Ε.Ε. – Τουρκία: πέντε απορίες
Της Ξένιας Κουναλάκη
Οποιος είχε ακούσει πριν από λίγες μέρες τον Αυστριακό αναλυτή και ειδικό σε θέμα μετανάστευσης Γκέραλντ Κνάους, καλεσμένο σε ημερίδα του ΕΛΙΑΜΕΠ στην Αθήνα, να εξηγεί το ολλανδικό σχέδιο του σοσιαλδημοκράτη ηγέτη Ντιντερίκ Σαμσόμ για την επίλυση της προσφυγικής κρίσης, δεν εξεπλάγη ιδιαίτερα από τη συμφωνία Ε.Ε. – Αγκυρας. Ηταν σαφές ότι το σχέδιο αυτό, το οποίο είχε εξαρχής υιοθετήσει η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, αποτέλεσε τη βάση για τη συνεννόηση με την τουρκική κυβέρνηση.
Μόνο που, όπως απέδειξε και η χθεσινή, έντονη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο, υπάρχουν πολλά ζητήματα που ανακύπτουν από αυτήν την κυνική προσέγγιση της σοβούσας ανθρωπιστικής κρίσης. Η Ρεαλπολιτίκ μπορεί στη συγκεκριμένη περίπτωση να ευνοεί τη χώρα μας, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν οφείλουμε να καταδεικνύουμε τις επιφυλάξεις μας.
Πρώτον: Είναι η Τουρκία ασφαλής τρίτη χώρα; Για τη Διεθνή Αμνηστία όχι, π.χ. Εμείς με τόση ευκολία αποφασίσαμε ότι μπορούμε να στέλνουμε πίσω ανθρώπους από εμπόλεμες ή δοκιμαζόμενες από την ανέχεια περιοχές; Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με τις επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων στα νοτιοανατολικά της χώρας;
Δεύτερον: Είναι βέβαιον ότι θα υπάρξει η συμμαχία των «προθύμων χωρών», που θα δεχθεί να φιλοξενήσει όσους δικαιούνται πράγματι άσυλο; Υπενθυμίζεται πως το πρόγραμμα επανεγκατάστασης ακόμη είναι σε εκκρεμότητα.
Τρίτον: Πόσο θεμιτό είναι να «ανταμείβουμε» την Τουρκία με δισεκατομμύρια ευρώ, τη μέρα ακριβώς που περιέρχεται υπό κρατικό έλεγχο ένα πρακτορείο ειδήσεων και λίγα 24ωρα αφότου κλείνει, εν μέσω δακρυγόνων και συλλήψεων επιχειρηματιών, η αντιπολιτευτική εφημερίδα «Ζαμάν»;
Τέταρτον: Δεν τελεί η Ε.Ε. σε καθεστώς διαρκούς εκβιασμού από την Τουρκία μετά τη συμφωνία; Δεν θα πρέπει να αναμένουμε μια συστηματική εργαλειοποίηση των προσφύγων από τη γείτονα κάθε φορά που θέλει να επιτύχει τον επόμενο στόχο της (απελευθέρωση βίζας, άνοιγμα κεφαλαίων, ένταξη στην Ε.Ε.);
Πέμπτον: Πρακτικά τι θα σημάνει η διαδικασία επαναπροώθησης; Βάρκες γεμάτες γυναικόπαιδα που θα επιστρέφουν διά της βίας (;), συνοδεία πλοίων του ΝΑΤΟ (;), με ελληνική συνενοχή (;) στην Τουρκία, από την οποία μόλις αναχώρησαν πληρώνοντας αδρά ποσά;
Παρά τους προβληματισμούς πάντως, το σχέδιο, αν εφαρμοστεί, μοιάζει να λύνει –έστω προσωρινά– περισσότερα προβλήματα από όσα δημιουργεί: διασώζει τύποις τη Σένγκεν και άρα και την τιμή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, επιτρέπει στη Μέρκελ, τη στενότερη σύμμαχό μας, να πανηγυρίσει ότι ούτε τον ανθρωπισμό της θυσίασε, ούτε όμως και τη συνοχή της Ευρώπης, καταπολεμά τη βιομηχανία του τράφικινγκ και, τέλος, ανοίγει τον δρόμο για την προσέγγιση Τουρκίας – Ε.Ε., που μακροπρόθεσμα θα είχε ευεργετικές συνέπειες και για τις δύο πλευρές: από τον εκδημοκρατισμό της γειτονικής χώρας μέχρι το δημογραφικό πρόβλημα της Γηραιάς Ηπείρου.
Πηγή: Καθημερινή (Έντυπη Έκδοση)
