Αθήνα και δανειστές θα επανέλθουν στο τραπέζι μετά τις διαβουλεύσεις στην Washington στο περιθώριο της εαρινής συνόδου

Σε διακοπή των διαπραγματεύσεων στις 2 τα ξημερώματα της Τρίτης, οδηγήθηκαν Αθήνα και τρόικας, αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει περιθώριο να υπάρξει συμφωνία. Το νέο ραντεβού είναι για την επόμενη Δευτέρα, ύστερα από τις διαβουλεύσεις στην Ουάσιγκτον από την Παρασκευή έως την Κυριακή, στο περιθώριο της εαρινής Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, κ. Ευκλ. Τσακαλώτος,  αποφασίστηκε η «παύση των συζητήσεων, διότι συμφώνησαν κυβέρνηση και θεσμοί ότι έπρεπε να αναχωρήσουν για Ουάσιγκτον». Ανέφερε δε πως «υπήρξε πρόοδος στα θέματα που χρειάζεται για να φτιάξουμε ένα ισχυρό πακέτο για να ολοκληρωθεί η συμφωνία μετά την επιστροφή από Ουάσιγκτον τη Δευτέρα, ώστε να τελειώσει αυτή η συμφωνία έως το Eurogroup της 22ας Απριλίου». Ο κ. Τσακαλώτος επεσήμανε ότι οι δύο πλευρές δεν μπορούσαν να φθάσουν στην τεχνικού επιπέδου συμφωνία (staff level agreement) που θα ξεκλείδωνε την εκταμίευση της δόσης. «Θα καταλήξουμε στην τεχνικού επιπέδου συμφωνία, λίγο πριν από το Eurogroup», δήλωσε και συμπλήρωσε ότι «υπήρχε πρόοδος σε πολλά μεγάλα θέματα, αλλά επειδή υπήρχαν και πολλά μικρά δεν προλαβαίναμε να γραφτεί το staff level agreement. Οσο περνούσε ο καιρός, ήταν προφανές ότι δεν μπορούσαμε να το κλείσουμε».

Η διακοπή των συζητήσεων κυριαρχεί στον σημερινό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. 

Με άρθρο άποψης η Καθημερινή σημειώνει ότι Ο χρόνος δουλεύει σε βάρος της Αθήνας, όπου και αναφέρονται τα εξής: 

Η κυβέρνηση και η τρόικα έχασαν μια ακόμη ανεπίσημη αλλά σημαντική προθεσμία: να έχουν καταλήξει σε μια συμφωνία σε όλα τα θέματα της αξιολόγησης, πλην ενός, πριν από την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ, που πραγματοποιείται στην Ουάσιγκτον από τις 15 έως τις 17 Απριλίου. Συμφωνία σε όλα, δηλαδή στα δημοσιονομικά μέτρα που θα πρέπει να λάβει η Αθήνα έως το 2018 και στις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμόσει.

Βεβαίως ακόμη κι αν έφταναν σε μια τέτοια συμφωνία, θα έμενε ανοικτό ένα τελευταίο σημαντικό θέμα: το ΔΝΤ θεωρεί ότι τα δημοσιονομικά μέτρα επί των οποίων διαπραγματεύεται η Αθήνα με τους θεσμούς, αποδίδουν πολύ λιγότερο απ’ όσο εκτιμούν η κυβέρνηση και οι ευρωπαϊκές συνιστώσες της τρόικας. Συνεπώς, η Ελλάδα δεν θα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, όπως υποστηρίζει η Κομισιόν και είναι ο στόχος του μνημονίου, αλλά 1,5%. Αυτός εξάλλου θα πρέπει να είναι, κατά το ΔΝΤ, ο ρεαλιστικός μακροπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος για την Ελλάδα. Κι επειδή μικρότερο πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει μεγαλύτερο χρέος, η Ευρωζώνη θα πρέπει να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις ελάφρυνσής του.

Αυτή ακριβώς η συζήτηση επρόκειτο να ανοίξει σε άτυπες διασκέψεις στο περιθώριο της συνόδου, κυρίως μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και του Ταμείου, δηλαδή πώς θα κλείσει το χάσμα στις εκτιμήσεις για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και τους στόχους και πώς θα γίνει μια αποδεκτή από το ΔΝΤ ελάφρυνση του χρέους, ώστε να εμπλακεί πλήρως –και με μικρή χρηματοδότηση- στο ελληνικό πρόγραμμα. «Γνωρίζουμε πως υπάρχουν ορισμένες διαφορές στις εκτιμήσεις», κυρίως για «το πόση προσπάθεια χρειάζεται για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι… αυτές (σ.σ. οι διαφορές) μπορούν να γεφυρωθούν», είπε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Ντομπρόβσκις.

