Τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας στο Ιράκ εξετάζει η αμερικανική εταιρία γεωπολιτικών αναλύσεων

 Μετά από αρκετές φορές  κατά τις πρόσφατες περιόδους σύγκρουσης στο Ιράκ, το απομακρυσμένο βουνό Sinjar βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο. Στις 26 Μαρτίου, η Βαγδάτη έστειλε στρατεύματα στην περιοχή, στο βορειοδυτικό Ιράκ, ύστερα από την απειλή του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επιτεθεί στην περιοχή για να διώξει τους μαχητές του ΡΚΚ. Αν και η Τουρκία παύει προς το παρόν να βρίσκεται σε στρατιωτική ετοιμότητα, δεν είναι σαφές εάν η Άγκυρα θα είναι ικανοποιημένη με το να αφήσει τις ιρακινές δυνάμεις να κρατήσουν το Σιντζάρ, και η κατάσταση θα μπορούσε να πάει προς διάφορες κατευθύνσεις.

Ένα απίθανο βραβείο για τη μάχη

Χωρίς φυσικούς πόρους και περιβαλλόμενο από ακατοίκητες εκτάσεις ερήμου, το Sinjarδεν αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο. Είναι, ωστόσο, στρατηγικής σημασίας, τόσο για το Ιράκ όσο και για την Τουρκία. Η περιοχή, που εκτείνεται στη νοητή γραμμή μεταξύ της δικαιοδοσίας της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν και της ιρακινής κυβέρνησης στη Βαγδάτη, φιλοξενεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού των Yazidiτου Ιράκ. Οι Yazidis, μέλη θρησκευτικής μειονότητας, εξακολουθούν να βρίσκονται σε διαδικασία ανάκαμψης από τις διώξεις που υπέστησαν από το Ισλαμικό Κράτος μεταξύ του 2014 και 2017, την ώρα που ό,τι έχει απομείνει από την τζιχαντιστική οργάνωση εξακολουθεί να βρίσκεται στην έρημο νότια του Sinjar. Στην πραγματικότητα, ο φόβος του Ισλαμικού κράτους είναι αυτός που θέτει το σκηνικό για την σημερινή κατάσταση στην περιοχή μεταξύ της Βαγδάτης και της Άγκυρας.

Όταν το ισλαμικό κράτος «σάρωνε» στο βόρειο Ιράκ το 2014, οι ιρακινές και κουρδικές δυνάμεις υποχώρησαν, αφήνοντας κατά κύριο λόγο την τοπική κοινότητα των Yazidiνα τα βγάλει πέρα μόνη της. Στη θέση τους ήρθαν δυνάμεις με δεσμούς με το PKKκαι άρχισαν να εκπαιδεύουν τους Yazidisγια την αντιμετώπιση των επιθέσεων των τζιχαντιστών. Οι δυνάμεις των Yazidiπου προέκυψαν – γνωστές ως μονάδες Αντίστασης του Sinjar, ή στην κουρδική συντομογραφία YBS- δεν ξέχασαν την προδοσία από την ιρακινή και την κουρδική (του Ιράκ) κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, παρά το γεγονός ότι αισθάνονται ευγνωμοσύνη για τις προσπάθειες που έκανε το ΡΚΚ για λογαριασμό τους, οι Yazidisήταν παράλληλα επιφυλακτικοί για την παρουσία του στο Sinjar. Το PKK, εξάλλου, είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη τρομοκρατική οργάνωση που εδώ και δεκαετίες κάνει ανταρτοπόλεμο κατά της τουρκικής κυβέρνησης. Η Άγκυρα διεξάγει επιχειρήσεις εναντίον του, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών επιδρομών στα  βουνά Qandilτου Ιράκ. Επιπλέον, η Τουρκία βλέπει το Sinjar, ως μέρος της νόμιμης επικράτειάς της υπό τη νεο-οθωμανική στρατηγική που επιδιώκει στη Συρία και το Ιράκ.

