Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν μείνει με την διόλου αξιοζήλευτη επιλογή είτε να κάνουν τα στραβά μάτια στις ανθρωπιστικές καταστροφές στα ανοικτά των ακτών τους στη Μεσόγειο, είτε να παρέχουν βοήθεια στους μετανάστες, ενδυναμώνοντας έτσι τις πολιτικές δυνάμεις εναντίον των μεταναστών

Η Ευρωπαϊκή ακτοφυλακή και οι ναυτικές δυνάμεις, μαζί με τα εμπορικά πλοία ενεπλάκησαν και πάλι σε διάσωση μεταναστών, των οποίων το πλοίο ανετράπη την περασμένη Τετάρτη στα ανοικτά των ιταλικών ακτών στη μεγαλύτερη μεταναστευτική τραγωδία, από τότε που αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τον περασμένο Απρίλιο, όταν αναποδογύρισε το αλιευτικό σκάφος τους στα ανοικτά της ιταλικής νήσου Λαμπεντούζα. Από τότε, σχεδόν κάθε μήνα εκατοντάδες μετανάστες έπρεπε να είχαν διασωθεί. Το ναυάγιο της Τετάρτης, στο οποία βρίσκονταν, σύμφωνα με εκτιμήσεις 600 μετανάστες, επισημαίνει την πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στο ζήτημα της μετανάστευσης, το οποίο ενισχύεται από την αστάθεια που μαστίζει μεγάλο μέρος της νότιας ευρωπαϊκής περιφέρειας.

Πρόσφυγες από τη Συρία, καθώς και από την υποσαχάρια και την Ανατολική Αφρική αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος αυτών που ζητούν άσυλο, διακινδυνεύοντας τις ζωές τους και συχνά πληρώνοντας μεγάλα ποσά – αρκετές χιλιάδες δολάρια ανά άτομο- για την ευκαιρία να φτάσουν στην Ευρώπη. Όλα τα λιμάνια στο Μαρόκο, την Αλγερία, την Τυνησία και την Αίγυπτο αποτελούν το σημείο εκκίνησης για αυτούς τους μετανάστες, παρόλο που ο πόλεμος και η ανομία σημαίνει ότι ο μεγαλύτερος αριθμός όσων ζητούν άσυλο έχουν ξεκινήσει από τα λιμάνια της Λιβύης. Ως αντανάκλαση της κερδοφορίας του εμπορίου, τα ψάρια, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ακριβύνει στη Λιβύη, αλλά και σε άλλα μέρη της Βόρειας Αφρικής. Κατά πάσα πιθανότητα, οι τιμές αυξήθηκαν, διότι σημαντικός αριθμός ντόπιων έχει σταματήσει την αλιεία, προκειμένου να είναι σε θέση να μισθώσει ή να πουλήσει τα πλοία του στους διακινητές ανθρώπων. Επίσης αντικατοπτρίζοντας την κερδοφορία της εμπορίας ανθρώπων, η Λιβύη έχει αντιμετωπίσει σχετικά λίγες απόπειρες απαγωγής για λύτρα συγκριτικά με τη Συρία, το Ιράκ και το βόρειο Μαλί, παρά την μεγάλη αύξηση των τζιχάντιστών και στρατιωτικών ομάδων στη Λιβύη.

Οι πρόσφατες διενέξεις για τους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας με την διαμεσολάβηση του ΟΗΕ, έχουν οδηγήσει τις αρχές της Λιβύης, κυρίως μέσα και γύρω από την Τρίπολη, να κλείνουν τα μάτια μπροστά στις μεγάλες εκροές μεταναστών, όσο συνεχίζουν τις δύσκολες διαπραγματεύσεις με τα Ηνωμένα Έθνη και την αντίπαλη κυβέρνηση στο Τομπρούκ για μια ενδεχόμενη συμφωνία που θα καταμερίζει την εξουσία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ζητήσει συνεργασία από τις αρχές της Λιβύης να κρατούν τους μετανάστες πριν είναι σε θέση να μπουν στα αλιευτικά σκάφη και να ανοιχτούν στη θάλασσα. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή στάση, συμπεριλαμβανομένων και των απειλών περί στρατιωτικής δράσης, έχουν προκαλέσει την έντονη καταδίκη από τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης.

Στην πραγματικότητα, η ηγεσία της Ευρώπης διαθέτει κάποιες καλές επιλογές, προκειμένου να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Η Ιταλία έχει εκ νέου απειλήσει περί στρατιωτικής δράσης εναντίον των δουλεμπόρων, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει κερδοφόρες επιχειρήσεις στην –κατά μεγάλο βαθμό- άναρχη Λιβύη. Οι επιθέσεις, όμως θα αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω τη Λιβύη, αποσυνθέτοντας την -με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ- ειρηνευτική διαδικασία. Δεν θα αντιμετωπιστούν στην πράξη τα ευρύτερα ζητήματα της μετανάστευσης που κατευθύνεται προς την Ευρώπη, την ώρα που η στρατιωτική δράση κινδυνεύει να αυξήσει βραχυπρόθεσμα τον αριθμό όσων ζητούν άσυλο. Και αυτό γιατί τα ευρωπαϊκά χτυπήματα θα πρέπει να επικεντρωθούν εν μέρει στην καταστροφή των λιμενικών υποδομών και των αλιευτικών στόλων, κάτι που αναπόφευκτα συνεπάγεται και απώλειες μεταξύ των μεταναστών – οι οποίοι, κατά συνέπεια, θα έχουν ακόμη περισσότερα κίνητρα να εγκαταλείψουν τη Λιβύη για την Ευρώπη. Και τέλος, τα χτυπήματα στη Λιβύη απλώς θα έστελναν τους μετανάστες σε γειτονικές χώρες, όπου και θα  είχαν τη δυνατότητα να επιβιβαστούν για την Ευρώπη.

Στην Ευρώπη, η παρουσία των μεταναστών έχει προκαλέσει μεγάλη εσωτερική αναταραχή. Η βιασύνη των μεταναστών που επιθυμούν να εισέλθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο από τη Γαλλία, και οι αυξανόμενες κινητές παραγκουπόλεις κοντά στη σήραγγα της Μάγχης και το λιμάνι του Καλαί, κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα αυτό το καλοκαίρι. Εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες άρχισαν να σκέφτονται σοβαρά την επανεξέταση την πολιτική της συνθήκης Σένγκεν για τα ανοιχτά εσωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα. Η άνοδος της ακροδεξιάς και του ευρωσκεπτικισμού στον απόηχο της οικονομικής λιτότητας και της απογοήτευσης που των ψηφοφόρων για τις συστημικές πολιτικές έχουν ενωθεί με αυτά τα περιστατικά. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν μείνει με την διόλου αξιοζήλευτη επιλογή είτε να κάνουν τα στραβά μάτια στις ανθρωπιστικές καταστροφές στα ανοικτά των ακτών τους στη Μεσόγειο, είτε να παρέχουν βοήθεια στους μετανάστες και, ενδυναμώνοντας έτσι τις δυνάμεις εναντίον των μεταναστών, όπως το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας.

Τελικά, υπάρχουν λίγες επιλογές για την Ευρώπη να αντιμετωπίσει βραχυπρόθεσμα τα προβλήματα με την μετανάστευση στη Μεσόγειο. Και καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να επιδιώκουν μια απατηλή μακροπρόθεσμη λύση, οι μετανάστες θα συνεχίσουν να ξεχύνονται από τα αλιευτικά λιμάνια της Βόρειας Αφρικής.