Του Μάριου Ευρυβιάδη
Η εβδομάδα που άρχισε με την κατάρριψη ενός τουρκικού κατασκοπευτικού αεροπλάνου από τη συριακή αεράμυνα, συνεχίσθηκε μ’ ένα κρεσσέντο γελοίων, ουσιαστικά θεατρινισμών με πρωταγωνιστές Τούρκους αξιωματούχους και τους συμμαχικούς τους εταίρους σε Νατοϊκές πρωτεύουσες και σε επίσημες συνάξεις στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Παρακολουθώντας το τουρκο-νατοϊκό σήριαλ διερωτάται κάποιος εάν είναι θεατής μιας συλλογικής παράκρουσης, ενός σκηνοθετημένου γεγονότος με προφανή συνέχεια, ή εάν είναι θεατής των παθών και παρανοϊκών συμπλεγμάτων ανθρώπων και κρατών. Πάντως το θέατρο παίζεται με ανθρώπους και κράτη να διαγκωνίζονται σε μια διαδικτυακή σκηνή με σκηνοθέτη κάποιο δραπέτη φρενοκομείου και θεατές όλους εμάς τους υπολοίπους.
Προσωπικά αποκλείω την εκδοχή το γεγονός της κατάρριψης του τουρκικού μαχητικού να ήταν στημένο, ώστε να δοθεί αφορμή για μια ακόμη Νατοϊκή επιδρομή ενάντια στη Συρία αυτή τη φορά και με σημαία πάντοτε, τον εκδημοκρατισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μπορεί σε βάθος χρόνου να χρησιμεύσει ως τέτοιο το επεισόδιο αυτό. Αλλά την περίοδο αυτή το ΝΑΤΟ, η Ουάσιγκτον δηλαδή, έχει πολλά ανοικτά μέτωπα. Μια ακόμα πολεμική επιχείρηση στη μήτρα του αραβικού εθνικισμού, τη Συρία, δεν είναι στις προτεραιότητές της.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το καθεστώς Άσσαντ πρέπει να απηύδησε από τις καθημερινές και προκλητικές τούρκικες παραβιάσεις και αντέδρασε διότι έπρεπε κάποτε να αντιδράσει. Άσχετο δεν είναι και το γεγονός ότι οι τουρκικές δραστηριότητες και το τουρκικό μαχητικό πετούσε και κατασκόπευε περιοχή της Μεσογείου που ελλιμενίζεται ο ρωσικό στόλος. Προφανώς οι καθημερινές τούρκικες προβοκάτσιες να εξάντλησαν και την υπομονή των Ρώσων, με τους τελευταίους να απαίτησαν από το καθεστώς Άσσαντ να θέσει τέρμα στις τουρκικές αυθαιρεσίες. Θα περάσει αρκετός καιρός μέχρι οι Τούρκοι να ξανακατασκοπεύσουν τη συγκεκριμένη περιοχή.
Πάντως η γελοιότητα κυριάρχησε την εβδομάδα που πέρασε με μόνο σοβαρό το καθεστώς Άσσαντ. Αφού η Δαμασκός έκανε αυτό που έπρεπε, αφού δηλαδή έστειλε τα κατάλληλα μηνύματα στην Τουρκία και στο ΝΑΤΟ, ότι σε περίπτωση Νατοϊκών επιδρομών στη Συρία δεν θα μετατραπεί σε Λιβύη, συνεργάσθηκε με την Άγκυρα για την εντόπιση των συντριμμάτων. Ταυτόχρονα δεν σταμάτησε να επαναλαμβάνει δημόσια ότι δεν είχε πρόθεση να καταρρίψει το τουρκικό πολεμικό και ότι η αντίδραση δεν ήταν παρά φυσιολογική, αναμενόμενη και αμυντική.
