Του Κώστα Στούπα
Λένε πως αν αναθέσουμε τη διαχείριση της ερήμου της Σαχάρας σε οποιοδήποτε κράτος και κυβέρνηση, αυτή σε δυο – τρία χρόνια θα αρχίσει τις εισαγωγές άμμου. Έτσι είναι όταν βάζεις άλλους να φροντίζουν τα συμφέροντα άλλων. Πρώτα φροντίζουν τα δικά τους… Όσο μεγαλύτερη αλληλεγγύη «πουλάνε» τόσο πιο πολύ πρόσεχε τις τσέπες σου…
Αν το παραπάνω ισχύει για οποιοδήποτε κράτος, για το ελληνικό δεν θα χρειαστούν δυο – τρία χρόνια αλλά δυο – τρεις μέρες…
Κατά συνέπεια αν αναθέσουμε στο ελληνικό κράτος τη διευθέτηση των στεγαστικών δανείων και των πλειστηριασμών, το πιθανότερο είναι να βρεθούμε χωρίς σπίτια και τράπεζες και να κατοικούμε σαν τους σοβιετικούς σε ερείπια τρεις οικογένειες ανά δυάρι…
Οι τράπεζες «καίγονται» περισσότερο από τους πολιτικούς για να μην υπάρξουν μαζικοί πλειστηριασμοί ακινήτων. Οι τελευταίοι ως συνήθως προσπαθούν να επωφεληθούν μιας «κηδείας» με ξένα «κόλλυβα»…
Αν υπάρχουν αυτή τη στιγμή περί τις 200-250.000 νεότευκτα ακίνητα απούλητα προς διάθεση, η προσθήκη άλλων 10-20.000 δεν θα λύσει το πρόβλημα των τραπεζών, ούτε της οικονομίας, ούτε της ανεργίας, αλλά θα διογκώσει κάποια προβλήματα που ενδεχομένως να αποφευχθούν με κατάλληλους χειρισμούς προς αμοιβαίο όφελος τραπεζών, καταθετών, δανειοληπτών και οικονομίας γενικότερα.
Οι πολιτικοί όλων των αποχρώσεων «πουλάνε» στους ψηφοφόρους δήθεν «προστασία» και διευκολύνσεις προς άγραν ψήφων, γιατί ένα τρόπο ξέρουν να πολιτεύονται, αυτό του χαϊδέματος αυτιών και των ρουσφετιών.
Επί της ουσίας αποκρύπτουν πως και τα στεγαστικά δάνεια τα οποία έχουν δοθεί στους μεν δεν είναι παρά οι καταθέσεις που έχουν στις τράπεζες οι δε… Ενίοτε οι μεν συμπίπτουν με τους δε.
Κατά συνέπεια όταν οι μεν προστατεύονται παντοιοτρόπως ή προτρέπονται από δημαγωγούς να μην πληρώσουν, αυξάνονται οι πιθανότητες οι δε να χάσουν τις καταθέσεις ή μέρος αυτών…
Τα πράγματα είναι απλά, οι ελληνικές τράπεζες έχουν δώσει περί τα 70 δισ. σε στεγαστικά δάνεια. Αν κάποιος «γαλαντόμος» πολιτικός προτείνει οριζόντιο «κούρεμα» π.χ. 30% ή 50% σημαίνει πως οι τράπεζες θα χρειαστεί να βρουν 20 με 30 δισ. για να μην καταρρεύσουν…
Δυο τρόποι υπάρχουν: Να τις δανείσει ξανά το ΕSM μέσω του ΤΧΣ με κεφάλαια που θα προστεθούν στο δημόσιο χρέος και θα πληρώσουν τα παιδιά μας ή να δημευτεί ανάλογο ποσό από τις καταθέσεις, ανοίγοντας τον ασκό και απομακρύνοντας τη μέρα εξόδου από την κρίση. Οι τράπεζες δεν έχουν πολύγραφο με τον οποίο εκτυπώνουν χρήματα κατά το δοκούν.
Με απλά λόγια, αν υπάρξει οριζόντιο «κούρεμα» δανείων με κυβερνητική απόφαση, όσοι δεν αγόρασαν σπίτι με δανεικά θα κληθούν να πληρώσουν μέρος αυτών που το έπραξαν και λόγω ατυχίας, κακής πρόβλεψης ή δόλου, έπεσαν έξω.
Μεταξύ των δανειοληπτών υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να αποπληρώσουν ένα δάνειο, όχι από απερισκεψία και διάθεση για ανάληψη ρίσκου, αλλά επειδή ήταν στον ιδιωτικό τομέα και έχασαν τη δουλειά τους…
Υπάρχουν άνθρωποι που ανέλαβαν μεγαλύτερο ρίσκο και στην πρώτη δυσκολία δεν μπορούν να ανταποκριθούν.
Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να συνεχίσουν να αποπληρώνουν το δάνειό τους, αλλά αν τους δοθεί η ευκαιρία θα εκμεταλλευτούν να φορτώσουν σε κάποιο άλλο ένα μέρος αυτού ή ολόκληρο.
