Της Λινας Γιανναρου

Εκείνη την ημέρα, ο Ν.Χ. καθυστέρησε λίγο την ουρά στο ταμείο της καφετέριας δίπλα στη δουλειά. Αμέσως όμως συνήλθε, κάνοντας νόημα για το γνωστό «διπλό εσπρέσο ντεκαφεϊνέ» που πίνει όταν το ρολόι έχει πια δείξει μετά τις 2 το μεσημέρι. Μπορεί η μέρα να σήκωνε κάτι πιο βαρύ, αλλά η ταχυκαρδία ήταν το μόνο που του έλειπε… Το σενάριο επιστροφής στη δραχμή που του είχε παραγγελθεί έπρεπε να είναι έτοιμο το ταχύτερο δυνατόν.

Ο Ν.Χ. εργάζεται στο τμήμα μάρκετινγκ μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στη χώρα μας. Οπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, ζητήθηκε η σύνταξη έκθεσης για το επόμενο έτος με προβλέψεις κοστολόγησης, πωλήσεων και όλων των άλλων στοιχείων που απαιτούνται για τη χάραξη της επιχειρηματικής στρατηγικής. Ομως, αυτή τη φορά, οι εργαζόμενοι έπρεπε να συντάξουν και δύο επιμέρους εκθέσεις, με βάση δύο σενάρια: την επιστροφή στη δραχμή και τη μετακόμιση της έδρας της εταιρείας στα Βαλκάνια. «Το ίδιο έχουν ζητήσει οι επικεφαλής των περισσότερων πολυεθνικών στην Ελλάδα», λέει ο ίδιος. «Είναι προφανές ότι οι εταιρείες θεωρούν αυτά τα σενάρια πολύ πιθανά και προετοιμάζονται».
Το εγχείρημα, φυσικά, δεν είναι εύκολο. Ουδείς γνωρίζει σε ποια ισοτιμία θα «κάτσει» η δραχμή, εάν κι εφ’ όσον γίνει το νέο μας νόμισμα, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται κατά προσέγγιση στοιχεία με βάση την προ 2000 εποχή. «Σε κάθε περίπτωση, κάναμε μια πρόβλεψη σχετικά με το κόστος των μεταφορικών, του εκτελωνισμού, των πωλήσεων (σ.σ. η εταιρεία εμπορεύεται είδη διατροφής), την τιμή του προϊόντος όπως θα φτάνει στον καταναλωτή, αλλά και γενικά την επίδραση που θα έχει αυτό το ενδεχόμενο στην κατανάλωση, στη ζήτηση και στον ανταγωνισμό», εξηγεί.

Τα συμπεράσματα ήταν ιδιαιτέρως δυσμενή για την εταιρεία. «Είναι δεδομένο ότι σε περίπτωση επιστροφής στη δραχμή, κάποια καθημερινά τρόφιμα θα γίνουν είδος πολυτελείας. Τα εισαγόμενα προϊόντα θα γίνουν πανάκριβα, θα συνεχίσουν να εισάγονται αλλά σε μικρότερες ποσότητες, αφού η κατανάλωση θα μειωθεί σημαντικά».

Για εισαγωγικές εταιρείες όπως αυτή, χωρίς εργοστάσια στην Ελλάδα, εκτεταμένο δίκτυο πωλήσεων και μεγάλο αριθμό υπαλλήλων, η μεταφορά της έδρας σε χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία θεωρείται άκρως πιθανό σενάριο. «Σύμφωνα με την έκθεση, σε αυτό το ενδεχόμενο στην Ελλάδα θα παραμείνει μόνο ένας φορολογικός αντιπρόσωπος και επί της ουσίας η χώρα μας θα εξυπηρετείται από τη νέα θυγατρική της πολυεθνικής στη Ρουμανία, για παράδειγμα». Ενώ δηλαδή μέχρι σήμερα η Ελλάδα ήταν για μια σειρά πολυεθνικών το κέντρο διανομής για χώρες των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής κ.λπ., δεν είναι απίθανο να εγκαταλείψει αυτό το βάθρο για πιο ταπεινές θέσεις. Ενδεικτικό της τάσης φυγής των πολυεθνικών, που ενισχύεται και από τις χαμηλότερες φορολογίες στις γειτονικές χώρες, το γεγονός ότι εδώ και λίγο καιρό ο κορυφαίος όμιλος αναψυκτικών Coca-Cola 3E μετέφερε το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού και Οικονομικών Υπηρεσιών στη Σόφια.

Η αγωνία είναι μεγάλη και συντηρείται από τα αλλεπάλληλα ρεπορτάζ ξένων ΜΜΕ για κατάρρευση της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της Wall Street Journal, για παράδειγμα, η ICAP PLC, εταιρεία που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο σύστημα συναλλαγών συναλλάγματος μεταξύ τραπεζών, προετοιμάζεται για την επιστροφή στη δραχμή, δοκιμάζοντας συστήματα που θα επιτρέψουν τη διαπραγμάτευση της δραχμής έναντι του ευρώ και του δολαρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, πολλές πολυεθνικές εταιρείες που έχουν επενδύσει κεφάλαια ή δραστηριοποιούνται στη χώρα μας έχουν υποβάλει επιτακτικά ερωτήματα στις πρεσβείες και στα εμπορικά επιμελητήρια των χωρών τους για το τι μέλλει γενέσθαι στην ελληνική οικονομία. Οπως πάντα, οι απαντήσεις είναι καθησυχαστικές, αλλά οι περισσότεροι επιλέγουν να προσέχουν για να έχουν.

Η ανησυχία δεν είναι προνόμιο των ξένων εταιρειών. Ακόμα και ο ΟΤΕ μπορεί επισήμως να διαψεύδει τα δημοσιεύματα που τον θέλουν να προετοιμάζεται για έξοδο από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή, γεγονός είναι όμως ότι έχει μεταφέρει ταμειακά διαθέσιμα εκτός συνόρων, ενώ σκοπεύει να πουλήσει και περιφερειακά του τμήματα (εκτός του βασικού πυρήνα) προκειμένου να προστατεύσει τη ρευστότητά του και να μειώσει τον δανεισμό.

«Τα νεύρα μας είναι τεντωμένα, για να το θέσω όσο πιο ήπια μπορώ», λέει ο Ν.Χ. «Οπως όλοι, έτσι κι εμείς ανησυχούμε για την επόμενη μέρα, μόνο που εμείς πρέπει να γράφουμε και τις εκθέσεις που αποκαλύπτουν κάτι από αυτό που έρχεται».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