O πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του

Την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι απορρίφθηκαν τρεις παράλογες, όπως τις χαρακτήρισε, προτάσεις σε σχέση με την προσφυγική κρίση εξέφρασε λίγο μετά το τέλος της σημερινής άτυπης «μίνι-Συνόδου Κορυφής» στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Η πρώτη παράλογη πρόταση ήταν αυτή που επί της ουσίας αφορούσε τη δημιουργία «μιας πόλης» 50.000 προσφύγων στο εσωτερικό της Ελλάδας. Η πρόταση αυτή θα ερχόταν συμπληρωματικά, όπως είπε ο πρωθυπουργός, στις ήδη ανειλημμένες δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς, να δημιουργήσει κέντρα υποδοχής 7.000 ατόμων στα νησιά και άλλες 20.000 θέσεις στην Αττική και τη Βόρεια Ελλάδα.

Στο σύνολό τους, εξήγησε ο πρωθυπουργός, αποτελούν θέσεις προσωρινής φιλοξενίας μέχρι να ξεκινήσει η διαδικασία της μετεγκατάστασης. Ο Αλέξης Τσίπρας επεσήμανε πως τελικά, αντί για τη δημιουργία μιας «κωμόπολης» 50.000 προσφύγων, έγινε αποδεκτή η ελληνική πρόταση για την προώθηση μιας διαδικασίας επιδότησης του ενοικίου 20.000 προσφύγων για το διάστημα που θα παραμένουν στην Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός ανέφερε οτι η πρόταση αυτή αποτελεί μια ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα, όπως σημείωσε, θα έχει ως αποτέλεσμα την ένταξη των προσφύγων στον κοινωνικό ιστό της χώρας.

Η δεύτερη παράλογη πρόταση που απερρίφθη αφορούσε τη δυνατότητα μιας χώρας να μην επιτρέπει τη διελευση προσφύγων που προέρχονται από άλλη χώρα στο έδαφός της. Αν συνέβαινε αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα το σταμάτημα της ροής και τη δημιουργία ενός φαινομένου ντόμινο, που θα κατέληγε στην επιβάρυνση κυρίως της Ελλάδας.

Αντί αυτής της επιλογής, προκρίθηκε η ενημέρωση της χώρας διέλευσης για τον αριθμό των προσφύγων που την αφορούν.

Η τρίτη παράλογη πρόταση που απερρίφθη ήταν αυτή που αφορούσε τη δυνατότητα να υπάρχει μια νέα επιχείρηση της Frontex στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας με στόχο να αποτρέπει και να ελέγχει τις προσφυγικές ροές προς την ΠΓΔΜ.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίηση του για την απόρριψή της εν λόγω πρότασης, επισημαίνοντας οτι η φύλαξη των συνόρων είναι αποκλειστικά εθνική αρμοδιότητα. Η μοναδική ανάμειξη της Frontex, διευκρίνσηε ο πρωθυπουργός, θα αφορά την ταυτοποίηση περιπτώσεων προσφύγων οι οποίοι δε θα έχουν ήδη ταυτοποιηθεί στα κέντρα υποδοχής στα νησιά. Αυτές οι περιπτώσεις θα είναι ελάχιστες, εκτίμησε ο ίδιος, γιατί οι περισσότεροι πρόσφυγες στα νησιά επιζητούν την καταγραφή τους.

Συνεχίζοντας ο πρωθυπουργός, υπογράμμισε ότι κοινή είναι η διαπίστωση πως η Τουρκία διαδραματίζει πρωταρχικής σημασίας ρόλο σε ό,τι αφορά τις ροές των προφύγων. Η συνεννόηση με την Τουρκία είναι αυτή που θα δημιουργήσει τις συνθήκες για τη μείωση των ροών των προσφύγων, υπογράμμισε ο Αλ. Τσίπρας.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης ότι κατά τη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης υπήρξε κατανόηση έναντι της Ελλάδας, αρχής γενομένης από το γεγονός ότι ο έλεγχος των προσφυγικών ροών δεν μπορεί να γίνει στη μέση του διαδρόμου, αλλά στην είσοδό του. Ο Αλ. Τσίπρας αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη στενής συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ της τουρκικής ακτοφυλακής και των ελληνικών λιμενικών αρχών, τονίζοντας ωστόσο ότι η κάθε χώρα πρέπει να εχει την ευθύνη φύλαξης των δικών της χωρικών υδάτων.

Επιπλέον, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι στο εγγύς μέλλον θα υπάρξουν από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συγκεκριμένες προτάσεις προς την Τουρκία, κάτι που όπως είπε δημιουργεί την ελπίδα για μια αποφασιστική αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών.