Τους Τούρκους τους πήρε σχεδόν 48 ώρες μέχρι να κατασκευάσουν την κατάλληλη ιστορία (cover story) ώστε, ως συνήθως, να βγούν αδικημένοι και παραπονούμενοι. Κατά τον Μέγα Μάγιστρο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» ( μια πολιτική που εγκαινιάσθηκε με τουρκο-συριακές αγκαλιές και φιλιά) η πτήση του τουρκικού μαχητικού δεν ήταν παρά αθώα, και αφορούσε στην τουρκική αεράμυνα. Ναι, λιγάκι, τόσο δά, παραβίασε τον εναέριο χώρο της Συρίας και για ελάχιστα δευτερόλεπτα. Αλλά το πολεμοχαρές καθεστώς Άσσαντ κατέρριψε το αεροπλάνο χωρίς καν μια στοιχειώδη προειδοποίηση.
Αλληλέγγυοι προς την Τουρκία έτρεξαν οι γνωστοί Νατοϊκοί σύμμαχοι με πρώτο και καλύτερο τον Εγγλέζο Χέικ. «Προκλητικά απαράδεκτη» χαρακτήρισε την κατάρριψη ο Εγγλέζος ΥΠΕΞ. Poor Turks, πάλι αδικηθήκανε. Αγανάκτησε και η κ. Κλίντον από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, και μαζί της οι Ολλανδοί, οι Δανοί κλπ.
Με όλους αυτούς, ο Νταβούτογλου έτρεξε να διαβουλευθεί. Και όλοι του βρήκαν δίκαιο. Ωστόσο, η συνομιλία του Νταβούτογλου με τον Ρώσο ομόλογό του Λαβρώφ, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Με τον Λαβρώφ ο Νταβούτογλου δεν μπορούσε να προσποιηθεί τον θεατρίνο. Ο Λαβρώφ εξέφρασε τη λύπη του αλλά υπογράμμισε ότι το επεισόδιο δεν μπορεί να αξιολογηθεί μεμονωμένα και ότι πρέπει να εκτιμηθεί σε συσχετισμό με όλα όσα συμβαίνουν γύρω και μέσα στη Συρία. Αργότερα, η Μόσχα αρνήθηκε να χαρακτηρίσει το επεισόδιο ως «εχθρική ενέργεια».
Τώρα όλοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει και συγκεκριμένα τι πράττει η Τουρκία. Εδώ και μήνες η Τουρκία λειτουργεί ως το κεντρικό εφαλτήριο για την ανατροπή του Άσσαντ. Από την Τουρκία εξοπλίζονται, οργανώνονται και μέσω Τουρκίας χρηματοδοτούνται οι Σύριοι αντικαθεστωτικοί. Ο στρατιωτικός τους συντονισμός γίνεται κυριολεκτικά μέσα από την αμερικανο-νατοϊκή βάση του Ιντσιρλίκ στα σύνορα με τη Συρία. Μαζί με τους Τούρκους, Αμερικανούς, Εγγλέζους, Γάλλους, Ισραηλινούς κ.α., στήριξη παρέχεται και από τα κλεπτοκρατικά και σκοταδιστικά καθεστώτα της Σαουδικής Αραβίας, του Μπαχρέιν, του Κατάρ κλπ. Τα καθεστώτα αυτά του σκότους έχουν αναλάβει τη χρηματοδότηση των αντικαθεστωτικών, με τα λεφτά να διανέμονται μέσω Τουρκίας όπου εδρεύει το πολιτικό τους αρχηγείο. Αλ Κάιντα, Αδελφοί Μουσουλμάνοι και «πολεμιστές του Ισλάμ» από παντού τρέχουν στη Συρία. Σύνθημα των τελευταίων είναι οι «Αλεβίδες του Άσσαντ στον τάφο και οι χριστιανοί (της Συρίας, όσοι δεν σφαγιασθούν) στον Λίβανο».
