Τι λέει για το χρέος και τη συμμετοχή του ταμείου; 

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Handelsblatt η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ απαντά στο ερώτημα εάν το Ταμείο μπορεί να αποδεχθεί πρόταση που προβλέπει την καταρχήν συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα, ωστόσο όχι με χρηματοδοτικό ρόλο. 

“Έχουμε εξηγήσει επανειλημμένως ότι στην ιδανική περίπτωση ένα πρόγραμμα για την Ελλάδα θα έπρεπε να στηρίζεται σε δυο πυλώνες. Ο πρώτος είναι οι μεταρρυθμίσεις, τις οποίες αποφάσισε μεν το ελληνικό κοινοβούλιο αλλά θα πρέπει να υλοποιηθούν ακόμη. Ο άλλος είναι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Σε αυτό δεν συμφωνούμε με τους Eυρωπαίους εταίρους. Υπολογίζουμε τη βιωσιμότητα του χρέους βάσει του τι είναι ρεαλιστικό για την ελληνική οικονομία. Σε αυτό λαμβάνουμε υπόψη τις έως τώρα οικονομικές τάσεις, τις προβλέψεις, και της Κομισιόν, αλλά και τις δικές μας εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία”.

Σύμφωνα με την Κριστίν Λαγκάρντ, το ΔΝΤ θεωρεί αναγκαία την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. “Αυτό δεν σημαίνει κούρεμα του χρέους, αλλά μια εκτεταμένη παράταση της διάρκειας (των δανείων) και της αποπληρωμής των τόκων”, όπως σπεύδει να διευκρινίσει. “Αυτή είναι η προτίμησή μας και προκειμένου τα μέτρα αυτό να είναι αξιόπιστα για τους επενδυτές και τις αγορές, η προτίμησή μας αυτή θα πρέπει να εκφραστεί τώρα. Οι πιστωτές δεν πρέπει να υλοποιήσουν την ελάφρυνση του χρέους πριν το τέλος του προγράμματος, ωστόσο (η ελάφρυνση) θα πρέπει να εκφραστεί τώρα με σαφήνεια προκειμένου να σηματοδοτήσει μια στροφή και να πουν οι αγορές: ‘Το επίπεδο του χρέους αυτής της χώρας είναι βιώσιμο, συνεπώς μπορούμε να επενδύσουμε. Μπορούμε να αγοράσουμε ομόλογα και να βάλουμε χρήματα στη χώρα”.

Συμμετοχή χωρίς χρήματα

Είναι όμως οι Ευρωπαίοι έτοιμοι να στείλουν ήδη σήμερα το σαφές αυτό μήνυμα; “Εάν οι πιστωτές της Ελλάδας δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αποδεχθούν τις εκτιμήσεις μας, εάν χρειάζονται περισσότερο χρόνο, τότε μπορεί να τους δοθεί περισσότερος χρόνος. Μπορεί λοιπόν να υπάρξει ένα πρόγραμμα όπου η εκταμίευση χρημάτων θα γίνει μόνον όταν οι πιστωτές σκιαγραφήσουν με σαφήνεια τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους”.

Σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ αυτό έχει γίνει και στο παρελθόν και με άλλες χώρες όπου υπήρχαν παρόμοιες συνθήκες και υπό αυτή την έννοια δεν πρόκειται για μια λύση ειδικά για την Ελλάδα, “δεν ανακαλύπτουμε μια λύση α λα Ελλάδα”, όπως χαρακτηριστικά λέει. Κληθείσα να απαντήσει εάν πρόκειται για ένα bail-out για τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε, η Κρ. Λαγκάρντ απαντά: “Όχι, σε καμία περίπτωση. Είναι μια δυνατότητα συμφωνίας. Οι Ευρωπαίοι την συζήτησαν στη συνάντησή τους στις 22 Μαΐου”.

Κώστας Συμεωνίδης-Deutsche Welle

Μετά το 2018 οι αποφάσεις για το χρέος, επαναλαμβάνει ο ESM

Νωρίτερα, σε συνέντευξή του σε ισπανική εφημερίδα, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας  ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε αποφάσεις για νεά μέτρα για το χρέος θα ληφθούν μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. 

Την Παρασκευή το Bloomberg, επικαλούμενο έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών που έχει σταλεί σε Γερμανούς βουλευτές, μετέδιδε ότι ο ESM εκτιμά πως η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μπορεί να αποκατασταθεί με μία σειρά μεσοπρόθεσμων μέτρων που θα περιορίσουν τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες στο 20,9% του ΑΕΠ το 2060.

Τα σενάρια και η σύνδεση της ελάφρυνσης με νέα μνημόνια

Το σενάριο του ESM, είναι λιγότερο απαισιόδοξο (όσον αφορά την υπόθεση για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας) από αυτό του ΔΝΤ και λιγότερο αισιόδοξο από αυτό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικότερα, προβλέπει τη σταδιακή μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, υποθέτοντας μέσο μακροπρόθεσμο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος) κατά 1,8% και μέσο ρυθμό αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,3%. Χωρίς μέτρα, το χρέος θα ανερχόταν με το σενάριο αυτό στο 136% του ΑΕΠ το 2060 και οι ακαθάριστες δανειακές ανάγκες της στο 31% του ΑΕΠ.

Επίσης την Παρασκευή, το Reuters μετέδωσε πως σύμφωνα με πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, ένα σενάριο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που θα μεταθέτει την αποπληρωμή των τόκων μέχρι το 2048 θα σήμαινε ότι οι Ευρωπαίοι πιστωτές της Ελλάδας θα αναβάλουν την είσπραξη εσόδων έως 123 δισ. ευρώ. 

“Μία τέτοια αναβολή στην αποπληρωμή των τόκων, θα ήταν ένα de facto νέο δάνειο το ύψος του οποίου εξαρτάται από την εξέλιξη των επιτοκίων”, αναφέρει το έγγραφο. “Ο εκτιμώμενος όγκος των αναβαλλόμενων τόκων έως το 2048 θα ήταν περίπου 118-123 δισ. ευρώ”, σημειώνει το Γερμανικό ΥΠΟΙΚ στο έγγραφό του. 

Τέλος, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής της Κυριακής, ένα ακόμη σενάριο που έχει εισαχθεί στο τραπέζι των θεσμών της ΕΕ  είναι να βρεθεί η “φόρμουλα” ολοκλήρωσης της 2ης αξιολόγησης και δρομολόγησης μίας λύσης για το χρέος που θα τεθεί σε εφαρμογή από το φθινόπωρο (σ.σ. τον Σεπτέμβριο ξεκινά θεωρητικά η 3η αξιολόγηση) και δεν θα περιλαμβάνει το ΔΝΤ. Σε αυτό το σενάριο “Β” προβλέπεται το ενδεχόμενο προώθησης “κουρεμένων” παρεμβάσεων στο χρέος αλλά με αντίστοιχα “ελαφρύτερο” πακέτο μέτρων για το 2019-2020.