Καταλήγοντας, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως δεν υπάρχει αμφιβολία πως στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης η ΕΕ κινήθηκε μεν με αργά βήματα αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση. Το προσφυγικό πρόβλημα, είπε, είναι κάτι που μας ξεπερνά και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί συντονισμένα από την Ευρώπη. Στην αντίθετη περίπτωση διακυβεύεται η ίδια η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε ο πρωθυπουργός. Θα πρέπει να πρυτανεύσει η κοινή λογική, η λογική της αλληλεγγύης, του επιμερισμού της ευθύνης και της συνυπευθυνότητας. 

Oλόκληρη η δήλωση του Πρωθυπουργού έχει ως εξής: 

Στη σημερινή συνάντηση που αφορούσε τις χώρες της ΕΕ από τις οποίες περνούν οι προσφυγικές ροές, καθώς και χώρες-μη μέλη της ΕΕ, που περνούν οι προσφυγικές ροές, απασχόλησαν μια σειρά από ζητήματα. Εξαρχής υπήρχαν τρεις παράλογες προτάσεις. Και οι τρεις απερρίφθησαν. 

Η πρώτη παράλογη πρόταση ήταν αυτή που αφορούσε τη δημιουργία σχεδόν μιας ολόκληρης πόλης 50 χιλιάδων προσφύγων, η οποία θα ερχόταν συμπληρωματικά στις ήδη δεδομένες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της ελληνικής πλευράς, να δημιουργήσει 7 χιλιάδες θέσεις υποδοχής προσφύγων στα νησιά και άλλες 10 συν 10 χιλιάδες στην Αττική και στη Βόρεια Ελλάδα, προκειμένου να διεξάγεται η μετεγκατάσταση. Θέσεις οι οποίες δεν είναι μόνιμες, αλλά, θέσεις υποδοχής, οι πρώτες στα νησιά -τα λεγόμενα hotspots-, και θέσεις προσωρινής φιλοξενίας μέχρι να ξεκινήσει η διαδικασία της μετεγκατάστασης. Αυτή η ιδέα για ένα κέντρο 50 χιλιάδων προσφύγων απερρίφθη. Παραμένουμε στις αρχικές μας δεσμεύσεις: στη δέσμευση να ολοκληρώσουμε τα hotspots, τα κέντρα υποδοχής στα πέντε νησιά και να πραγματοποιήσουμε το συντομότερο δυνατόν και την υποχρέωσή μας για 10 συν 10 χιλιάδες θέσεις στην ηπειρωτική χώρα.

Αντί για μια κωμόπολη, πόλη 50 χιλιάδων προσφύγων, προτείναμε –και έγινε αποδεκτό- να προωθηθεί μελλοντικά και υπό προϋποθέσεις η διαδικασία της επιδότησης με άμεση χρηματοδότηση από την ΕΕ, ενοικίου για 20 χιλιάδες πρόσφυγες, πράγμα το οποίο θεωρούμε ότι θα είναι μια ουσιαστική συμβολή στην πραγματική οικονομία. Και ταυτόχρονα, θα εντάξει στον κοινωνικό ιστό πρόσφυγες, επαναλαμβάνω, και μάλιστα πρόσφυγες που κατά την άποψή μας μπορούν άμεσα να ενταχθούν, με υψηλή, δηλαδή, μόρφωση και δυνατότητα να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό. Μια ιδέα η οποία κατά την άποψή μας είναι αμοιβαία επωφελής, τόσο για την αντιμετώπιση του προβλήματος των προσφυγικών ροών, όσο και για την ελληνική πλευρά, που ούτως ή άλλως στο μέλλον θα συμμετέχει και αυτή, και η Ελλάδα, στη διαδικασία της μετεγκατάστασης.

Η δεύτερη παράλογη πρόταση η οποία απορρίφθηκε ήταν αυτή που αφορούσε τη δυνατότητα μιας χώρας, αν δεν συμφωνεί, να μην επιτρέπει τη διέλευση προσφύγων από μια άλλη χώρα. Όπως αντιλαμβάνεστε αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα, να σταματήσει η ροή και το βάρος να μετατοπίζεται από τη μια μετά την άλλη, ως ντόμινο, στις χώρες υποδοχής και κυρίως στην Ελλάδα. Αντ’ αυτού αποφασίστηκε η δυνατότητα, που και τώρα ισχύει, να ενημερώνεται για τον αριθμό των προσφυγικών ροών η χώρα που υποδέχεται τους πρόσφυγες, κάτι το οποίο ούτως ή άλλως η χώρα μας διεξάγει. Ενημερώνει, δηλαδή, και είναι σε πολύ στενή συνεργασία με τις γειτονικές χώρες.

