Της Δέσποινας Συριοπούλου, Επενδυτής 2 Νοεμβρίου 2013
"Τα όσα είπε ο Θ. Πάγκαλος έχω την εντύπωση ότι ενόχλησαν τους Αμερικανούς. Όχι πώς θα κάνουν κάτι γι' αυτό, αλλά τους θίγει. Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει αρκετά χρόνια, αυτά δεν λέγονται. Είναι τουλάχιστον αντιεπαγγελματικό να βγει ένας υπουργός και να πει, όσα ανέφερε ο Θ. Πάγκαλος. Αυτά μένουν κρυφά για πολύ καιρό, ιδίως αν πρόκειται για χώρα συμμαχική" τονίζει στον "Ε" ο Ιωσήφ Φιτσανάκης, βοηθός καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο King του Τενεσί, και διευθυντής του ομώνυμου ινστιτούτου σπουδών Ασφαλείας και Πληροφοριών, καθώς επίσης και συνεκδότης της ειδικού ενδιαφέροντος ιστοσελίδας σε θέματα μυστικών υπηρεσιών και κατασκοπίας, IntelNews.org, σχολιάζοντας τις πρόσφατες δηλώσεις του πρώην υπουργού για τις παρακολουθήσεις των αμερικανών στην Αθήνα.
Αντίστοιχα, για το "παράρτημα" της ειδικής μονάδας συλλογής πληροφοριών στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα, σύμφωνα με τον χάρτη που παρουσίασε το γερμανικό περιοδικό Spiegel, εξηγεί ότι "στην Ελλάδα οι αμερικανοί έχουν πάρα πολλά συμφέροντα, τα οποία όμως δεν αφορούν απαραίτητα την χώρα. Αν σκεφτούμε την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, η Αθήνα και η Λευκωσία ήταν κέντρα κατασκοπείας, όχι μεταξύ αμερικανών και ελλήνων, αλλά μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων, Αμερικανών και ισραηλινών ή αράβων κλπ".
Ο σάλος που δημιουργήθηκε και μετά τις αποκαλύψεις του γερμανικού περιοδικού, με την άφιξη της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας και ξεχωριστά της γερμανικής στον Λευκό Οίκο και την συνάντησή τους με τους επικεφαλής της ομάδας εθνικής ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί φαινομενικά να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια εικόνα έντασης, στην πραγματικότητα όμως μάλλον τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Όπως εξηγεί ο Δρ. Φιτσανάκης, "οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών-Ευρώπης δεν πρόκειται τα διαταραχθούν ιδιαίτερα. Και αυτό γιατί και οι δυο ξέρουν πολύ καλά ότι παρά το γεγονός ότι είναι σύμμαχοι, -κάτι που φυσικά δεν λένε στους πολίτες-, αυτό δεν σημαίνει ότι οι μυστικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν τις συνάδελφες μυστικές υπηρεσίες ως συμμάχους.
Δεν υφίσταται συμμαχική υπηρεσία πληροφοριών. Ένα λαμπρό παράδειγμα είναι οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών με το Ισραήλ, μια χώρα η οποία είναι ο πιο στενός σύμμαχος των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, αλλά από την άλλη αποτελεί έναν από τους κύριους αμερικανικούς κατασκοπευτικούς στόχους και αντίστροφα. Αν αυτό συμβαίνει με το Ισραήλ, σκεφτείτε τι γίνεται με άλλες χώρες, λιγότερο συμμαχικές, όπως είναι και η Ελλάδα". Ωστόσο εκείνο που ίσως να προκαλούσε τριγμούς, για τον έλληνα καθηγητή, στην σχέση Ευρώπης-Ηνωμένων Πολιτειών είναι το ενδεχόμενο αποκαλύψεων περί οικονομικής κατασκοπείας.
"Αν η συζήτηση -μετά από κάποιες ενδεχόμενες αποκαλύψεις- αγγίξει τα όρια της οικονομικής κατασκοπείας" εκτιμά ο κ. Φιτσανάκης, "εκεί θα δημιουργηθούν πραγματικοί τριγμοί, και αυτό βέβαια είναι κάτι που δεν συμφέρει κανέναν. Μπορεί οι αμερικανοί με τους ευρωπαίους να είναι σύμμαχοι σε στρατηγικό επίπεδο, ο ανταγωνισμός ωστόσο που υφίσταται στο θέμα της οικονομίας είναι μεγάλος. Άλλωστε ο μεγαλύτερος εχθρός των ΗΠΑ στην οικονομία, είναι οι Ευρωπαίοι και οι κινέζοι. Και φυσικά να μην ξεχνάμε ότι η συζήτηση αυτή δεν θα είναι κάτι το καινούργιο. Στα μέσα του '90 όταν αποκαλύφθηκε το σύστημα echelon, είχε έρθει επιτροπή των ευρωπαίων στην Ουάσινγκτον, αλλά οι αμερικανοί τότε είχαν αρνηθεί να τους δουν. ".
Με μια πιο διεισδυτική ματιά, με την εθνική ασφάλεια να εξακολουθεί να παίζει κυρίαρχο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο ενεργούν οι μυστικές υπηρεσίες, μοχλός στην επιχειρηματολογία που χρησιμοποιούν οι αμερικανοί στις συζητήσεις τους με τους ευρωπαίους, η συζήτηση των τελευταίων ημερών, μοιάζει περισσότερο να λειτουργεί για εσωτερική κατανάλωση, παρά για οτιδήποτε άλλο. " Σε πολιτικό επίπεδο" λέει χαρακτηριστικά ο έλληνας καθηγητής, "είναι υποκριτική η όλη συζήτηση. Από την άλλη, στο εσωτερικό των μυστικών υπηρεσιών, τέτοια συζήτηση δεν γίνεται. Στο καθαρά πρακτικό της κομμάτι, στους κόλπους δηλαδή των μυστικών υπηρεσιών, μπορεί κάποια στιγμή στο μέλλον, οι γερμανοί να ζητήσουν από τους αμερικανούς "Δείξτε μας πώς το κάνατε εσείς για να το κάνουμε και εμείς σε μια τρίτη χώρα. Και αν μας βοηθήσετε θα ξεχάσουμε αυτά που έγιναν". Όλη αυτή η συζήτηση, λοιπόν, δεν έχει μια ουσιαστική βάση. Είναι απλά για εσωτερική κατανάλωση, έχοντας στο μυαλό μας, ότι σε πολλές περιπτώσεις η μια χώρα χρειάζεται την άλλη".
