Της Claire Talon / Le Monde

Το σενάριο είναι πάντα το ίδιο: μια γυναίκα, στην Πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο, απόβραδο, ημέρα διαδήλωσης. Είναι Αιγύπτια, ή όχι, μαντιλοφορούσα ή όχι. Ενίοτε δημοσιογράφος, συχνά ακτιβίστρια. Ανοίγει δρόμο ανάμεσα στο συμπαγές πλήθος συνοδευόμενη από συντρόφους ή συναδέλφους. Ξαφνικά, μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα, η επαφή με το πλήθος μετατρέπεται σε ομαδικό βιασμό. Η γυναίκα συνειδητοποιεί πως είναι περικυκλωμένη από δεκάδες άνδρες που τη χωρίζουν με τη βία από τους συντρόφους της. Πεσμένη στο έδαφος, βλέπει τα ρούχα της να σχίζονται, νιώθει δάχτυλα να εισχωρούν στο κορμί της παρά τα ουρλιαχτά της. Κάποιοι προσπαθούν να την προστατεύσουν. Μάταια. Αυτό μπορεί να διαρκέσει μια ώρα. Καμιά φορά χάνει τις αισθήσεις της. Καμιά φορά έχει τον χρόνο να διακρίνει το πρόσωπο αυτών που θα καταφέρουν να την αποσπάσουν από τους δράστες. Γιατί παρότι καταστρέφεται, σώζεται πάντα. In extremis.


Αραγε πόσες φορές έχει επαναληφθεί αυτό το σενάριο μετά την Επανάσταση; Προς το παρόν, μόνο οι σεξουαλικές επιθέσεις εις βάρος ξένων δημοσιογράφων έχουν λάβει δημοσιότητα. Δεκάδες πανομοιότυπες περιπτώσεις, με θύματα τόσο Αιγύπτιες όσο και ξένες, έχουν επισημανθεί έπειτα από την εξέγερση του Ιανουαρίου 2011. Είναι ελάχιστες σε σύγκριση με τα ανώνυμα θύματα που, σύμφωνα με τις οργανώσεις για τα δικαιώματα του ανθρώπου, αρνούνται να βγουν μπροστά και να καταθέσουν.


Στις 26 Ιουνίου η συγκλονιστική αφήγηση μιας νεαρής Βρετανίδας, της Νατάσα Σμιθ, φοιτήτριας Δημοσιογραφίας που ταξίδεψε στο Κάιρο για να κάνει ένα ρεπορτάζ, τάραξε τα νερά. Στο μπλογκ της περιγράφει «αυτούς τους άνδρες οι οποίοι, ανά εκατοντάδες, μεταμορφωμένοι σε κτήνη» ρίχτηκαν πάνω της στην έξοδο της γέφυρας Κασρ Αλ-Νιλ. Ξεγυμνωμένη, συρμένη από τα μαλλιά, ξυλοκοπήθηκε και βιάστηκε από δεκάδες δάχτυλα. «Κάποιος επιχείρησε να με χτυπήσει με τον πάσαλο μιας σκηνής», λέει η Νατάσα Σμιθ που περιγράφει, για να ολοκληρωθεί η εικόνα, «δύο γυναίκες με μπούρκα που την κοιτάζουν με μειλίχιο ύφος πριν αποστρέψουν το βλέμμα».



Ο νόμος όμως δεν θεωρεί αυτές τις επιθέσεις βιασμούς, αλλά απλή «σεξουαλική παρενόχληση», τα θύματα της οποίας συστηματικά αποθαρρύνονται και περιφρονούνται από τους αστυνομικούς. «Οι επιθέσεις αυτές είναι υπολογισμένες και οργανωμένες για να φοβηθούν οι γυναίκες και να εκδιωχθούν από τη δημόσια σφαίρα», αναφέρει σε έκθεσή της η μη κυβερνητική οργάνωση Nazra. 

«Είναι πολύ δύσκολο να κατηγορήσουμε τον Στρατό ή το κράτος ότι στέλνει αλήτες στην πλατεία να κάνουν αυτές τις επιθέσεις ώστε να αμαυρωθεί η εικόνα των επαναστατών, το γεγονός όμως ότι, τις περισσότερες φορές, οι επιθέσεις αυτές γίνονται στο ίδιο σημείο (μπροστά στο εστιατόριο Hardees) τις καθιστά πολύ ύποπτες», λέει η διευθύντρια του προγράμματος προάσπισης των γυναικείων δικαιωμάτων της Nazra Γιάρα Σαλάμ. 


«Πώς να πιστέψουμε ότι όλοι οι στερημένοι του Καΐρου βρίσκονται την ίδια ώρα στο ίδιο σημείο; Περισσότερο με παγίδα μοιάζει. Οι βιασμοί αυτοί όμως δεν θα ήταν δυνατοί χωρίς ένα γενικότερο κλίμα ανοχής απέναντι στη σεξουαλική παρενόχληση»