Η συζήτηση θα γίνει, αλλά με δεδομένο πλέον πως δεν υπάρχει έστω και η μισή συμφωνία στα θέματα της αξιολόγησης, οποιοσδήποτε θέλει να παίξει καθυστέρηση, μπορεί να αναβάλει τις σχετικές αποφάσεις. Αλλωστε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Β. Σόιμπλε το είπε προχθές καθαρά: «Θα βρούμε μια λύση τις επόμενες εβδομάδες, αλλά δεν θα έχει να κάνει με την ελάφρυνση χρέους, αλλά κυρίως με την Ελλάδα που θα πρέπει να κάνει περισσότερα, προκειμένου να καταστεί μια ανταγωνιστική οικονομία».

Αφού δεν επετεύχθη συμφωνία χθες, το νέο ορόσημο είναι το Eurogroup της 22ας Απριλίου. Οι διαπραγματεύσεις θα επαναληφθούν την ερχόμενη Δευτέρα, μετά την επιστροφή των Ελλήνων υπουργών και των επικεφαλής της τρόικας από την Ουάσιγκτον. Εχουν στην ουσία τρεις ημέρες να πετύχουν ότι δεν πέτυχαν τις προηγούμενες εβδομάδες. Και παρά την προσέγγιση, οι διαφορές παραμένουν πολλές σε όλα τα μεγάλα θέματα και δεν είναι μόνο με το «σκληρό» ΔΝΤ, αλλά και με την πιο «ελαστική» Κομισιόν. Με δεδομένη την απαίτηση ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να συμμετέχει οπωσδήποτε στο πρόγραμμα το ΔΝΤ, το τελευταίο διάστημα η Κομισιόν μετακινήθηκε σε θέσεις που είναι πιο κοντά σε εκείνες του Ταμείου. Σε πολλές δε, υπάρχει πλέον πλήρης ταύτιση, όπως για παράδειγμα στο θέμα των κόκκινων δανείων. Στις επικουρικές συντάξεις και οι δύο θεσμοί θέλουν μεγαλύτερες περικοπές, στη φορολογία εισοδήματος μικρότερο αφορολόγητο όριο και συμφωνούν ότι τα άλλα –φορολογικά κυρίως- μέτρα που προτείνει η κυβέρνηση δεν αθροίζουν 1% του ΑΕΠ και ζητούν περισσότερα, μεταξύ αυτών την αύξηση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα.

Δεδομένων των πολλών διαφορών και της απροθυμίας των Ευρωπαίων για μια γενναιόδωρη ελάφρυνση χρέους, ο χρόνος μέχρι το Eurogroup δείχνει πολύ λίγος. Ηδη γίνονται συζητήσεις για έκτακτο Eurogroup τη Μεγάλη Εβδομάδα. Και για μια ακόμη φορά, ο παράγοντας χρόνος δουλεύει σε βάρος της Αθήνας. Πιθανόν η πιο ανελαστική προθεσμία είναι το τέλος Μαΐου. Αν μέχρι τότε δεν έχει συμφωνηθεί το νέο μνημόνιο, αποδεκτό και από το ΔΝΤ, δεν έχει συμφωνηθεί η διαδικασία ελάφρυνσης χρέους και δεν έχουν ψηφιστεί τα μέτρα, οι διαπραγματεύσεις θα σταματήσουν μέχρι τις 23 Ιουνίου που διεξάγεται το βρετανικό δημοψήφισμα. Απλώς μέχρι τότε η Ελλάδα θα έχει ξεμείνει από ρευστό και θα φλερτάρει για μια ακόμη φορά με τη χρεοκοπία.

“Στον «αέρα» η αξιολόγηση – Διεκόπησαν οι διαπραγματεύσεις” σημειώνει το protothema.gr, υπογραμμίζοντας το «Αδιέξοδο», αν και έχουν αποφασισθεί οι μειώσεις. Στο ρεπορτάζ αναφέρονται τα εξής: 

Επανάληψη του γνωστού σκηνικού της δήθεν σκληρής διαπραγμάτευσης με τα ολέθρια αποτελέσματα- Η μη συμφωνία βάζει στο περιθώριο και την συζήτηση για το χρέος- Ανοιχτό το θέμα της προστασίας των «κόκκινων» δανείων – Χάσμα για το ύψος του αφορολόγητου

