Πανηγυράκι χωρίς ουσία ή απαρχή μιας νέας εποχής;
Οι Νότιοι και οι Βόρειοι
Πέντε ημέρες μετά την Ευρωμεσογειακή Σύνοδο στην Αθήνα ο γερμανικός Τύπος στέλνει μηνύματα στην Άνγκελα Μέρκελ τονίζοντας ότι οι χώρες του Νότου εμφανίζονται ως συγκροτημένη ομάδα και τα πράγματα εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ξαφνικά διαφορετικά.
«Εάν ο Νότος μείνει ενωμένος τα πράγματα θα γίνουν ενδιαφέροντα» σημειώνει το Spiegel.
Το γερμανικό περιοδικό, στην ηλεκτρονική έκδοσή του, πραγματοποιεί τη δική του αποτίμηση για τη Σύνοδο της Αθήνας τονίζοντας ότι οι χώρες της Μεσογείου εμφανίζονται ως συγκροτημένη ομάδα και θα προσέλθουν στη Σύνοδο της Μπρατισλάβας για να διεκδικήσουν συγκεκριμένα πράγματα.
Μπορεί οι Γερμανοί πολιτικοί να επικρίνουν τη Σύνοδο και ο Βορράς, εν γένει να χαμογελά χαιρέκακα, ωστόσο, όπως επισημαίνει το Spiegel, μετά την έξοδο της Βρετανίας ο ευρωπαϊκός Νότος θα διαθέτει μειοψηφία αρνησικυρίας και θα μπορεί πραγματικά να μπλοκάρει σημαντικές αποφάσεις της ΕΕ.
Οι ηγέτες των μεσογειακών χωρών έχουν κάνει συχνά προτάσεις οι οποίες κοστίζουν πολλά χρήματα. Δεν κατάφεραν όμως να τις επιβάλουν. Ηταν μεταξύ τους διχασμένοι και επίσης δεν τους έπαιρναν σοβαρά στις Βρυξέλλες. Γι αυτό του χλεύαζαν ως Club Med. Tώρα τα πράγματα είναι ξαφνικά διαφορετικά.
Hδη αυτή τη βδομάδα θα εμφανιστούν στην ευρωπαϊκή σκηνή με νέα αυτοπεποίθηση. Πόσο (η κοινή τους εμφάνιση) θα είναι θέαμα και πόσο πολιτική την οποία πρέπει να την πάρει κανείς στα σοβαρά μένει να αποδειχθεί.
Στη σύνοδο κορυφής της Μπρατισλάβας, την Παρασκευή, θα διεκδικήσουν συγκεκριμένα πράγματα, γι αυτό και στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο επικρατεί άγχος και ανησυχία. Αποφάσεις δεν θα ληφθούν στη Μπρατισλάβα, πρόκειται για ανεπίσημη συνάντηση για το τι μέλλει γενέσθαι με το Brexit. Kαι όμως εκεί θα χαραχτεί η πορεία για το μέλλον της Ευρώπης, θα διερευνηθούν οι πλειοψηφίες γι αυτό ή εκείνο το θέμα και θα εξεταστούν οι δυνατότητες σχηματισμού ομάδων μεταξύ των χωρών, σημειώνει το Spiegel online.
Οι «φυλές» της ΕΕ
Το περιοδικό σημειώνει ότι μέχρι τώρα οι Γερμανοί και οι βόρειοι σύμμαχοί τους έδιναν τον τόνο εντός ΕΕ, αλλά με το Brexit έχασαν έναν ισχυρό σύμμαχο.
Την ίδια στιγμή οι ανατολικές χώρες (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία) μαζί με την Αυστρία και τη Σλοβενία θέλουν «λιγότερη Ευρώπη» και κρατούν σκληρή γραμμή στο προσφυγικό.
Στον αντίποδα οι κυβερνήσεις της Μεσόγειο λένε ότι η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο όραμα και μια νέα πολιτική. Δεν θεωρούν σωστό το «φρούριο Ευρώπη».
