Από τον Simeon Djankov, Ινστιτούτο Peterson
Λίγες ημέρες πριν μίλησαστο έκτακτο Οικονομικό συνέδριο για την Ελλάδα (που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 19 Μαΐου), κατανοώντας από πρώτο χέρι τον τρόπο με τον οποίο ο έλληνας υπουργός των Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης αντιλαμβάνεται μια πιθανή συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εν συντομία, ο υπουργός θεωρεί ότι οι θέσεις τους είναι τελείως λανθασμένες, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι δεν θα κάνει καμιά υποχώρηση για να υπογράψει, έως ότου συνειδητοποιήσουν το λάθος τους. Δεδομένου ότι πλησιάζει ακόμα μια μεγάλη καταβολή πληρωμής προς τους πιστωτές της Ελλάδας στις 5 Ιουνίου, θεωρώ ότι τώρα υπάρχει σημαντική πιθανότητα να χρεοκοπήσει η Ελλάδα. Ο λόγος είναι ο εξής:
Η ουσίατου επιχειρήματος του Γ. Βαρουφάκη έγκειται στο ότι οι διεθνείς θεσμοί χρησιμοποιούν οπισθοδρομική επαγωγική μέθοδο, προκειμένου να φτάσουν στις προϋποθέσεις που έχουν θέσει για το πακέτο διάσωσης τους. Ξεκινούν από το γεγονός ότι από το 182% του ΑΕΠ σήμερα, το δημόσιο χρέος στην Ελλάδα θα πρέπει να μειωθεί στο 139% το 2020. Για να συμβεί αυτό, υποστηρίζουν ότι το σωρευτικό πρωτογενές έλλειμμα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα πρέπει να φθάσει το 27%, και η αθροιστική οικονομική ανάπτυξη πρέπει να ανέλθει στο 21%. (Αναφέρω τα νούμερα, όπως τα χρησιμοποίησε ο Υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης στην ομιλία του στο έκτακτο συνέδριο). Εδώ έγκειται το πρόβλημα: Ο Γιάνης Βαρουφάκης θεωρεί ότι οι συγκεκριμένοι αριθμοί δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, ενώ πιστεύει ότι υπάρχει ένα trade-off μεταξύ του πρωτογενούς πλεονάσματος και της οικονομικής ανάπτυξης . Ενώ στα χαρτιά το σχέδιο των θεσμών μπορεί να φαίνεται ότι έχει συνοχή, ο υπουργός το βλέπει τελείως λάθος.
Για να υποστηρίξειτις θέσεις του, ο Έλληνας υπουργός των Οικονομικών υποδεικνύει τις προβλέψεις των τελευταίων πέντε χρόνων για την ελληνική οικονομία, και υποστηρίζει ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμελώς έχουν υπερεκτιμήσει την ανάπτυξη. Σε περίπτωση απουσίας μιας λειτουργικής τραπεζικής διαμεσολάβησης στην Ελλάδα, και με συνεχή πίεση για μείωση των δημοσίων δαπανών, οι σημερινές προβλέψεις είναι ανακριβείς. Εκτός και αν οι Θεσμοί (όπως αποκαλείται πλέον η τρόικα στην Ελλάδα) αντιληφθούν ότι δεν υπάρχει διαπραγμάτευση και ότι δεν είναι πιθανή μια συμφωνία. Ο υπουργός Γιάνης Βαρουφάκης φαίνεται να πιστεύει ότι οι θεσμοί θα υποχωρήσουν.
Ο νομπελίσταςThomas Sargent, ο οποίος ήταν επίσης μεταξύ αυτών που συμμετείχαν στην έκτακτο συνέδριο στην Αθήνα, ρώτησε τον Βαρουφάκη ποιο είναι το δικό του PlanΒ. Τι αντεπιχείρημα που έδωσε ο Sargent ήταν οι προσδοκίες των 13 πρώτων πολιτειών των ΗΠΑ στη δεκαετία του 1820 και του 1830, τις οποίες θα ενίσχυε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση με σκοπό τη διάσωσή τους από τις υψηλές συνολικές πληρωμές του χρέους. Δεν συνέβη ωστόσο κάτι τέτοιο, και το αποτέλεσμα ήταν οι πολιτείες για δυο δεκαετίας να παλέψουν σκληρά, έως ότου περάσουν στα πολιτειακά νομοθετικά σώματα οι συνταγματικές τροποποιήσεις για την ισοσκέλιση του ετήσιου προϋπολογισμού.
Ο πρώηνυπουργός Οικονομικών της Ουγγαρίας Lajos Bokros σχολίασε ότι έχει δει ανάλογες εξωπραγματικές προσδοκίες, πιο πρόσφατα. Το 1998 η Ρωσία είχε την πεποίθηση ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συνδράμει στην διάσωσή της. Δεν το έκαναν, και χρεοκοπία αποτέλεσε τη μόνη επιλογή. Ο Bokros υποστηρίζει ότι η αβεβαιότητα και η απώλεια εισοδήματος που ακολούθησε στη Ρωσία οδήγησαν στην απαίτηση για έναν ισχυρό πολιτικό ηγέτη. –Τον πρόεδρο Πούτιν. ΗΕλλάδαφαίνεταινακινείταιπροςτηνίδιακατεύθυνση.
Στο βιβλίο μου «Εντός της κρίσης του ευρώ», που εκδόθηκε πέρυσι από το Ινστιτούτο Peterson, αφηγούμαι τις σκέψεις μου αναφορικά με μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας, -με άλλα λόγια ότι οι Έλληνες πολιτικοί δεν έχουν το στομάχι να εφαρμόσουν τον τύπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έγιναν στην Ανατολική Ευρώπη για την αποτροπή της καταστροφής. Το έκτακτο οικονομικό συνέδριο για την Ελλάδα μου επιβεβαίωσε αυτή την άποψη.
Σημείωση: Ο SimeonDjankov, είναι συνεργάτης του Ινστιτούτο Peterson. Διετέλεσε υπουργός των οικονομικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βουλγαρίας από το 2009 έως το 2013. Στις 19 Μαΐου βρέθηκε στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα στο Έκτακτο Οικονομικό Συνέδριο για την Ελλάδα με θέμα «Σταματώντας τον Κύκλο της Κρίσης», μια διοργάνωση του Atlas Network σε συνεργασία με το Greek Liberal Monitor και Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών “Μάρκος Δραγούμης”, το Ινστιτούτο Cato, και το Ίδρυμα “Friedrich Naumann” για την Ελευθερία.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής στις 31/5/15