Υπάρχουν αυτοί που όχι μόνο μπορούν να αποπληρώνουν αλλά διαθέτουν και καταθέσεις, ακόμη και μεγαλύτερες του δανείου, αλλά αν τους δοθεί η ευκαιρία θα κερδοσκοπήσουν σε βάρος των κορόιδων…
Κάθε μια από τις παραπάνω κατηγορίες χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης τόσο για πρακτικούς λόγους όσο και για λόγους ηθικής, κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης. Η πρώτη χρειάζεται προστασία και οι άλλες δικαιοσύνη, ανταμοιβή και τιμωρία.
Όποιος μιλά για οριζόντια «κουρέματα» και χάρισμα δανείων (αλλά Παπαδόπουλου της Χούντας στους αγρότες) επί της ουσίας «πουλάει» καθρεφτάκια σε ιθαγενείς.
Οι τράπεζες και οι δανειολήπτες πρέπει να αποφασίσουν κατά περίπτωση με γνώμονα το αμοιβαίο συμφέρον πως θα χειριστούν κάθε δάνειο. Το αμοιβαίο όφελος των δυο πλευρών συνθέτει και τη συνισταμένη του οφέλους της κοινωνίας και της οικονομίας…
Το σημείο ισορροπίας της ελεύθερης οικονομίας και το θαύμα της ευημερίας που αυτή εξασφαλίζει είναι το αμοιβαίο όφελος, όχι η εξόντωση του αντισυμβαλλόμενου.
Επιχειρηματική ασφυξία…
Αν τα στεγαστικά αθροίζουν περί τα 70 δισ. ευρώ, τα επιχειρηματικά δάνεια αθροίζουν πάνω από 100 δισ. ευρώ. Εκεί η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη.
Οι τράπεζες είναι εγκλωβισμένες από τις μεγάλες επιχειρήσεις τις οποίες συνεχίζουν να χρηματοδοτούν γιατί η κατάρρευση μιας μεγάλης επιχείρησης έχει αντίκτυπο στην τράπεζα μεγαλύτερο από πολλές μικρές και ενίοτε καθοριστικό…
Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες έχουν παγιδευτεί σε ορισμένες περιπτώσεις να συνεχίζουν να χρηματοδοτούν μεγάλες επιχειρήσεις που δεν είναι υγιείς και ανταγωνιστικές για να δείχνουν πως εξυπηρετούν κανονικά τα χρέη τους. Την ίδια στιγμή δεν χρηματοδοτούν υγιείς μικρότερες επιχειρήσεις γιατί δεν τους περισσεύουν κεφάλαια…
Οι τράπεζες προσεχώς θα πρέπει να αποφασίσουν, είτε να βγάλουν από την «πρίζα» ορισμένους μεγάλους ομίλους ή να τους πιέσουν σε συγχωνεύσεις προκειμένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να επιβιώσουν…
Τούτο σε πολλές περιπτώσεις θα σημαίνει και διαγραφές μέρους των χρεών για να μην τα χάσουν όλα, αλλά και απολύσεις από τους νέους ομίλους. Αυτή η εξέλιξη που είναι απαραίτητη πριν την έξοδο από την κατάσταση της χρεοκοπίας θα συμβάλει στην αύξηση της ανεργίας…
Η ανεργία θα αρχίσει να μειώνεται με βιώσιμο τρόπο, όχι αν αρχίσουν οι προσλήψεις στο δημόσιο όπως λέει η «παλαβή» και μη αριστερά και η πελατειακή λαϊκή δεξιά, ούτε με την καλή απορρόφηση των ΕΣΠΑ, αλλά όταν οι τράπεζες «καθαρίσουν» τα επιχειρηματικά τους δάνεια και αρχίσουν να δανειοδοτούν τις βιώσιμες επιχειρήσεις, κατά προτεραιότητα αυτές που είναι εξαγωγικές ή ανταγωνιστικές εισαγωγικών…
Και στις δυο περιπτώσεις, στα στεγαστικά και στα επιχειρηματικά δάνεια, οι τράπεζες πρέπει να αποφασίσουν κατά περίπτωση και κάτι να χάσουν για να σώσουν τα υπόλοιπα. Η χειρότερη λύση είναι να αποφασίσουν οι πολιτικοί τι πρέπει να γίνει.
Τα κόμματα πρέπει να αφήσουν τις τράπεζες να κάνουν τη δουλειά τους όπως νομίζουν καλύτερα με τα στεγαστικά, με γνώμονα το αμοιβαίο όφελος, αλλά και οι τραπεζίτες να τολμήσουν να ξεκαθαρίσουν τα χαρτοφυλάκια από τους σκελετούς του παρελθόντος για να στηρίξουν την αναγέννηση της οικονομίας.
Για αμφότερους πολιτικούς και τραπεζίτες η περίοδος της ευημερίας με δανεικά έχει τελειώσει ανεπιστρεπτί… Πρέπει να αλλάξουν τροπάριο…
Πηγή:www.capital.gr
