωκεανό τρέλας» χαρακτήρισε τον ρόλο της Ευρώπηςστον σύγχρονο κόσμο ο τέως πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα.
Να γιατί σήμερα η Ευρώπη θα βραβευθεί με το Νομπέλ Ειρήνης
Για όσα πέτυχε διαχρονικά αλλά και για όσα ακόμη συμβολίζει. Κι αν συχνά οι Ευρωπαίοι αυτομαστιγώνονται γιατί περιμένουν περισσότερα, ή διαφωνούν μεταξύ τους και εκφράζονται κακόφωνα, βαθιά μέσα τους κατανοούν ότι η προστιθέμενη αξία της συλλογικής πορείας είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από τους κινδύνους της μοναξιάς, ιδιαίτερα στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο σκηνικό της ανασφάλειας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το Νομπέλ θα το μοιραστούμε όλοι μαζί, όχι μόνο οι επίσημοι με τα σκούρα κοστούμια.