«Τέλος με την βλακώδη πολιτική λιτότητας, είναι το σύνθημά τους. Ετσι δεν βγαίνεις ποτέ από την κρίση, κατρακυλάς ολοένα και πιο βαθιά. Απαιτούνται επενδύσεις και ανάπτυξη» σημειώνει το Spiegel και προσθέτει με νόημα «Εάν ο νότος της Ευρώπης παραμείνει μόνιμα ενωμένος, τότε τα πράγματα θα γίνουν ενδιαφέροντα στην Ε.Ε.».
Ο «αρχαιότερος ηγέτης» και οι νέες συνθήκες
Το περιοδικό κάνει ειδική αναφορά στον Φρανσουά Ολάντ για τον οποίο τονίζει ότι ενώ παλαιότερα προτιμούσε να κρατά αποστάσεις τώρα βλέπει τον εαυτό του ως τον «αρχαιότερο ηγέτη» της νέας πολιτικής ομάδας.
Ο Γάλλος πρόεδρος θα πάει να πει «χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης». Ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει μάλιστα μιά συγκεκριμένη πρόταση για τη δημιουργία ενός ταμείου 50 δισ. ευρώ: κάθε μέλος της Ε.Ε να καταβάλει το 0,5% του ΑΕΠ του και χώρες με υψηλή ανεργία ή πολύ χαμηλή ανάπτυξη να δανείζονται από αυτό χρήματα για να αναθερμάνουν την οικονομία τους. Μέχρι τώρα μια τέτοια πρόταση δεν θα είχε ταράξει τον ύπνο κανενός στο Βερολίνο ή τις Βρυξέλλες. «Δεν το κάνουμε, μπάστα», θα έλεγαν και θα συνέχιζαν με το επόμενο θέμα. Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε.Ε. τα μεσογειακά κράτη μέλη ένωσαν τις δυνάμεις τους σε μιαν αυτόνομη ομάδα. Ο Ρέντσι και ο Τσίπρας αγκαλιάστηκαν, ο Ολαντ έλαμπε. Αν και η Πορτογαλία δεν είναι κυριολεκτικά μεσογειακή χώρα νοιώθει άνετα σε αυτόν τον κύκλο πολιτικών.
Φυσικά και έχει να κάνει αυτή συμπεριφορά των Τσίπρα, Ολάντ, Ρέντισ και ΣΙΑ με επικείμενες εκλογές και δημοψηφίσματα, οπότε ο καθένας θέλει να κερδίσει πόντους με το νέο προφίλ και το διεθνές βάρος το οποίο αποκτά . Σε τελευταία ανάλυση όλοι αντιμετωπίζουν μια δύσκολη κατάσταση στην πατρίδα τους. Αλλά η απόφαση της Μέρκελ να μην διαπραγματευτεί προ των εθνικών εκλογών του 2017 θέματα όπως η περαιτέρω ελάφρυνση το ελληνικού χρέους είναι αναλόγως πολιτικός εγωισμός.
Οι πρώτες ισχυρές αντιδράσεις
Ο ευρωπαϊκός νότος έχει πράγματι προβλήματα τα οποία δεν μπορούν να λύσουν μόνες τους οι χώρες αυτές. Η επίδειξη δυνάμεως της νότιας Ευρώπης ανησυχεί τη βόρεια. Εξ ού και οι δηλητηριώδεις αντιδράσεις του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των χριστιανοδημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου Μάνφρεντ Βέμπερ κατά Τσίπρα και Ολάντ.
Ομοίως απαξιωτικά αντέδρασε και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε λέγοντας ότι όταν συνέρχονται οι σοσιαλιστές δεν βγαίνουν συνήθως πολλές έξυπνες ιδέες. Ο Σόιμπλε έχει σφάλει συχνά. Πιθανόν να σφάλλει και τώρα.
«Εκπροσωπούμε πάνω από το μισό της Ε.Ε», είπε ο Ρέντσι στην Αθήνα, «αυτό έχει ένα βάρος». Πράγματι, μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., ο νότος διαθέτει την μειοψηφία αρνησικυρίας και μπορεί να μπλοκάρει τα πάντα.