Όλοι οι προαναφερθέντες παίζουν και αυτοί στο θέατρο. Συναποτελούν την περίοδο αυτή τη Διεθνή Κοινότητα, την International Community ή αλλιώς INTCOM. Το έργο της INTCOM βρίσκεται σε εξέλιξη στη Συρία, όπως και πρίν στην Λιβύη. Εκεί το δράμα κορυφώθηκε με το λιντσάρισμα του Καντάφι, του οποίου γίναμε μάρτυρες όλοι μέσω του διαδικτύου. Και το οποίο λιντσάρισμα η INTCOM χειροκρότησε – ο εκδημοκρατισμός βλέπετε έχει το τίμημά του. Όταν και εάν αρχίσει και η πραγματική σφαγή στη Συρία Αλεβίδων και χριστιανών, η INTCOM θα έχει και για αυτό μια εξήγηση. Να είστε σίγουροι.
Στη Νατοϊκή Σύναξη στις Βρυξέλλες στις 26 Ιουνίου, που η Τουρκία κάλεσε διότι όπως υποστήριξε την απείλησε η Συρία με την πράξη της, το θεατρικό δράμα κορυφώθηκε. Σύσσωμη η Ατλαντική Συμμαχία, όλα τα 28 μέλη της (μαζί και η Ελλάδα που δεν ρώτησε καν πως και γιατί τα τουρκικά μαχητικά πρώτα πετούν πάνω από την Κύπρο και μετά πάνε προς τη Συρία) καταδίκασαν με τον «ισχυρότερο τρόπο» την «απαράδεκτη πράξη» κατά της Τουρκίας. Οι 28 την χαρακτήρισαν επίσης ως ένα ακόμη παράδειγμα της καταπάτησης από τη Συρία των «διεθνών θεσμών, της ειρήνης και ασφάλειας και της ανθρώπινης ζωής». Τέλος, οι 28 υπογράμμισαν ότι η «ασφάλεια της Συμμαχίας είναι αδιαίρετη» και ότι όλοι, και οι 28 «στοιχίζονται με την Τουρκία στο μέτωπο μιας ισχυρής αλληλεγγύης». Αυτά, ενώ ταυτόχρονα και όλη την εβδομάδα τουρκικά μαχητικά σφυροκοπούσαν πολίτες της Τουρκίας, τους Κούρδους. Εκεί στις κουρδικές περιοχές η ζωή είναι φθηνή και παρακατιανή. Το τουρκικό Νατοϊκό καθεστώς μπορεί να σκοτώνει όποτε θέλει.
Και κάτι τελευταίο που ίσως εκπλήξει –μέρος και αυτό του τουρκο-νατοϊκού θεατρινισμού. Το ΝΑΤΟ δεν είναι καν στρατιωτική συμμαχία με την παραδοσιακή της έννοια. Είναι το ΝΑΤΟ ένας πολιτικός οργανισμός ισότιμων εταίρων, κανείς εκ των οποίων δεν υποχρεούται να συνδράμει τον άλλο παρά μόνο εθελοντικά. Και πρέπει να λειτουργεί μέσα στα πλαίσια του ΟΗΕ. Δεν υπάρχει, για παράδειγμα, υποχρεωτική ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής στο ΝΑΤΟ σε περίπτωση επίθεσης σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ. Όποιος αμφιβάλλει ας διαβάσει τη Συνθήκη της Ουάσιγκτον του 1949, που είναι ο καταστατικός χάρτης του ΝΑΤΟ. Τα περί «αδιαίρετου της ασφάλειας» του ΝΑΤΟ είναι «έπεα πτερόεντα».
Στο ΝΑΤΟ έχουν μάθει να σκοτώνουν χωρίς να σκοτώνονται. Όταν στο μέλλον μια νατοϊκή χώρα υποστεί επίθεση, πραγματική και όχι πλασματική, τότε θα δούμε πόσα καρύδια χωράει ο σάκος της κάθε νατοϊκής χώρας και πόσο αδιαίρετη είναι η νατοϊκή ασφάλεια.
