Η μεγαλύτερη αναδιάταξη του επιχειρηματικού χάρτη
Αυτά που έρχονται στο επόμενο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα αν ολοκληρωθεί η συμφωνία και ανοίξει το “παράθυρο” των περίπου 18 μηνών (άλλοι λένε λιγότερο, άλλοι περισσότερο) μέχρι τις επόμενες εκλογές, θα οδηγήσουν σε μία τεράστια αναδιανομή ρόλων, ισχύος και περιουσιών. Οι αλλαγές θα είναι σημαντικές σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο τη δημιουργία νέων “παικτών” οι οποίοι θα μπορούν να της παράσχουν και την απαιτούμενη στήριξη. Το “μοντέλο” που επιχείρησε να δημιουργήσει τη δεκαετία του ’80 ο Ανδρέας Παπανδρέου ευνοώντας νέες γενιές επιχειρηματιών, “στριφογυρίζει” και σε ορισμένα κυβερνητικά μυαλά. Οι εποχές μπορεί να έχουν αλλάξει, το κέντρο βάρους της επιχειρηματικότητας να έχει μετατοπιστεί σε άλλους τομείς, όμως η φιλοσοφία παραμένει η ίδια. Αρκετά από τα “τζάκια”, παλαιά και νέα, που κυριάρχησαν τις προηγούμενες δεκαετίες και ιδιαίτερα στις κρίσιμες δεκαετίες του ’90 και του 2000 θα αντιμετωπίσουν πλέον απειλή για την επιχειρηματική τους επιβίωση.
Σε αυτό κρίσιμο ρόλο θα παίξει ο τραπεζικός τομέας μέσα από την ενεργή διαχείριση των κόκκινων δανείων. Βεβαίως, όσο και αν στην κυβέρνηση επιθυμούσαν να έχουν έλεγχο στις κινήσεις των τραπεζών, ώστε να μπορούν να έχουν δικαίωμα “ζωής ή θανάτου” στις επιχειρήσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται στο πολιτικό power game, αλλά και σε “δουλειές” που μπορεί να ανοίξουν, άργησαν να κατανοήσουν ότι αυτός έχει ήδη μεταφερθεί εκτός… Ο καθοριστικός παράγων επιρροής για τις συστημικές τράπεζες δεν βρίσκεται πλέον στο Μαξίμου, αλλά στα γραφεία του… ESM. Έτσι η κυβέρνηση μπορεί να θέλει να “χειραγωγήσει” τις επιχειρηματικές εξελίξεις, αλλά δεν θα μπορεί να το πράξει στο βαθμό που επιθυμεί. Ακόμη και αν επιχειρεί να έχει θέσει ένα κομμάτι του τραπεζικού συστήματος υπό καθεστώς ιδιότυπης ομηρίας μέσα από την σκανδαλολογία…
Ανεξάρτητα ωστόσο από την επιτυχία ή μη των κυβερνητικών χειρισμών και την αξιοπιστία τους, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα περάσουν πολλοί υπερχρεωμένοι όμιλοι στα χέρια είτε των funds, είτε ακόμη και ανταγωνιστών τους. Βεβαίως, η ευθύνη αρκετών μέχρι σήμερα βασικών μετόχων για τον υπέρογκο δανεισμό και την αθέτηση των υποχρεώσεων προς τους πιστωτές είναι σημαντική. Και τώρα θα κληθούν να πληρώσουν τον λογαριασμό. Γιατί δεν ήταν μόνο η κρίση που οδήγησε πολλούς μεγάλους ομίλους στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Υπήρξε και η επί σειρά ετών μη συνετή διαχείριση υπό την κάλυψη της “ελαστικότητας” του συστήματος…
Η αναδιάταξη του επιχειρηματικού χάρτη, ήδη άλλωστε συντελείται σε αρκετούς κλάδους. Τα media για παράδειγμα αποτελούν μία ιδιαίτερα χαρακτηριστική περίπτωση με την αποκαθήλωση σημαντικών και μεγάλων ομίλων, εκ των οποίων άλλοι οδηγούνται έναντι πινακίου φακής σε σχέση με την αξία που τους προσέδιδε η πάλαι ποτέ ισχύ τους σε νέα χέρια και άλλοι οδηγούνται στην πλήρη απαξίωση και πιθανώς το κλείσιμο. Και φυσικά δεν είναι μόνο τα media. Αλλαγή “φρουράς” αναμένεται να συντελεστεί σε πλήθος εταιριών, από την ακτοπλοΐα, τα νοσοκομεία και τα ξενοδοχεία, μέχρι τη βιομηχανία, μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις και αλυσίδες, τις ιχθυοκαλλιέργειες κλπ. Και σε αυτό δεν περιλαμβάνονται ούτε οι ιδιωτικοποιήσεις, ούτε η δραματική αναδιάρθρωση στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα…
Οι εκτιμήσεις τραπεζικών κύκλων είναι ότι η αναδιάταξη που θα ολοκληρωθεί μέσα στην προσεχή διετία, θα είναι πολύ μεγαλύτερη ακόμη και από εκείνη που προκάλεσε η άνθηση και κυρίως η κατάρρευση στη συνέχεια του Χρηματιστηρίου το 1999 – 2000. Και μπορεί η κλίμακα στην οποία μπορεί να επιδράσει η κυβέρνηση στις εξελίξεις να μην είναι όσο μεγάλη η ίδια θα επιθυμούσε, αυτό όμως είναι κάτι που μένει να αποδειχθεί και που δεν αλλάζει την ουσία. Ότι η επιχειρηματική αγορά αλλάζει. Και όχι απαραίτητα προς το καλύτερο…
