Αναδύεται μια συμφωνία. Φαίνεται ότι οι διαπραγματεύσεις τελικά καταλήγουν σε ένα αποτέλεσμα για το ζήτημα της τραπεζικής ένωσης, μετά από μόλις ένα χρόνο. Υπήρξε πάντα πολύ κάλυψη των λεπτομερειών της συμφωνίας, οπότε δεν θα αναμασήσουμε όλες τις λεπτομέρειες εδώ. Αντίθετα θα παρέχουμε κάποια ανάλυση της συμφωνίας και θα αναδείξουμε αυτά που νομίζουμε εμείς ότι είναι οι πιο σημαντικές επιπτώσεις.
Πρώτο σημείο που πρέπει να επισημάνουμε σε εκείνους που είναι απογοητευμένοι ότι ατή η συμφωνία δεν πήγε πολύ μακριά: τι νομίζατε πραγματικά ότι θα μπορούσε να συμβεί; Η συμφωνία δεν είναι τόσο διαφορετική από την προηγούμενη εκδοχή, αν και κάποια (αν όχι όλα) από τα αναπάντητα ερωτήματα, έχουν ξεκαθαριστεί.
Τι είναι νέο;
Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας επιτεύχθηκε μια συμφωνία για τη δομή των ταμείων. Ήταν, όπως αναμενόταν, αναμφισβήτητα η γερμανική. Θα δημιουργηθεί ένα ταμείο 55 δις. ευρώ από εισφορές του χρηματοπιστωτικού κλάδου στο διάστημα 2016 και 2026. Στο μεταξύ, οποιαδήποτε χρηματοδότηση που θα απαιτηθεί για την βοήθεια των τραπεζών πάνω από τα bail-ins, θα προέλθουν από τα εθνικά ταμεία ή τα δάνεια του ESM στα κράτη. Μόνο μετά από το 2026 θα δημιουργηθεί ένα κεντρικό ταμείο και ενώ μπορέι να υπάρξει κάποια μορφή αμοιβαιοποίησης, δεν έχει ακόμη καθοριστεί και θα υπόκειται σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Υπάρχει επίσης δυνατότητα τα εθνικά ταμεία να δανείζονται μεταξύ τους αλλά αυτό πρέπει να οριστεί με μια διακυβερνητική συνθήκη.
Η διαδικασία λήψης αποφάσεων θα είναι λοιπόν: ως επόπτης η ΕΚΤ προτείνει τη λύση μιας τράπεζας, το δ.σ. των εθνικών αρχών εξυγίανσης καταστρώνει ένα σχέδιο και ψηφίζει για αυτό (οποιαδήποτε απελευθέρωση των κεφαλαίων θα απαιτήσει έγκριση από τα δύο τρία των χωρών με δικαίωμα ψήφου που συνεισφέρουν τουλάχιστον το 50% του ενιαίου ταμείου). Στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από την Κομισιόν. Εάν υπάρξει κάποια διαφωνία σε οποιοδήποτε στάδιο αυτής της διαδικασίας, το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ θα αποφασίσει με απλή πλειοψηφία (εάν όχι τότε θα εγκριθεί μέσω μιας «σιωπηλής διαδικασίας»).
Τι σημαίνει αυτό για την ευρωζώνη;
Λοιπόν, ρισκάρουμε να επαναληφθούμε αλλά ας πάμε. Μια συμφωνία είναι θετική και αναγκαία. Με αυτή τη λογική, η διαδικασία παραμένει εξαιρετικά πολύπλοκη και φαίνεται ακόμη υψηλά εθνική ή διακυβερνητική. Εάν υπήρχε μια σοβαρή κατάρρευση μιας μεγάλης διασυνοριακής τράπεζας, όπως στην περίπτωση που είδαμε με την Dexia, θα ήταν η διαδικασία στ αλήθεια ομαλότερη ή πιο απλή σε σχέση με αυτή που είδαμε την τελευταία φορά;
Η χρηματοδότηση παραμένει ελάχιστη και αρκετή για να καλύψει την εξυγίανση μιας μόνο ή δύο μεσαίου μεγέθους τραπεζών. Επίσης δεν θα είναι διαθέσιμο για κάποιο χρονικό διάστημα και σίγουρα θα έχει μικρό ρόλο στο να βοηθήσει στην αντιμετώπιση κάθε κόστους ανακεφαλαιοποίησης που θα προκύψει από τα stress tests του επομένου έτους.
Έχοντας μια ευρεία εικόνα, είναι εύκολο να αναρωτηθούμε με ποιο τρόπο είναι διασυνοριακή αυτή η τραπεζική ένωση. Η ενιαία εποπτική αρχή από την ΕΚΤ, θα καλύπτει μόνο τις 130 μεγαλύτερες τράπεζες. Ο μηχανισμός εξυγίανσης θα καλύπτει τις ίδιες τράπεζες, συν άλλες 200 περίπου που είναι διασυνοριακές. Ωστόσο, υπάρχουν 6.000 τράπεζες στην ευρωζώνη και η μεγάλη πλειονότητα αυτών παραμένουν στην εθνική αρμοδιότητα.