Η ώρα της πολιτικής διαπραγμάτευσης έφτασε, αφού η κυβέρνηση θα επιχειρήσει στα “Washington Group” να πετύχει ό,τι δεν πέτυχε στα Hilton Group: μια συμφωνία στις επαφές με την Κριστιν Λαγκάρντ  και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (ή και αυτών μεταξύ τους) μήπως γλιτώσει κάτι στα τρία ανοικτά μέτωπα (νέους φόρους – συντάξεις – κόκκινα δάνεια) βάζοντάς τα και αυτά στο συνολικό παζάρι για την ελάφρυνση του χρέους και την συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο νέο ελληνικό πρόγραμμα.

Μετά από επτά ώρες διαπραγματεύσεων, που τελείωσαν στις 2 μετά τα μεσάνυχτα, οι κ.κ. Τσακαλώτος, Σταθάκης και Κατρούγκαλος συμφώνησαν να διακοπούν οι συζητήσεις στην Αθήνα. Επί μία  ώρα χθες, λίγο μετά τη 1 μετά τα μεσάνυχτα που τέλειωσαν και έφυγαν τα τεχνικά κλιμάκια, οι υπουργοί προσπαθούσαν να πείσουν τους ξένους απεσταλμένους ότι δεν μπορεί η κυβέρνηση να δεχθεί να χάσει και στα τρία μέτωπα, χωρίς τουλάχιστον ένα «φύλλο συκής» που να της δίνει ένα άλλοθι για να δεχτεί τα μέτρα που ζητούν οι θεσμοί.
 
Κυβέρνηση και θεσμοί συμφώνησαν ότι τις τελευταίες δέκα μέρες σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, όπως δήλωσε ο κύριος Τσακαλώτος και αναμένεται να τονίσουν και οι θεσμοί σε σχετική ανακοίνωση. Πράγματι, τα κείμενα που ετοιμάσανε ΔΝΤ, Κομισιόν και ΕΚΤ είναι κατά τουλάχιστον 95% όλα συμφωνημένα, ακόμα και ο κατάλογος των φορολογικών μέτρων. Στα πιο κρίσιμα ζητήματα όμως το χάσμα παρέμενε αγεφύρωτο, καθιστώντας άσκοπη κάθε περαιτέρω συζήτηση:

– Το ΔΝΤ επιμένει στην πρόβλεψη ότι με τα μέτρα που λαμβάνονται, το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι το 2017 και 2018 στο 1,5% και δεν φτάνει ποτέ στο 3,5% όπως εκτιμά η κυβέρνηση και κάνει δεκτό η «Ευρωπαϊκή Τρόικα».

– Στα φορολογικά, το ΔΝΤ επιμένει ότι για να βγουν τα νούμερα, χρειάζονται να μην υπάρχει αφορολόγητο πάνω από 8.182 ευρώ (με έκπτωση φόρου 1800 αντί 2.100 ευρώ σήμερα ή 2.000 που έχει προτείνει η κυβέρνηση και σημαίνει αφορολ΄γητο για μισθωτούς-συνταξιούχους στα 9.100 ευρώ). Δεν καταγράφεται όμως αύξηση ΦΠΑ στην ΔΕΗ, ούτε δέχονται οι δανειστές τις αυξήσεις  στα τσιγάρα.

– Στις συντάξεις, η κυβέρνηση δεν δέχεται να ξεκινήσουν οι περικοπές από τα 1.300 ευρώ, χωρίς τουλάχιστον να κάνουν κάποιες άλλες υποχωρήσεις οι δανειστές, είτε δεχόμενοι μεγαλύτερες αυξήσεις ασφαλιστικών εισφορών για τους εργαζόμενους, είτε  σε άλλο πεδίο (πχ στα κόκκινα δάνεια). Στο τραπέζι έχει μπει και πρόβλεψη για μεγαλύτερη και ταχύτερη μείωση του ΕΚΑΣ από το 2017 (πριν την πλήρη κατάργησή του το 2019).

– Στα «κόκκινα» δάνεια, η κυβέρνηση φαίνεται να συζητά για κατάργηση της προστασίας (εξαίρεσης) των στεγαστιών δανείων μετά τον Δεκέμβριο του 2016. Αντί δηλαδή για τρία χρόνια εξαίρεσης που ζητούσε η κυβέρνηση, ή τουλάχιστον για 1-2 χρόνια που δεχόταν ως συμβιβαστική πρόταση, στο τελικό κείμενο συμφωνίας που έμεινε ανυπόγραφο στο τραπέζι προβλέπεται κατάργηση από το Δεκέμβριο φέτος κιόλας –δηλαδή παράταση μόλις 7-8 μηνών.