Η θέση αυτή είναι ανησυχητική όχι μόνο για τους Yazidisαλλά και για την ιρακινή κυβέρνηση. Πέρα από τη συνεργασία για τη διασφάλιση των κοινών συνόρων τους, η Βαγδάτη δεν είναι πρόθυμη να επιτρέψει στην Τουρκία να αποκτήσει μεγάλη στρατιωτική πρόσβαση στο Ιράκ, μην τυχόν και θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία της. Η διατήρηση της πλήρους εξουσίας της χώρας είναι ιδιαίτερα σημαντική, όσο πλησιάζουν οι εκλογές του Μαΐου, και πολλοί ιρακινοί ψηφοφόροι αντιτίθενται στην εξάπλωση της τουρκικής επιρροής στο βόρειο Ιράκ. Μια κοινή ιρακινοτουρκική επιχείρηση κατά του ΡΚΚ μπορεί να είναι πιθανή μετά τις εκλογές – παρά την επιμονή της Βαγδάτης για το αντίθετο – θα πρέπει ωστόσο να περιοριστεί σε όσο το δυνατό μικρότερο μέρος της επίμαχης συνοριακής περιοχής.  Για να έχει επιτυχία μετά από εβδομάδες απειλών για το Sinjar, η Άγκυρα θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσει τις ιρακινές δυνάμεις. Ο Ερντογάν παραδέχτηκε, τουλάχιστον δημόσια, ότι η Ιρακινή ανάπτυξη μπορεί να έχει “λύσει μερικώς” το πρόβλημα στο Sinjarμε το ΡΚΚ, την ώρα που ο Τούρκος πρωθυπουργός διαβεβαίωσε τη Βαγδάτη ότι καμία επιχείρηση εναντίον της οργάνωσης δεν θα γίνει χωρίς την υπογραφή της.

Οι κινήσεις της Βαγδάτης στο Sinjarαποτελούν εμπόδιο για την Τουρκία, αλλά δεν θα μετριάσουν την αποφασιστικότητά της για πόλεμο εναντίον του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ. Και καθώς η Άγκυρα συνεχίζει να συζητά το θέμα του Sinjarμε την ιρακινή κυβέρνηση, την περιμένουν πολλοί άλλοι κίνδυνοι. Οι Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης – μια οργάνωση αποτελούμενη από κυρίως σιίτες ιρακινούς μαχητές με υποστήριξη από το Ιράν – θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να αντιμετωπίσουν τις τουρκικές δυνάμεις γύρω από το Sinjar, όπου οι μαχητές της έχουν πολλαπλασιαστεί μετά την ήττα του Ισλαμικού Κράτους.

Επιπλέον, όσο περισσότερο αισθάνεται η Τουρκία ότι το Ιράκ εμποδίζει το δρόμο της στο Sinjar, τόσο πιο δύσκολες θα είναι οι διπλωματικές σχέσεις της με τη Βαγδάτη. Η «παράλυτη» περιφερειακή κυβέρνηση του Κουρδιστάν στο Arbil, στο μεταξύ, θα συνεχίσει να μάχεται για να αποτρέψει την πρόοδο της τουρκικής ανάπτυξης στο μακρινό βόρειο Ιράκ. Στην προσπάθεια αποτροπής περισσότερης άτακτης στρατιωτικής δραστηριότητας σε άλλα σημεία, το Arbil, όπως και η Βαγδάτη, μπορεί να συνεργαστεί με την Άγκυρα σε ορισμένες επιχειρήσεις κατά του ΡΚΚ.

Το όρος Sinjar αποτελεί μόνο μια περιοχή από τις πολλές στο Ιράκ, όπου η εθνοτική, πολιτιστική και θρησκευτική διαφορετικότητα έχει αφήσει την πόρτα ανοιχτή στην παρέμβαση ξένων δυνάμεων, όπως η Τουρκία. Αλλά για όλη τη στρατιωτική της ισχύ, η Τουρκία αντιμετωπίζει πολιτικά και διπλωματικά εμπόδια στο βόρειο Ιράκ, τα οποία δεν έχει αντιμετωπίσει στη βόρεια Συρία. Και καθώς η Άγκυρα μαθαίνει, ανεξάρτητα από το πόσο ισχυρές είναι οι ένοπλες δυνάμεις της, η διαπραγμάτευση αυτών των εμποδίων θα είναι μεγάλο επίτευγμα.