Γενικώς, αυτό εγείρει ερωτήματα για το πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η ΕΚΤ στο ρόλο της ως εθνικός επόπτης. Ενώ οι ρωγμές του συστήματος θα μπορούσαν να την ωθήσουν ώστε να είναι πιο σκληρή για να διασφαλίσει ότι δεν είναι μια συστημική κρίση, θέτει επίσης προβλήματα δεδομένων των τωρινών ζητημάτων των τραπεζικών ισολογισμών. Είναι κρίσιμο τα stress tests του επομένου έτους είναι αξιόπιστα, εάν η ΕΚΤ εμφανίσει σημάδια ανασφάλειας αναφορικά με την ικανότητά της να αντιμετωπίσει την ανακεφαλαιοποίηση μιας μεγάλης τράπεζας, θα μπορούσε να εγείρει ερωτήματα για τη διαδικασία.
Είναι σαφές ότι δεδομένης της διακυβερνητικής φύσης και της επικράτησης των εθνικών κυβερνήσεων, είναι πιθανό να μην είναι αρκετό να σπάσει το δεσμό μεταξύ κρατών και τραπεζών στην ευρωζώνη.
Τι γίνεται με τις χώρες εκτός ευρώ;
Έχουμε περιγράψει ξανά αυτά τα σημεία. Φαίνεται ότι κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν ειδικές προστασίας για να διασφαλίσουν ότι δεν θα βρεθούν ποτέ ξενά στο έλεος των τραπεζών της ευρωζώνης, κάτι το οποίο είναι καλό αλλά είναι το απόλυτο ελάχιστο από το τι θα πρέπει να αναμένεται.
Η χρήση μιας διακυβερνητικής συνθήκης είναι δύσκολη. Βάζει στο περιθώριο κάπως αυτές τις χώρες αλλά επίσης θέτει τα όρια του τι μπορεί να κάνει η ευρωζώνη εντός των συνθηκών της ΕΕ.
Η δημιουργία της επιτροπής εξυγίανσης ως μια νέα υπηρεσία εντός της Κομισιόν, εγείρει όντως κάποιες ανησυχίες. Είναι σαφές ότι θα πρέπει να είναι ένας ξεχωριστός οργανισμός μόνο για την ευρωζώνη, ωστόσο η έλλειψη της προθυμίας να ανοίξουν οι συνθήκες, έχει δημιουργήσει αυτό το σύστημα. εάν η ευρωζώνη συνεχίσει να προωθεί νέους οργανισμούς μέσα σε παλαιότερους και να στρεβλώνει τις δομές της ΕΕ για χρήση της ευρωζώνης, θα γίνει προβληματικό. Επίσης δημιουργία μια σύνθετη και αναποτελεσματική διαδικασία λήψης αποφάσεων για την ευρωζώνη, όπως είναι σαφές παραπάνω.
Νικητές και ηττημένοι
Η Γερμανία. Εύκολα και απλά. Παρά όλες τις συζητήσεις ενός συμβιβασμού στις αρχές της εβδομάδας, ήταν απίστευτα μικρός σε σχέση με το πόσο πολύ τα σχέδιά αυτά στο σύνολό τους ταιριάζουν στις γερμανικές επιθυμίες. Σκεφτείτε το αρχικό σχέδιο της Κομισιόν, το οποίο ήταν εξαιρετικά συγκεντρωτικό. Είχαμε πει τότε ότι δεν θα περνούσε από τη Γερμανία, και δεν πέρασε.
Η δομή είναι διακυβερνητική, έχει ελάχιστη συγκέντρωση πόρων, έχει δημιουργηθεί με καθυστέρηση, αποκλείει τις μικρότερες τράπεζες, δεν περιλαμβάνει την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM και έχει ένα πολύ μεγάλο παράγοντα, το bail-in. Όλα τα παραπάνω υπήρξαν βασικές γερμανικές απαιτήσεις. Έχουν δώσει μια αόριστη υπόσχεση να υπάρξει κάποια μορφή κατανομής των κεφαλαίων σε διάστημα δεκαετίας, οι λεπτομέρειες της οποίας πρέπει να τεθούν υπό διαπραγμάτευση και ίσως περιοριστούν σε μια διακυβερνητική συνθήκη.
Εάν υπάρχουν χαμένοι, τότε πιθανότατα είναι η Γαλλία και το μεσογειακό μπλοκ. Πίεζαν για μια σημαντικά μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων και μια περισσότερο συγκεντρωτική διαδικασία. Η Γαλλία δημοσίευσε προηγουμένως ένα κοινό όραμα της τραπεζικής ένωσης με τη Γερμανία, το οποίο δεν απέχει και πολύ από την τωρινή δομή. Η συμφωνία επίσης επιτρέπει μεγαλύτερο περιθώριο για τη χρήση διασώσεων αντί για bail-ins εάν είναι απαραίτητο, κάτι για το οποίο ήταν πρόθυμοι.
Όπως έχουμε επισημάνει προσφάτως, το 2014 είναι πιθανό να είναι ένας άλλος χρόνος όπου οι κυβερνήσεις έρχονται στο προσκήνιο στην ευρωζώνη. Το 2012 και το 2013 ήταν τα χρόνια της ΕΚΤ, όπου οι δράσεις της διατήρησαν ανέπαφο το ευρώ. Με το επίκεντρο τώρα στην ανάπτυξη, περισσότερη έμφαση θα πέσει στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης να αναπτύξουν μια νέα δομή και στρατηγική ώστε να βάλουν την ένωση ξανά σε βιώσιμο δρόμο και σε ένα μονοπάτι προς την ευημερία.
Πηγή:www.capital.gr