Τι μπορεί να αποφύγει από όλα αυτά η κυβέρνηση; Θα φανεί στο παζάρι της Ουάσιγκτον, το Σαββατοκύριακο 16-17 Απριλίου. Η επικεφαλής του ΔΝΤ κυρία Κριστίν Λαγκάρντ θα συζητήσει με τους Έλληνες και τους Ευρωπαίους εκπροσώπους τι από όλα αυτά μπορεί στο τέλος να γλιτώσει η Ελλάδα, υπό τον όρο όμως ότι και οι Ευρωπαίοι θα αναλάβουν να εγγυηθούν πως θα ελαφρύνουν όσο χρειάζεται το ελληνικό χρέος. Έτσι ανοίγει και η συζήτηση για το χρέος, μαζί με το παζάρι για τη συμμετοχή και το ρόλο του ΔΝΤ στο ελληνικό Μνημόνιο (αν δηλαδή θα δώσει και χρήματα ή θα παραμείνει σαν τεχνικός σύμβουλος).
 
Αν η κυβέρνηση επιστρέψει την Δευτέρα με μια συμφωνία για λιγότερο σκληρά μέτρα και εγγυήσεις ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, οι συζητήσεις θα επαναληφθούν στην Αθήνα.

–  Το ιδανικό σενάριο προβλέπει στις τέσσερις ημέρες στην Ουάσινγκτον να συμφωνήσουν, έως την άλλην Πέμπτη, πριν το Eurogroup της 22ας Απριλίου. Με αυτήν στα χέρια το Eurogroup θα εγκρίνει την χορήγηση των δόσεων.

– Το εναλλακτικό σενάριο είναι, αν στην Ουάσιγκτον μπει και η παράμετρος «ελάφρυνση χρέους» , ως τις 21 Απριλίου να μην υπάρχουν προϋποθέσεις συμφωνίας, αλλά στις 22 Απριλίου το Eurogroup να δεσμευτεί να ξεκινήσουν οι κυβερνήσεις διαδικασίες για το χρέος. Τότε θα απαιτηθεί και έκτακτο Eurogroup μετά το Ελληνικό Πάσχα για την Ελλάδα, στις 29 Απριλίου πιθανότατα, ώστε να διαπιστωθεί αν όλα βαίνουν καλώς, ψηγίζοντας προαπαιτούμενα μέτρα στην Ελλάδα και προωθώντας την συζήτηση για το χρέος, όπως αξιώνει το ΔΝΤ.

–  Το κακό σενάριο είναι να μην υπάρξει η συμφωνία που δεν ήρθε χθες, ούτε στην Ουάσιγκτον, ούτε στις 22 Απριλίου. Αυτό μπορεί να σημαίνει οικονομική ασφυξία για τη χώρα μας.

Ο κίνδυνος αυτός βάρυνε ιδιαίτερα στις συζητήσεις με τους δανειστές, που χθες κινήθηκαν σε υψηλούς τόνους, στο κλίμα των δηλώσεων Τσίπρα που απάντησε εμμέσως στις δηλώσεις περι μη έναρξης συζητήσεων για το χρέος, λέγοντας πως «όσοι δεν θέλουν συζήτηση για το χρέος εμποδίζουν την αξιολόγηση».

Η ομάδα της κυρίας Βελκουλέσκου πάντως αναχωρεί σήμερα το πρωί από την Αθήνα, οι ευρωπαίοι το απόγευμα, την Τετάρτη ο κύριος Σταθάκης, ενώ ο κ.Τσακαλώτος και η ελληνική αποστολή πετάνε την Πέμπτη για Ουάσιγκτον.

“Ολα ή τίποτα: Παύση διαπραγματεύσεων για ενδιάμεση συμφωνία – Στόχος η πλήρης συμφωνία στις 22 Απριλίου!” λέει το ρεπορτάζ του ΒΗΜΑτος.

Τσακαλώτος: «Μεγάλη πρόοδος στα μεγάλα θέματα, δεν έφτανε ο χρόνος για τα μικρά» – Μαζί κυβέρνηση – τρόικα στην Ουάσιγκτον, επιστρέφουν την άλλη Δευτέρα στην Αθήνα με στόχο «κανονική» τεχνική συμφωνία (staff level agreement) στο παρά ένα του Eurogroup – Εγκαταλείπεται η ενδιάμεση λύση