Η τρίτη παράλογη πρόταση που απερρίφθη, ήταν αυτή που αφορούσε τη δυνατότητα να υπάρξει μια νέα επιχείρηση της Frontex στα βόρεια σύνορά μας, ώστε να ελέγχει και να αποτρέπει προσφυγικές ροές προς την ΠΓΔΜ, ή πιθανώς αργότερα την Αλβανία. Απερρίφθη αυτή η πρόταση, καθότι την μοναδική και αποκλειστική δικαιοδοσία για τον έλεγχο των βορείων συνόρων μας την έχει η χώρα μας, φυσικά σε συνεργασία με γειτονικές χώρες. Έτσι ο έλεγχος των ροών στα βόρεια σύνορα μας θα γίνεται αποκλειστικά από τις ελληνικές δυνάμεις και βεβαίως θα αυξήσουμε την ήδη υπάρχουσα συνεργασία μας με τις γειτονικές χώρες. Η μοναδική ανάμειξη της Frontex θα είναι μονάχα στη διαδικασία της ταυτοποίησης, αν υπάρχουν περιπτώσεις προσφύγων οι οποίοι δεν έχουν ήδη ταυτοποιηθεί στα κέντρα υποδοχής, στα νησιά ή στην ενδοχώρα. Κάτι το οποίο ευελπιστούμε να μην υπάρχει ως ενδεχόμενο, διότι γεγονός είναι ότι όλοι οι πρόσφυγες που έρχονται στα ελληνικά νησιά ζητούν να ταυτοποιηθούν. Δεν αρνούνται τη ταυτοποίηση.

Τέλος, νομίζω ότι συμπέρασμα όλων στην άτυπη αυτή συνάντηση ήταν ότι η Τουρκία παίζει τον βασικό ρόλο, το ρόλο-κλειδί στις εξελίξεις. Και η δυνατότητα μιας ουσιαστικής συνεννόησης με τη γείτονα χώρα είναι αυτή που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ουσιαστικής μείωσης των προσφυγικών ροών από τη γείτονα χώρα.  Ως εκ τούτου, ρίχνουμε όλο το βάρος στη δυνατότητα μιας ουσιαστικής συνεννόησης κι ενός ουσιαστικού ελέγχου των προσφυγικών ροών από τη γείτονα χώρα προς την Ελλάδα.

Θέλω να πω ότι υπήρξε κατανόηση, παρά τις μεμονωμένες ίσως παρεμβάσεις, ότι το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί στις χώρες που αποτελούν το διάδρομο των προσφυγικών ροών. Δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα με μέτρα στο διάδρομο, αλλά με μέτρα ουσιαστικά στην πόρτα, από όπου έρχονται οι προσφυγικές ροές. Με αυτή την έννοια θεωρώ ότι είναι κοινή πεποίθηση, ότι θα πρέπει να υπάρξει μια στενότερη συνεργασία, και βεβαίως ένας συντονισμός, και επιχειρησιακός ανάμεσα στην ελληνική ακτοφυλακή και στην τουρκική ακτοφυλακή. Ο καθένας όμως περιπολώντας στα χωρικά ύδατα τα οποία έχει την ευθύνη να ελέγχει. Η συνειδητοποίηση αυτή συν το γεγονός ότι θα υπάρξουν το επόμενο διάστημα πρωτοβουλίες από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τη γείτονα χώρα, για να υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, μας δίνει την ελπίδα και την προσδοκία ότι θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά οι προσφυγικές ροές και το μεγάλο αυτό πρόβλημα.

Έχω δηλώσει από την προηγούμενη συνάντηση, τη Σύνοδο Κορυφής, ότι η ΕΕ κινήθηκε με πάρα πολύ αργά βήματα. Μπορώ βεβαίως να πω ότι κινήθηκε με αργά βήματα αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο είναι ένα πρόβλημα το οποίο μας ξεπερνά. Αν δεν το αντιμετωπίσουμε συντονισμένα και αν δεν απομονώσουμε εκείνες τις φωνές στην ΕΕ αλλά και σε άλλες γειτονικές χώρες που θέλουν να πετάξουν την ευθύνη από πάνω τους και να τη μεταφέρουν στο διπλανό τους, τότε το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Ή θα αποκτήσουμε όλοι μια ενιαία πολιτική, λογική αντιμετώπισης της κρίσης ή τότε η κρίση αυτή θα μας ξεπεράσει.  Και θα αποκτήσει υπαρξιακά χαρακτηριστικά για την ίδια τη δομή και τη συνέχεια, την προοπτική της ΕΕ. Θέλω να πιστεύω ότι ολοένα και περισσότερο απομονώνονται αυτές οι αντιλήψεις και πρυτανεύει η κοινή λογική.  Η λογική της αλληλεγγύης, του διαμερισμού της ευθύνης, της συνυπευθυνότητας και της κοινής δράσης. Με αυτή την έννοια, νομίζω ότι σήμερα έγινε ένα σημαντικό βήμα. Μένει να δούμε αν στην πράξη θα έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.